Tiến sĩ Donna Strickland tại ĐH Waterloo, Canada, mới đây trở thành người phụ nữ đầu tiên giành được giải Nobel Vật lý kể từ năm 1963.
Với giải thưởng này, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên trong 55 năm qua và là người phụ nữ thứ 3 được trao giải Nobel Vật lý trong lịch sử.
Sinh ra ở Guelph, Ont. Vào năm 1959, tiến sĩ Strickland nhận bằng kỹ sư từ ĐH McMaster ở Hamilton vào năm 1981.
Bà đã bắt đầu tham gia nghiên cứu công trình mang lại giải Nobel năm nay từ khi vẫn là nghiên cứu sinh làm việc cùng tiến sĩ Mourou vào năm 1985 ở ĐH Rochester, New York.
Công trìnhnghiên cứu của bà là phát triển một kỹ thuật gọi là khuếch đại xung được sử dụng để sản xuất các xung siêu ngắn có cường độ rất cao, hữu ích trong các máy hỗ trợ thu nhỏ bằng laser phục vụ y học, trong đó có các caphẫu thuật mắt.
Bà Donna từng giữ chức Phó Chủ tịch (2011) và Chủ tịch (2013) tổ chức khoa học Optical Society có thành viên ở hơn 100 quốc gia. Bà cũng nằm trong ban biên tập tạp chí khoa học Optics Letters từ năm 2004 đến năm 2010.
Bà Donna sẽ chia giải thưởng trị giá 9 triệu đồng kronor Thụy Điển (tương đương 1,1 triệu USD) cho nhà vật lý laser người Pháp Gerard Mourou – là thầy hướng dẫn của bà năm 1989 và nhà vật lý người Mỹ Arthur Ashkin thuộc phòng thí nghiệm Bell Laboratories ở New Jersey, với công trình phát triển “nhíp quang học”.
Trả lời phỏng vấn qua điện thoại với Viện Hàn lâm Khoa học Thụy Điển, bà Donna không giấu nổi niềm vui: “Chúng ta cần mừng cho các nhà khoa học nữ vì chúng tôi luôn ở đó. Tôi cảm thấy vinh dự khi là một trong những người phụ nữ đó”.
Bà cũng cho biết, phản ứng đầu tiên của bà khi nhận được cuộc gọi lúc 5 giờ 30 phút từ Uỷ ban Nobel là không thể tin nổi.
Nguyên Thảo (t/h)