Trong tháng 2 vừa rồi, văn phòng công ty viễn thông Trung Hoa ở thị trấn Nam Can (quần đảo Mã Tổ) trở thành điểm tụ tập sôi nổi.
Ngay cả khi văn phòng đóng cửa lúc 9 giờ tối, nhiều người vẫn tập trung bên ngoài với điện thoại di động và máy tính xách tay bất chấp thời tiết lạnh giá. Họ ở đây để sử dụng wifi.
Làm vậy tuy bất tiện nhưng bất đắc dĩ, sau khi hai tuyến cáp mạng dưới biển duy nhất chạy đến Mã Tổ bị đứt chỉ trong vòng vài ngày. Hậu quả là 14.000 cư dân địa phương bị mất kết nối wifi.
Internet của công ty nói trên vẫn hoạt động, dù chậm chạp, nhờ công nghệ truyền dẫn vô tuyến sóng microwave (tần số khoảng 1 - 30 GHz) dự phòng. Ủy ban Viễn thông Đài Loan nghi ngờ cáp mạng bị một tàu đánh cá và một tàu hàng Trung Quốc làm đứt.
Không có bằng chứng cho thấy đây là hành động cố ý. Nhưng công ty Trung Hoa thống kê tần suất hai tuyến cáp đến Mã Tổ bị đứt rất đáng lo ngại: trong 5 năm qua gặp sự cố 27 lần bởi tàu không rõ nguồn gốc.
Giám đốc Trung tâm Thông tin mạng Đài Loan Kenny Huang cho biết tần suất nêu trên cao hơn nhiều nơi khác trên thế giới rất nhiều.
“Toàn thế giới có khoảng 400 tuyến cáp dưới biển, hằng năm xảy ra khoảng 50 - 100 vụ đứt cáp do tàu, mỏ neo gây ra. Bạn có thế thấy bất thường trong dữ liệu về hai tuyến cáp đến Mã Tổ”, giám đốc Huang phân tích.
Thời gian sớm nhất có thể triển khai tàu sửa chữa hai tuyến cáp đến Mã Tổ là ngày 20.4, như vậy phải đến tháng 5 các dịch vụ mạng mới khôi phục hoàn toàn. Đài Loan không có khả năng tự khắc phục.
Từ đầu tháng 3, tốc độ lướt web cùng phạm vi phủ mạng cải thiện đáng kể vì công ty Trung Hoa mở rộng băng thông hệ thống truyền dẫn sóng microwave. Cư dân Nam Can không còn phải tập trung ở văn phòng công ty nữa mặc dù internet chưa trở lại mức lý tưởng.
Binh sĩ Hank Li đồn trú ở Nam Can cho biết hiện chưa thể truy cập video độ phân giải cao và trò chơi trực tuyến, nhắn tin vẫn rất chậm vào thời gian cao điểm, nhưng đã có thể mở tin nhắn văn bản và thư điện tử kèm ảnh.
Vợ chồng chủ nhà nghỉ Good Day cũng nhẹ nhõm không kém. Họ thường dựa vào nền tảng mạng xã hội như Line hay Instagram để nhận đặt phòng.
“Khách sẽ gọi điện hủy đặt vì không muốn đi nghỉ nơi không có internet. Vài năm qua chúng tôi bị mất kết nối mạng vài lần, nhưng đây là lần lâu và nghiêm trọng nhất”, ông chủ Good Day Lin Cheng-hao cho biết.
Ông Lii Wen - người đứng đầu văn phòng đảng Dân tiến tại Mã Tổ cảnh báo: “Tình trạng mất kết nối mạng ở đây có thể xảy ra với toàn Đài Loan”.
Học hỏi Ukraine, Đài Loan thiết lập mạng vệ tinh dự phòng. Cơ quan kỹ thuật số của đảo tự trị vào tháng 9.2022 tuyên bố thử nghiệm chương trình vệ tinh gần 18 triệu USD nhằm đảm bảo các hệ thống chỉ huy quân sự hoạt động khi kết nối thông thường bị cắt.