Lãnh đạo PVN, PVC rút tiền nhà nước tại Nhiệt điện Thái Bình 2 như thế nào?

Như Một Thế Giới đã đưa tin ngày 26.9, bốn bị can gồm: ông Lê Đình Mậu - Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban kế toán và kiểm toán Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN); Vũ Hồng Chương - nguyên Trưởng ban Quản lý dự án Điện lực dầu khí Thái Bình 2 (QLDA ĐLDK TB2) thuộc PVN; Trần Văn Nguyên - Kế toán trưởng Ban QLDA ĐLDK TB2và Nguyễn Ngọc Quý - nguyên Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty cổ phần xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) đã bị Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) tống đạt các quyết định khởi tố, bắt tạm giam về hành vi "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN).

Kết quả điều tra vụ án đến nay cho thấy dấu hiệu sai phạm trong việc tạm ứng tiền trước khi ký hợp đồng EPC của dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2. Mặc dù mới chỉ có chủ trương giao PVC thực hiện gói thầu EPC, chưa ký hợp đồng EPC, nhưng trước đó PVN đã làm thủ tục chuyển hơn 8,2 triệu USD và hơn 1.317 tỉ đồng cho Ban QLDA ĐLDK TB2 để tạm ứng 6,6 triệu USD và 1.312 tỉ đồng cho PVC, gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền lãi phát sinh từ thời điểm tạm ứng đến thời điểm hợp đồng EPC có hiệu lực (11.10.2011).

Những sai phạm liên quan đến việc rút tiền nhà nước tại nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 được thực hiện thông qua nhiều phương thức của dàn lãnh đạo PVN, PVC và có liên quan trực tiếp dưới thờiTrịnh Xuân Thanh khi còn làm Chủ tịch Hội đồng quản trị PVC.

Cụ thể, dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 do PVN làm chủ đầu tư, PVC được giao làm nhà thầu có nhiệm vụ thiết kế bản vẽ thi công, mua sắm hàng hoá, thiết bị vật tư, xây lắp, nghiệm thu, đào tạo và bàn giao vận hành... Dự án này có công suất thiết kế 1.200 MW, tổng mức đầu tư hơn 34.295 tỉ đồng (tương đương 1,7 tỉ USD), mỗi năm dự kiến sản xuất được 6,739 tỷ kWh điện thương phẩm.

Năm 2011, PVN ký hợp đồng EPC giao cho PVC xây dựng nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, trong đó PVC xin tạm ứng 1.312 tỉ đồng và 6,6 triệu USD. Sau khi nhận được số tiền tạm ứng trên, PVC đã sử dụng 1.080 tỉ đồng để thanh toán nợ gốc vay ngân hàng là 425 tỉ đồng, thanh toán lãi vay ủythác của PVN là 55 tỉ đồng, hỗ trợ nhà máy Nhiên liệu sinh học Phú Thọ 74 tỉ đồng, bổ sung 103 tỉ đồng hỗ trợ cho công trình Vũng Áng (Hà Tĩnh).

Số tiền tạm ứng còn lại được PVC góp vốn vào 5 công ty con gồm: Công ty PVC - MS là 102 tỉ đồng, Công ty PVC - Land 50 tỉ đồng, Công ty PVC - Hoà Bình55 tỉ đồng, Công ty PVNC 30 tỉ đồng và Công ty PVC Mekong 30 tỉ đồng. Đến nay 3 công ty kinh doanh thua lỗ không thu hồi được vốn, PVC đã phải trích lập dự phòng và hạch toán kinh doanh thua lỗ.

Mặc dù số tiền chi sai này vẫn chưa được thu hồi, nhưng để nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 tiếp tục được triển khai, lãnh đạo PVC là Vũ Đức Thuận - thời hậu Trịnh Xuân Thanh đã phải có văn bản cầu viện lãnh đạo PVN hỗ trợ toàn bộ phần lãi vay phải trả cho việc vay vốn để mở L/C. Ông Thuận đề xuất trước mắt, tập đoàn hỗ trợ PVC chi phí lãi vay phải trả tính đến 25.8.2013 là 600.000 USD và dự kiến lũy kế đến 31.12.2013 là 1,5 triệu USD.

Songbáo cáo tài chính hợp nhất của PVC từng cho biết, đến thời điểm tháng 6.2016, tổng giá trị hợp đồng tạm tính Tổng công ty đã ký với các nhà thầu phụ cho dự án này đã vượt giá trị hợp đồng EPC ký. Tổng công ty chưa ghi nhận bất kỳ khoản lãi/lỗ nào tại công trình này, doanh thu tại công trình này được ghi nhận tương ứng với chi phí của hợp đồng đã phát sinh mà việc được hoàn trả là tương đối chắc chắn.

Trước đó, ngày 12.1.2016, Thủ tướng Chính phủ đã có công văn đồng ý với kiến nghị điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án của Bộ Công Thương và giao Bộchỉ đạo PVN rà soát lại chi phí đầu tư trước khi phê duyệt điều chỉnh hợp đồng EPC.

Tính đến 30.6.2017, tổng tài sản hợp nhất của PVC đạt xấp xỉ 13.500 tỉ đồng, trong đó khoản mục lớn nhất là giá trị thi công dở dang tại dự án nhiệt điện Thái Bình 2 với 2.968 tỉ đồng. Doanh thu của PVC ở thời điểm nay đạt 1.722 tỉ đồng và lợi nhuận trước thuế đạt 18 tỉ đồng, giảm đáng kể so với cùng kỳ năm trước. Doanh thu sụt giảm chủ yếu là do giảm giá trị thi công các công trình cho PVN.