Mỹ bán thêm vũ khí cho Đài Loan, Trung Quốc diễn tập đổ bộ chiếm đảo

Hãng tin Reuters ngày 12.10 dẫn các nguồn tin cho biết các lãnh đạo của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Hạ viện Mỹ đã được thông báo rằng, 3 hợp đồng bán vũ khí cho Đài Loan đã được Bộ Ngoại giao Mỹ, cơ quan giám sát việc mua bán vũ khí với bên ngoài, phê chuẩn. Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và Hạ viện Mỹ có quyền xem xét và ngăn chặn việc bán vũ khí trước khi Bộ Ngoại giao phê duyệt chính thức.

Các vũ khí này bao gồm hệ thống pháo phản lực cơ động cao (Himars) do Lockheed Martin chế tạo, tên lửa không đối đất tầm xa SLAM-ER do Boeing sản xuất, hệ thống cảm biến bên ngoài máy bay chiến đấu F-16 nhằm cho phép truyền hình ảnh và dữ liệu theo thời gian thực từ máy bay trở lại các trạm ở mặt đất.

Thông tin về 3 hợp đồng khí tài được đưa ra sau khi các quan chức cấp cao Mỹ tuần trước kêu gọi Đài Loan chi tiêu nhiều hơn cho hoạt động phòng vệ và triển khai cải tổ lực lượng vũ trang nhằm đối phó với sự đe dọa từ Trung Quốc.

Giống như nhiều nước khác, Mỹ không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, nhưng Washington vẫn là nhà cung cấp vũ khí chính và là nước ủng hộ Đài Loan mạnh mẽ nhất trong các vấn đề quốc tế. Chính quyền Tổng thống Donald Trump hồi tháng trước cũng đã nhất trí bán 7 hệ thống vũ khí cho Đài Loan với giá trị hợp đồng lên tới 13,2 tỷ USD, bao gồm hàng chục máy bay chiến đấu F-16, xe tăng M1A2T Abrams, tên lửa phòng không Stinger và ngư lôi MK-48 Mod6.

Về phần mình, Bắc Kinh đã phản ứng dữ dội khi Washington tăng cường hỗ trợ cho Đài Bắc, trong đó bao gồm các chuyến thăm của quan chức cấp cao trong chính phủ Mỹ và các hợp đồng bán vũ khí giá trị lớn cho hòn đảo.

Trong tuyên bố hôm 12.10, Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ đã thúc giục Washington ngừng bán vũ khí và chấm dứt quan hệ quân sự với Đài Loan. "Các hành động này sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến quan hệ Trung-Mỹ và hòa bình, ổn định xuyên eo biển Đài Loan", phía Trung Quốc nhấn mạnh.

Vốn luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ và tuyên bố sẵn sàng dùng vũ lực để thống nhất nếu cần thiết, Trung Quốc gần đây gia tăng áp lực quân sự với hòn đảo khi nhiều lần tổ chức tập trận quy mô lớn quanh đảo Đài Loan với các khí tài hiện đại nhất trong biên chế.

Mới đây nhất, quân đội Trung Quốc (PLA) đã công bố video cuộc diễn tập đổ bộ quy mô lớn với nhiều khí tài mới tham gia, dường như nhằm răn đe Đài Loan. Video dài hơn hai phút được đài truyền hình trung ương CCTV chiếu hôm 10.10 cho thấy cuộc diễn tập của PLA ở các tỉnh Quảng Đông và Phúc Kiến với nhiều tàu đổ bộ, thiết giáp lội nước, pháo phản lực, trực thăng tấn công, tên lửa phòng không và xuồng không người lái.

"Cuộc diễn tập với sự kết hợp hiệu quả giữa nhiều lực lượng tác chiến mới giúp tăng cường khả năng đổ bộ cũng như tác chiến đa phương diện, CCTV đưa tin, song không đề cập tới thời gian diễn ra cuộc tập trận.

Thông tin về cuộc diễn tập được đưa ra sau khi lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn kêu gọi Bắc Kinh "cùng nhau tạo điều kiện cho hòa giải và đối thoại hòa bình xuyên eo biển", nhưng khẳng định vẫn sẽ đảm bảo năng lực phòng thủ của hòn đảo.

Các nhà phân tích nhận định rằng việc công bố cuộc diễn tập như một thông điệp đe dọa tới Đài Loan, dường như ngầm "bác bỏ cách tiếp cận" của bà Thái, đồng thời cảnh báo quân đội Trung Quốc có thể phát động chiến dịch tấn công Đài Loan nếu hòn đảo vẫn tiếp tục chủ nghĩa “ly khai” và không tuân theo nguyên tắc "Một Trung Quốc" khi tìm cách tăng cường mối quan hệ với Mỹ.