Reuters ngày 16.3 dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói “có thể Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson bị thất học”, sau khi ông Bộ trưởng nói “Nga nên ra đi”.
Đó là diễn biến mới nhất của cuộc đấu khẩu Anh - Ngaxung quanh vụ cựu đại tá tình báo quân đội Nga (GRU) Sergei Skripal và con gái ông bị đầu độc bằng chất độc thần kinh cấp quân sự Novichok hôm 4.3, tại nhà hàng ăn kiểu Ý ở thành phố Salisbury (Anh).
Trong cuộc họp báo ở Kazakhstan, ông Lavrov dự một hội nghị quốc tế về cuộc khủng hoảng Syria, nói Điện Kremlin không còn quan tâm những bình luận của Anh rằng Nga đứng sau vụ đầu độc ngay trên lãnh thổ Anh, và Nga cũng sẽ trục xuất các nhà ngoại giao Anh để trả đũa. Ông còn nói phản ứng của Anh là vi phạm những thỏa thuận quốc tế.
Thủ tướng Anh Theresa May đã có phản ứng ngày 14.3 là Anh quyết định trục xuất 23 nhà ngoại giao Nga.Trong một tuyên bố chung tối 15.3, Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Angela Merkelđều ủng hộ cách xử lý của bà May, đồng thời kêu gọi Nga trả lời tất cả các câu hỏi liên quan vụ đầu độc cha con Skripal, đặc biệt Nga phải cung cấp đầy đủ thông tin về chương trình sản xuất chất độc thần kinh Novichok (thời Liên Xô) cho Tổ chức cấm vũ khí hóa học (OPCW) để họ kiểm tra - kết luận.
Ngoại trưởng Anh Boris Johnson nói bóng gió rằng cảnh sát Anh sẽ đặt những người Nga tham nhũng nhờ thân cận Tổng thống Vladimir Putin vào tầm ngắm, đểtrả đũa vụ đầu độc cha con Skripal.
Ông Johnson nói Cục Phòng chống tội phạm quốc gia và Đơn vị điều tra trọng tội kinh tế đang điều tra nhiều người, nhưng ông không cho biết tên tuổi người bị điều tra hoặc các chi tiết, viện lý do pháp lý.Ông nói những nhà giàu Nga có tài sản ở Anh sẽ phải nhận hậu quả: “Điều người ta muốn thấy là cảnh sát và luật pháp sẽ có biện pháp xử lý số tài sản không thể giải thích của vài tay rất giàu và gắn bó trực tiếp với Vladimir Putin...”.
Ông Johnson lên án Điện Kremlin: “Nga là quốc gia duy nhất biết phát triển loại chất độc này. Tôi e rằng chứng cứ rõ ràng là Nga là thủ phạm”.
Ngoại trưởng Anh cũng nói bóng gió ông Putin phải chịu trách nhiệm: “Chắc chắn đó là một hành động có chữ ký của nhà nước Nga, cố tình sử dụng chất độc thần kinh do Nga phát triển để trừng trị một người Nga đào tẩu, và trước thềm bầu cử của Vladimir Putin. Đó là một cựu điệp viên Nga sống ở nước này bị chính quyền Nga chọn làm mục tiêu trả thù”.
Trong một bài xã luận viết cho báo Washington Post, ông Johnson còn viết: “Một thành phố trung cổ bình yên đã phải chứng kiến cuộc tấn công đầu tiên sử dụng chất độc thần kinh ở châu Âu kể từ sau Thế chiến 2.
Chính phủ Anh hiện bị giới truyền thông và các nghị sĩ thúc ép phải tỏ ra cứng rắn với Nga, nhưng vài nhà phân tích nói ông Putin chẳng bận tâm những tuyên bố cứng rắn của Ngoại trưởng Anh.
Ông Johnson biện hộ biện pháp trục xuất các nhà ngoại giao Nga là để làm suy yếu khả năng tình báo của Nga ở Anh trong hàng chục năm tới.
Đại sứ Nga tại Anh Alexander Vladimirovich Yakovenko hôm 15.3 nói việc Anh trục xuất các nhà ngoại giao Nga là“hoàn toàn khôngthể chấp nhận được, là đòn khiêu khích” và ông kêu gọi Thủ tướng Anh “tuân thủ luật pháp quốc tế”.
Đại sứ Nga tại LHQ Vasily Nebenzya nói Nga “không nói ngôn ngữ tối hậu thư”, để trả đũa việc Anh ra thời hạn 24 giờ Nga phải trả lời các cáo buộc của Anh. Ông phản đối việc Nga bị buộc phải “nhận tội” trong khi không được tạo cơ hội mở cuộc điều tra riêng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova cáo buộc Anh từ chối hợp tác với Nga để điều tra vụ đầu độc. Bà nói Nga quan ngại vụ sử dụng vũ khí hóa học ở Anh, và các cáo buộc Nga dính líu là “điên khùng”.
Sáng 15.3, Bộ Ngoại giao Nga phủ nhận sự dính líu và sẽ có biện pháp trả đũa Anh.
Trung Trực (theo Independent)