Liên minh châu Âu (EU) và Nhật Bản vào ngày 27.9 ký kết một thỏa thuận phối hợp phát triển cơ sở hạ tầng giao thông, năng lượng và kỹ thuật số kết nối châu Á với châu Âu – một lựa chọn thay thế cho những dự án đáng ngờ từ Trung Quốc.
Thỏa thuận vừa ký hợp thức hóa sự tham gia của Nhật vào kế hoạch liên kết EU - châu Á với gói hỗ trợ tài chính lên đến 60 tỉUSD (lấy từ các quỹ đảm bảo, ngân hàng phát triển, nhà đầu tư tư nhân).
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe phát biểu về thỏa thuận: “Cho dù là đường sá hay cảng biển, Nhật Bản cùng EU khi tiếp nhận đều có thể xây dựng nên kết nối bền vững và dựa trên luật lệ từ Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đến Tây Balkan lẫn châu Phi”.
“Tuyến hàng hải dẫn đến Địa Trung Hải cùng Đại Tây Dương phải được mở”, Thủ tướng Abe nhấn mạnh.
Về phía EU, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker đảm bảo giúp đỡ xây dựng hạ tầng “không kèm theo núi nợ hay tình trạng phụ thuộc vào một quốc riêng lẻ”.
EU - Nhật trong thỏa thuận mới ký cam kết chú ý đến năng lực tài chính lẫn tính bền vững nợ của các quốc gia. Họ cũng muốn thông qua chuyện hợp tác siết chặt tiêu chuẩn môi trường của những dự án cơ sở hạ tầng.
Kể từ năm 2013 đến nay, Trung Quốc thông qua sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) triển khai hàng loạt dự án kết nối Đông Nam Á ,Trung Á, Trung Đông, châu Âu, châu Phi.
BRI thu hút đến 60 nước tham gia, nhưng giới chức châu Âu và Nhật lo ngại mô hình đầu tư đầy rủi ro kiểu Trung Quốc: Cho quốc gia khác vay tiền triển khai dự án mà họ chưa chắc cần đến, khiến họ phụ thuộc vào Trung Quốc. Khắp châu Á cùng châu Phi đã có nhiều minh chứng tiêu biểu cho cái bẫy kiểu như vậy.
Cẩm Bình (theo Reuters)