Quốc tế lao vào can Israel - Iran thôi đánh nhau

Bộ Quốc phòng Nga nói 28 chiến đấu cơ F-15 và F-16 của không quân Israel tham gia không kích, phóng 60 quả tên lửa không đối đất và 10 tên lửa chiến thuật đất đối đất vào các vị trí của Iran ở Syria trong cuộc không kích kéo dài 2 giờ, và hệ thống phòng không Syria đã bắn rơi một nửa số tên lửa Israel.

Bộ Ngoại giao Syria nói hành động quân sự của Israel là khởi động giai đoạn mới chống phá Syria, chỉ làm "căng thẳng thêm tình hình”.

Mỹ và nhiều cường quốc châu Âu nhanh chóng ủng hộ điều họ xem là quyền tự vệ của Israel, trong khi chính phủ Nga và Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres kêu gọi Israel - Iran kiềm chế.

Nga ủng hộ chính phủ Tổng thống Bashar Al Assad của Syria. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói Moscow đã kêu gọi Iran - Israel kiềm chế, tránh những hành động có thể đẩy đến một cuộc chiến tranh lớn.

Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Bogdanov tuyên bố các cuộc không kích của Israel đánh dấu sự leo thang nguy hiểm, kêu gọi Israel - Iran tránh khiêu khích lẫn nhau. Ông cho biết Nga rất quan ngại tình hình rất đáng báo động, cần “phải hợp tác để hạ nhiệt căng thẳng”.

Nhà Trắng ra tuyên bố lên án Iran “phóng tên lửa khiêu khích” và Mỹ ủng hộ quyền tự vệ của Israel, đồng thời cáo buộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và quân ủy nhiệm “phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về những hậu quả từ hành động không cẩn trọng chống phá Israel”.

Mỹ cảnh cáo IRGC và quân ủy nhiệm ở Syria “chớ tiếp tục khiêu khích” Israel và các đồng minh của Mỹ ở Trung Đông.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gặp Thủ tướng Đức Angela Merkel, đều kêu gọi Israel - Iran kiềm chế, hạ nhiệt căng thẳng ở Trung Đông. Ngoại trưởng Đức Heiko Maas nói vụ tấn công Cao nguyên Golan là đòn khiêu khích của Iran, và Israel có quyền tự vệ.

Ngoại trưởng Bahrain, ông Khalid bin Ahmed Al Khalifa tuyên bố trên mạng xã hội Twitter: Israel có quyền tự vệ, nếu Iran toan tính hành động quân sự gây bất ổn khu vực.

Ngoại trưởng Anh Boris Johnson nói Anh dùng ngôn ngữ mạnh nhất để lên án Iran tấng công quân IDF, kêu gọi nước này kiềm chế để không tăng thêm bất ổn ở Trung Đông.

Ông Johnson cũng kêu gọi Nga dùng tầm ảnh hưởng để thúc chế độ Syria chấm dứt hành động gây bất ổn và tiến đến một giải pháp chính trị cho cuộc nội chiến.

Thủ tướng Anh Theresa May gọi điện thoại cho Thủ tướng Benjamin Netanyahu của Israel, lên án vụ Iran tấn công tên lửa vào Cao nguyên Golan, nhưng bà kêu gọi “tất cả các bên bình tĩnh”.

Thủ tướng Israel: “Iran đã vượt lằn ranh đỏ, đào công sự ở Syria”

Nhưng Thủ tướng Netanyahu nói các cuộc không kích của quân đội Israel (IDF) là “chính đáng”, vì Iran đã “vượt qua một lằn ranh đỏ”, đồng thời khẳng định Israel không cho phép Iran “đào công sự chiến đấu ở Syria”.

Ông Netanyahu còn nói hành động quân sự của Israel nhằm phát thông điệp rõ ràng đến Tehran kết thúc gây sự và nói bóng gió có thể còn những cuộc tấn công khác của IDF: “Bất kỳ ai tấn công chúng tôi, chúng tôi sẽ đánh lại họ gấp 7 lần, và bất kỳ ai toan tính tấn công chúng tôi, chúng tôi sẽ đánh họ trước”.

Nếu đúng theo thông tin, đấy là lần đầu tiên Iran phóng tên lửa tấn công trực tiếp IDF, trong một cuộc xung đột kéo dài hàng năm giữa IDF với các nhóm quân ủy nhiệm của Iran gồm tổ chức vũ trang Hezbollah (Lebanon).

Phản ứng của Israel là cuộc không kích lớn nhất vào Syria, kể từ sau cuộc chiến tranh Yom Kippur hồi tháng 10.1973. IDF tuyên bố đánh trúng cơ sở hậu cần của Lực lượng tinh nhuệ Al Quds thuộc IRGC, gồm một kho đạn ở sân bay quốc tế của thủ đô Damascus của Syria.

Truyền thông nhà nước Syria cho biết hệ thống phòng không đã phản ứng “với đợt tấn công tên lửa mới của Israel và bắn hạ từng tên lửa”. Tuy nhiên, họ nói thêm rằng tên lửa IDF có đánh trúng đài radar, các đơn vị phòng không và một kho đạn.

Hãng tin AP nói có có 3 người chết và 2 người bị thương. Trong khi tổ chức Giám sát nhân quyền Syria (trụ sở ở Anh) lo theo dõi cuộc nội chiến Syria thông qua mạng lưới nguồn tin, nói cuộc không kích của Israel đã giết ít nhất 5 lính Syria trong đó có2 sĩ quan, 18 tay súng ủy nhiệm, nhưng không nói có quân Iran trong số người chết hay không, và có thể số tử vong sẽ tăng vì vài quân binh bị thương đang lâm tình trạng nguy kịch.

Israel cảnh cáo Iran “cần nhớ nếu gieo mưa thì phải hứng bão”

Bộ trưởng Quốc phòng Avigdor Lieberman báo cáo tại cuộc họp an ninh của chính phủ Israel: “Chúng ta đánh trúng hầu hết các cơ sở hạ tầng Iran ở Syria... Iran cần nhớ rằng “nếu gây mưa với chúng ta thì chúng sẽ hứng bão”.

Ông Lieberman tuyên bố máy bay của họ đã phóng tên lửa đánh trúng hầu hết các mục tiêu quân sự Iran ở Syria, để trả đũa Iran phóng 20 tên lửa vào vị trí IDF ở Cao nguyên Golan do IDF chiếm giữ sau cuộc chiến tranh 6 ngày hồi năm 1967, một động thái quân sự không được cộng đồng quốc tế công nhận.

IDF cũng nói tên lửa Iran không bắn trúng các mục tiêu. Các ụ quan sát và vị trí quân sự Syria gần Cao nguyên Golan cũng bị trúng tên lửa IDF.

ÔngLieberman còn nói “Tôi hy vọng kết thúc chương hồi bạo lực này và mọi người đã nhận được thông điệp. Chúng ta không muốn leo thang căng thẳng, nhưng sẽ không để bất kỳ kẻ thù nào tấn công chúng ta hoặc xây dựng cơ sở hạ tầng để tấn công chúng ta trong tương lai”.

Ông Lieberman nhấn mạnh Iran âm mưu đưa hệ thống phòng không đến sát biên giới Israel. Các quan chức Israel nói Iran dung dưỡng 80.000 quân ủy nhiệm ở Syria, được IRGC huấn luyện và trang bị phương tiện gồm vũ khí hạng nặng, thông qua một cây cầu nối Iran qua Syria và bắc Iraq đến Lebanon.

Căng thẳng giữa Israel - Iran tăng cao hồi tháng 2, khi IDF tuyên bố bắn hạ một máy bay không người lái (UAV) mang vũ khí của Iran xâm phạm không phận Israel.

Từ đó, không quân IDF tấn công nhiều mục tiêu Iran ở Syria, gồm vụ không kích ngày 9.4 vào căn cứ không quân T-4, giết chết 7 cố vấn quân sự Iran, bao gồm Đại tá Mehdi Dehghan là chỉ huy đơn vị UAV của Iran ở căn cứ này.

Israel đã cảnh báo sẽ không cho Iran lập sự hiện diện quân sự thường trực ở Syria, cáo buộc Iran chuyển UAV có trang bị vũ khí và tên lửa vào Syria.

Iran và Syria đã hứa trả đũa việc Israel thường xuyên tấn công. Nhưng ngày 10.5, chính quyền Iran không xác nhận và cũng không phủ nhận vụ tấn công vị trí IDF ở Cao nguyên Golan.

Đài truyền hình nhà nước Iran nói phòng không Syria đã bắn chặn nhiều tên lửa phóng từ máy bay Israel, sau khi Israel tấn công các mục tiêu quân sự Syria ở Cao nguyên Golan.

Phó Tư lệnh IRGC Hossein Salami tuyên bố sức mạnh của quân đội Iran, không đề cập vụ xung đột với IDF: “Tehran đã có hỏa lực ngăn chặn khổng lồ nên kẻ thù không dám nghĩ chuyện hành động quân sự chống lại nước ta”.

Israel có báo trước với Nga về vụ đánh trả đũa Iran

Trung tá Jonathan Conricus, người phát ngôn IDF, cho biết Israel đã có báo trước với Nga trước khi tấn công trả đũa, tiếp sau việc Thủ tướng Netanyahu đến Moscow, cùng Tổng thống Nga Vladimir Putin dự khán lễ duyệt binh mừng Ngày Chiến thắng 9.5trên Quảng trường Đỏ.

Israel công nhận Ngày Chiến thắng của Nga. Trang tin điện tửYnet dẫn lời Bộ trưởng Nội vụ Israel, ông Israel Katz nói: “Khi Tổng thống Nga mời Thủ tướng của người Do Thái đứng cạnh ông ở cuộc duyệt binh mừng chiến thắng của Hồng quân Liên Xô đánh thắng phát xít Đức, kết thúcThế chiến 2, giải phóng các trại tập trung người Do Thái và những người khác, thì đối với Nga, đó là điều rất có ý nghĩa”.

Trong chuyến thăm Moscow 10 giờ, ông Netanyahu cũng nói chuyện với ông Putin, và trước khi lên đường đi Nga, ông cũng nói: “Với những gì đang diễn ra ở Syria lúc này, cần có sự điều phối quân sự giữa IDF với quân đội Nga”, ám chỉ một đường dây nóng được thiết kế phòng chống hai bên va chạm ngoài ý muốn.

Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Lieberman trả lời phỏng vấn một báo Nga, và ông nhắc Nga rằng Israel không cùng phương Tây cấm vận Nga về vụ sáp nhập Crimea và vụ đầu độc cha con cựu điệp viên Nga ở Anh.

Chuyến đi của ông Netanyahu diễn ra vài giờ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 8.5 tuyên bố rút khỏi Thỏa thuận hạt nhân Iran 2015.

Sau tuyên bố của ông Trump, truyền thông nhà nước Syria cho biết hệ thống phòng không Syria bắn hạ 2 tên lửa Israel toan tấn công một căn cứ quân sự gần thủ đô Damascus .

Israel hoan nghênh nhưng cũng lo ngại tuyên bố của chủ nhân Nhà Trắng sẽ làm bùng nổ chiến tranh khu vực.

Lầu Năm Góc hầu như không có ý kiến về cuộc tấn công của Israel, nhưng các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ lo ngại bạo lực leo thang giữa IDF với quân ủy nhiệm của Iran có thể gây hại cho cuộc chiến của liên quân do Mỹ dẫn đầu chống bọn khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria.