Gửi bình luận
Trong báo cáo, Tổ chức Ân xá Quốc tế hôm 4.8 cáo buộc quân đội Ukraine gây nguy hiểm cho dân thường bằng cách thiết lập các căn cứ tại các khu dân cư, trường học và bệnh viện.
Sau khi Tổ chức Ân xá Quốc tế hôm thứ năm công bố một báo cáo chỉ trích về quân đội Ukraine, người đứng đầu văn phòng của tổ chức nhân quyền này ở Kyiv đã từ chức. Bà Oksana Pokalchuk đã lên mạng tuyên bố từ chức vào tối thứ sáu với cáo buộc Tổ chức Ân xá tuyên truyền cho Nga.
Pokalchuk cho biết bàđã cố gắng cảnh báo các quan chức của Tổ chức Ân xá rằng báo cáo này chỉ mang tính phiến diện và không phản ánh đầy đủ quan điểm của Ukraine. Tuy nhiên, ý kiến của bà đã bị bỏ qua.
Báo cáo của Tổ chức nhân quyền Ân xá đã gây ra sự phẫn nộ ở Kyiv ngay lập tức. Tổng thống Volodymyr Zelensky cáo buộc tổ chức này "đặt nạn nhân và kẻ tấn công ngang hàng với nhau, có thể nói như vậy".
Ngày 4.8, Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết Các lực lượng Ukraine đã khiến dân thường bị tổn hại bằng cách thiết lập các căn cứ và vận hành hệ thống vũ khí trong các khu dân cư đông đúc, bao gồm cả trường học và bệnh viện, khi họ đẩy lùi cuộc tấn công của Nga bắt đầu vào tháng 2.
Các chiến thuật như vậy vi phạm luật nhân đạo quốc tế và gây nguy hiểm cho dân thường, vì chúng biến các đối tượng dân sự thành mục tiêu quân sự. Các cuộc tấn công tiếp theo của Nga tại các khu vực đông dân cư đã khiến dân thường thiệt mạng và phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự.
Tổng thư ký của Tổ chức Ân xá Quốc tế Agnès Callamard cho biết: “Chúng tôi đã ghi nhận phương thức mà lực lượng Ukraine khiến dân thường gặp rủi ro và vi phạm luật chiến tranh khi họ hoạt động trong các khu vực đông dân cư. Ở vị thế phòng thủ cũng không phải là cái cớ cho phép cho quân đội Ukraine từ bỏ tôn trọng luật nhân đạo quốc tế".
Từ tháng 4 đến tháng 7, các nhà nghiên cứu của Tổ chức Ân xá Quốc tế đã dành vài tuần để điều tra các cuộc không kích của Nga ở các vùng Kharkiv, Donbas và Mykolaiv. Tổ chức kiểm tra các địa điểm oanh kích; phỏng vấn những người sống sót, nhân chứng và người thân của nạn nhân các vụ tấn công; và thực hiện phân tích vũ khí và viễn thám.
Trong suốt các cuộc điều tra này, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về việc các lực lượng Ukraine tiến hành các cuộc tấn công từ trong các khu dân cư đông đúc cũng như đặt căn cứ vào các tòa nhà dân sự ở 19 thị trấn và làng mạc trong khu vực. Phòng thí nghiệm Bằng chứng Khủng hoảng của tổ chức đã phân tích hình ảnh vệ tinh để chứng thực thêm một số sự cố này.
Các nhà điều tra của Tổ chức Ân xá Quốc tế đã chứng kiến các lực lượng Ukraine sử dụng bệnh viện làm căn cứ quân sự trên thực tế tại 5 địa điểm.
Quân đội Ukraine thường xuyên thiết lập các căn cứ tại các trường học ở các thị trấn và làng mạc ở Donbas và trong khu vực Mykolaiv. Các trường học đã tạm thời đóng cửa đối với học sinh kể từ khi xung đột bắt đầu, nhưng trong hầu hết các trường hợp, các tòa nhà nằm gần các khu dân cư đông đúc
Luật nhân đạo quốc tế không đặc biệt cấm các bên tham gia xung đột dựa vào các trường học không trong năm học. Tuy nhiên, quân đội có nghĩa vụ tránh sử dụng các trường học gần nhà hoặc các khu chung cư có nhiều dân thường, khiến những sinh mạng này gặp rủi ro, trừ khi có nhu cầu quân sự bắt buộc. Nếu họ làm như vậy, họ nên cảnh báo thường dân và nếu cần, giúp họ sơ tán. Điều này dường như đã không xảy ra trong các trường hợp do Tổ chức Ân xá Quốc tế kiểm tra.
Tổng thư ký Tổ chức Ân xá Quốc tế Agnès Callamard nói: “Chính phủ Ukraine nên ngay lập tức đảm bảo rằng họ bố trí lực lượng của mình cách xa các khu vực đông dân cư, hoặc nên sơ tán dân thường khỏi các khu vực mà quân đội đang hoạt động. Quân đội không bao giờ nên sử dụng bệnh viện để tham gia vào chiến tranh, và chỉ nên sử dụng trường học hoặc nhà dân làm giải pháp cuối cùng khi không có giải pháp thay thế khả thi nào”.
Tổ chức Ân xá Quốc tế đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Ukraine về những phát hiện của nghiên cứu vào ngày 29.7.2022. Tại thời điểm công bố, họ chưa trả lời.
