Qua SEA Games 32, Campuchia muốn chứng tỏ năng lực tổ chức, cách làm độc đáo đậm chất văn hóa Khmer, hứa hẹn mang lại hiệu quả kinh tế lâu dài từ việc quảng bá hình ảnh đất nước.
SEA Games 32 khởi tranh từ ngày 29.4. Ngày 5.5 diễn ra lễ khai mạc tại thủ đô Phnom Penh, Campuchia. Lần đầu tiên, tính từ lần thứ nhất tổ chức tại Thái Lan năm 1959, SEA Games được tiến hành tại đất nước Chùa tháp.
Tận dụng lợi thế chủ nhà, Campuchia sẽ tranh thủ giành nhiều huy chương và cố gắng đạt thứ hạng cao nhất trong các môn tham dự. Nước nào chẳng vậy. Tuy nhiên, vị trí nhất toàn đoàn là không thể. Bóng đã nữ cũng vậy. Bóng đá nam cực khó, dù họ mới đè bẹp Timor Leste 4 - 0 trong trận mở màn.
Nhưng có nhiều chuyện khó hơn thì Campuchia đã làm được tại SEA Games 32.
Đầu tiên, phải kể đến việc nước này miễn vé toàn bộ các cuộc tranh tài SEA Games, kể cả bóng đá. Thứ nhì, miễn toàn bộ chi phí ăn ở, đi lại của các đoàn tham gia. Thứ ba, miễn phí các chi phí dịch vụ y tế đối với vận động viên. Thứ tư, miễn phí bản quyền truyền hình. Trong lịch sử SEA Games và các sự kiện văn hóa thể thao thế giới, chưa nước nào làm được như thế. Tương lai, cũng khó có nước nào làm được.
“Tự hào người Campuchia” (Cambodian Pride), ca khúc chính thức SEA Games 32, chỉ sau gần 3 tuần phát hành (hôm 14.4), đã có trên 63 triệu lượt người xem trên YouTube, phá vỡ kỷ lục ca khúc SEA Games từ trước đến nay.
Bộ trưởng Du lịch Thong Khon, Phó chủ tịch thường trực Ban tổ chức SEA Games 32 cam kết Campuchia sẽ cố gắng hết sức, thực hiện tốt nhất slogan “Thể thao sống trong hòa bình” (Sports live in Peace); khai mạc SEA Games 32 chuẩn Olympic.
Cambodian Pride - ca khúc chính thức SEA Games 32
Linh vật của SEA Games 32 là cặp đôi thỏ trắng. Thỏ đực cầm đuốc tên Borey (trang phục xanh - trắng), thỏ cái tên Rumduol (trang phục đỏ - trắng), tương ứng với hai màu chủ đạo trên quốc kỳ của Campuchia. Cặp thỏ mặc trang phục võ cổ truyền bokator, di sản văn hóa thế giới phi vật thể Campuchia (UNESCO công nhận tháng 11.2022).
Borey, nghĩa bóng là lịch lãm. Rumduol (tiếng Khmer cổ) là cây thị, quốc hoa Campuchia, cũng là loại gạo ngon 5 lần giành giải nhất “Gạo ngon nhất thế giới” (World’s Best Rice) vào các năm 2012, 2013, 2014, 2018, 2022. Theo lịch Campuchia, 2023 là năm con thỏ (Việt Nam là năm con Mèo, Quý Mão). Với người Khmer, thỏ là loài vật thông minh, biểu tượng sự hy sinh (sự tích thỏ định nhảy vào lửa biến thành thức ăn).
Thông thường, những thông tin về phòng ốc, ăn ở của các VĐV sẽ được nước chủ nhà giữ kín ở các kỳ đại hội thể thao. Nhưng ở SEA Games 32 có biệt lệ, Ban tổ chức mở toang cánh cửa làng VĐV có tên WorldBridge Sport Village. Đây là khu căn hộ chung cư cao cấp trong khu phức hợp thể thao Morodok Techo, được trưng dụng cho SEA Games 32 trước khi mở bán. Một cách làm quá hay!
Dịp Tết Chol Chnam Thmay vừa qua (từ ngày 13 - 15.4), Thủ tướng Hun Sen lệnh không được tăng giá xe và điều 450 xe (loại 45 chỗ) chở dân nghèo từ Phnom Penh về quê đón tết cổ truyền, dù 70% gia đình ở Phnom Penh có xe hơi riêng. Công điện của Thủ tướng ngày 25.4 chỉ thị “sân vận động có hạn trong khi ai cũng muốn thưởng thức các trận đấu. Vậy nên thưa các ngài, đặc biệt là Thống đốc Phnom Penh, hãy tìm các nơi thích hợp để lắp đặt màn hình lớn phục vụ nhân dân”. Hàng chục điểm xem công cộng được tổ chức tại 25 tỉnh thành, riêng Phnom Penh có 7 điểm.
Campuchia không có chuyện “đi bão” hay ầm ĩ sau chiến thắng. Không có chuyện pháo sáng, pháo đùng hay ném chai lọ xuống sân. Họ xếp hàng trật tự, không chen lấn ồn ào. Kết thúc trận đấu, những đoàn người rời sân hoặc nơi lắp đặt các màn hình lớn một cách vui vẻ, thoải mái. Họ tíu tít và rạng ngời hạnh phúc vì đội nhà vừa chiến thắng, trao đổi với nhau và không làm phiền ai. Tất cả hồn nhiên hòa vào cuộc sống và chờ trận đấu tiếp theo.
Còn khá sớm để nhận xét mức độ thành công của SEA Games 32. Nhưng mọi thứ đang diễn ra tốt đẹp. Tổng thư ký Vath Chamroeun của Ban tổ chức SEA Games 32 cho biết có khoảng 10.000 tình nguyện viên và 500 huấn luyện viên tự nguyện tham gia phục vụ với ý thức thân thiện, an toàn; cùng cổ vũ, cùng ăn mừng với mọi người. “Chúng tôi muốn chia sẻ một kỳ SEA Games thân thiện, an toàn và dành những gì tốt nhất cho các đoàn thể thao dự SEA Games".
Qua SEA Games 32, Campuchia muốn chứng tỏ năng lực tổ chức và cách làm độc đáo, đậm chất văn hóa Khmer, hứa hẹn mang lại hiệu quả kinh tế lâu dài từ việc quảng bá hình ảnh đất nước. Dịp này, du lịch Campuchia dự tính đón 500.000 lượt khách quốc tế. Người Việt qua Campuchia cỗ vũ SEA Games 32, kết hợp du lịch, trải nghiệm và chắc chắn sẽ học hỏi được nhiều bất ngờ, thú vị.