Nhắc tới ca sĩ Xuân Phác là nhắc tới những ca khúc là tượng đài bất tử với hình ảnh ông lừng lững như "Hồ trên núi" (Phó Đức Phương) và "Hò biển" (Nguyễn Cường).
Nhắc đến NSƯT Quang Phác có thể nhiều người, nhất là thế hệ trẻ thấy lạ lẫm, nhưng đối với các thế hệ bậc cha chú, đàn anh như NSND Quang Thọ, Trọng Tấn, Thu Hiền, Ymoan.. vẫn nhắc tới ông như một người thầy đầu tiên trong dòng nhạc tiền chiến, cách mạng và cả những bản tình ca lứa đôi trong sự nghiệp xây dựng đất nước sau chiến tranh.
Mới đây, tác giả Nguyễn Đình San đã khắc họa lên một Quang Phác đầy sống động, yêu mến và vô cùng gần gũi, cống hiến hết mình cho nghệ thuật qua cuốn sách "Trái tim mãi hát".
NSƯT Quang Phác nồng nàn hát lại những ca khúc đã gắn liền với tên tuổi của mình
"Trái tim mãi hát" là cuốn sách đầu tiên viết về chân dung một ca sĩ, một ca sĩ đã đi sâu, rất sâu vào dĩ vãng nhưng tiếng hát của ông vẫn vang vọng mãi cho con cháu thế hệ nối tiếp noi theo. Chia sẻ với báo điện tử Một Thế Giới trong buổi nói chuyện và gặp gỡ, nghệ sĩ Quang Phác nhớ lại: "Ngày đó, khi nhạc sĩ Phó Đức Phương vừa sáng tác ra ca khúc Hồ trên núi, ông đã tìm đến Quang Phác và nhờ Quang Phác thu âm, hát ca khúc này của ông. Lúc đó ông còn đắn đo chần chừ, nhưng khi bắt đầu một vài nhịp, ông đã thấy bài hát như gắn liền với giọng ca của ông. Và từ đó, mỗi khi ca từ của ca khúc Hồ trên núi vang lên, các thế hệ ông cha ta lại nhớ tới ca sĩ gạo cội Xuân Phác. Đã có rất nhiều ca sĩ thế hệ sau thể hiện bài hát này, nhưng đối với người yêu nhạc, người ta vẫn nhớ tới ông như một hình tượng cho một ca khúc về quê hương bất hủ".
Với cách nhìn phổ biến bình thường, Quang Phác là một ca sĩ chuyên nghiệp, đồng thời là một giảng viên thanh nhạc giống như nhiều đồng nghiệp khác. Có chăng ông hơn nhiều người khác ở chỗ vừa giảng dạy, làm thày, lại vừa làm nghệ sĩ biểu diễn. Bởi vì từng có người dạy rất giỏi nhưng không hát được - chính xác hơn là không có công chúng. Ngược lại, dĩ nhiên là hát rất hay, được công chúng ái mộ nhưng không thể dạy, không biết dạy. Nhưng dẫu vậy, Quang Phác cũng sẽ chưa khiến tác giả bỏ công đằng đẵng gần 3 tháng trời để viết cả một cuốn sách mấy trăm trang như thế này về ông.
Bạn bè cùng giới đến chúc mừng tác giả "Trái tim mãi hát" và nghệ sĩ Quang Phác
Ở nước ta, viết chân dung không phải là việc mới mẻ, hiếm hoi gì. Hầu hết những người nghệ sĩ có chút tên tuổi, thậm chí chưa đến mức nổi tiếng, thuộc nhiều lĩnh vực nghệ thuật cũng ít nhất một lần nào đó được giới thiệu, tôn vinh. Nhưng đều là trên báo chí và các phương tiện truyền thông khác chứ không phải là những cuốn sách. Theo tác giả, ông sẽ không thể nẩy ý nghĩ viết về Quang Phác kỹ lưỡng, cặn kẽ bằng sách nếu ông không có một cuộc sống quá đặc biệt, nhất là ở giai đoạn “hậu vận”. Nhưng nếu chỉ như vậy vẫn chưa khiến tác giả nghĩ tới cả một cuốn sách. Điều thú vị, đặc biệt, có thể nói rất ít người có được như Quang Phác là từ cuộc sống đó, trái tim ông vẫn bay bổng lên những giai điệu, vẫn mượt mà, nhẹ nhàng, bình thản, vút lên như xưa, tuy có thể giọng hát đã ít nhiều yếu hơn, chuệch choạc, xiêu vẹo hơn bởi quy luật tuổi tác. Nhưng ở ông, không bao giờ ngưng ca hát.
"Trái tim mãi hát" như một lời khẳng định, một lời ca ngân nga giữa cuộc đời và những kẻ du ca đầy phiêu lãng của người ca sĩ tài hoa Quang Phác. Thân xác ta đến một lúc nào đó sẽ trở về với cát bụi theo quy luật tự nhiên nhưng tiếng hát của ta, nếu có sức lôi cuốn người khác thì sẽ mãi còn đó, văng vẳng giữa cuộc đời.
Minh Khuê
