Cựu Phó tổng thống Joe Biden đang dẫn điểm so với đương kim Tổng thống Donald Trump nhưng ông Trump vẫn có thể lật ngược tình thế nếu tận dụng cơ hội để thắng tại các bang chiến trường.
Tổng thống Donald Trump đang thất thế trong các cuộc thăm dò, cả trên toàn quốc và ở phần lớn các bang chiến trường. Dù vậy, viễn cảnh đánh bại ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden vào tháng 11 không quá bi quan. Cho dù kết quả của cuộc thăm dò có vẻ ảm đạm cho Trump nhưng tình hình giờ còn tốt hơn vào thời điểm này 4 năm trước, trong cuộc đua năm 2016 với bàHillary Clinton.
Một số nhà quan sát, gồm cả người dẫn chương trình CNN – kênh truyền thông thiên về Dân chủ, Jake Tapper cũng nhắm rằng cuộc đua năm 2020 sẽ chỉthật sự cạnh tranh sau Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa (RNC). Trong khi Tapper lập luận rằng đại hội đã đưa ra một cái nhìn mới về Trump (về một tổng thống "không gửi những dòng tweet khiến mọi người khó chịu"), đồng thời Tapper cho rằng đại hội có thể giúp tổng thống có được một cú hích trước thềm bầu cử. Các nhà phân tích khác cũng đưa ra dự đoán tương tự.
Cần lưu ý rằng tại thời điểm này, Biden đang vượt trội hơn “tiền nhiệm” Clinton trên bình diện quốc gia so với cùng giai đoạn năm 2016. Kết quả thăm dò cử tri hồi cuối tháng 8.2016 ghi nhận bà Clinton dẫn ông Trump với 6 điểm còn Biden hiện đang nới mức dẫn với ông Trump lên đến 7,1 điểm trongmột số cuộc thăm dò diễn ra vào giữa tuần trước. Nhưng luật bầu cử Mỹ không do kết quả phổ thông đầu phiếu mà do cử tri đoàn quyết định. Theo thông lệ, cử tri đoàn của Mỹ lại bỏ phiếu theo ý chí chung của cả bang. Do vậy, chỉ cần ông Trump thắng ở sít sao ở một số bang chiến trường là đủ để ông giành chiến thắng cả bản đồ.
Tín hiệu tích cực cho đảng Cộng hòa là ông Trump đang có điểm thăm dò vượt trội so với chính mình 4 năm trước ở một số bang chiến trường quan trọng. Có thể quay lại 4 năm trước để nhìn lại cách thắng của ông Trump đã khiến nhiều người bất ngờ do ngược lại kết quả thăm dò trước. Vào cuối tháng 8 của cuộc đua năm 2016, khi bà Clinton dẫn trước ông Trump ở bang chiến trường như Wisconsin (10 phiếu đại cử tri), nơi khi thăm dò bà dẫn hơn ông Trump 10 điểm vào cuối tháng 8. Bây giờ, Biden mới dẫn trước Trump có 3,5 điểm ở bang Wisconsin. Do vậy, chẳng đảm bảo gì cho việc Biden sẽ thắng ở bang này.
Tương tự, tại bang Michigan (16 phiếu đại cử tri): Biden hiện đang dẫn trước Trump 2,6 điểm trong khi 4 năm trước Clinton dẫn trước 9 điểm mà vẫn thua.
Tại bang Pennsylvania (20 phiếu đại cử tri): Biden hiện đang dẫn trước Trump 5,8 điểm nhưng 4 năm trước Clinton dẫn ông Trump với 9,2 điểm mà vẫn thua.
Tại bang Bắc Carolina (15 phiếu đại cử tri): Trump và Biden hiện đang ở thế giằng co. Có một cuộc thăm dò của CNBC hôm Chủ nhật cho thấy Biden dẫn trước 1 điểm nhưng đừng quên 4 năm trước, bà Clinton dẫn 1,7 điểm mà vẫn thua.
Cuộc thăm dò ở bang Ohio gần đây không đủ dữ liệu để đưa ra tình thế cuộc chạy đua giữa Trump và Biden. Cũng có có một số bang nơi Trump đang tụt hậu so với chính mình năm 2016 như Arizona. Tại bang Arizona, Biden đang dẫn trước Trump 2,2 điểm. Tình hình thăm dò ở đó cũng giống như ở Bắc Carolina, với các cuộc thăm dò phần lớn thưa thớt, nhưng cuộc thăm dò của CNBC từ Chủ nhật đã mang lại cho Biden lợi thế 2 điểm. 4 năm trước ở Arizona, Trump đã hơn Clinton 1,5 điểm thăm dò và giành chiến thắng cuối cùng.
Tại bang Florida, nơi Trump đã giành chiến thắng 4 năm trước nhưng kết quả thăm dò cho thấy Biden đang vượt hơn một chút so với bà Clinton cùng thời điểm năm 2016. Một nguyên nhân có thể lý giảicho điều này là vị thế của Biden tốt hơn trong mắt những người lớn tuổi, vốn phần đông là những người ủng hộ Đảng Cộng hòa 4 năm trước.
Tất nhiên, cuộc đua hiện tại đã khác. Ông Trump có lợi thế là Tổng thốngđương nhiệm nhưng lại mất điểm vì lúng túng trong đại dịch. Nhưng các con số tổng thể cho thấy Trump vẫn cạnh tranh ở một số bang quan trọng nhất để hốt trọn phiếu cử tri đoàn.
Ngoài ra, hiện tượng tiềm ẩn về những "cử tri Trump bí mật", những người sẽ không chia sẻ sự ủng hộ của họ đối với Tổng thống cho những người khác, chưa nói đến những người vẫnchưa đưa ra quyết định, vẫn còn rất lớn. Cũng phủ bóng đen lên cuộc bầu cử là bạo lực trên đường phố Mỹ, thường xuất phát từ các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc và chống cảnh sát tàn bạo đã leo thang thành bạo loạn. Khi xã hội càng bất ổn vì bạo lực, người Mỹ có xu thế thích đảng Cộng hòa hơn.
Các đảng viên Dân chủ đã bắt đầu giải quyết vấn đề bạo lực, trong đó Biden lên án bạo lực trên truyền hình trong tuần trước. Hạ nghị sĩ Debbie Dingell, đến từ bang Michigan cảnh báo tình trạng bất ổn là một vấn đề mà Trump có thể sử dụng để đạt được hiệu quả lớn.
"Tôi là người cách đây 4 năm đã cảnh báo rằng Donald Trump có thể giành chiến thắng. Và tôi đã nhắc lại bài học này hai tháng trước, bởi vì tôi có thể thấy người ta đang cố gắng sử dụng bạo lực như một vấn đề lớn và tôi nghĩ rằng điều tối quan trọng là đảng Dân chủ không để tình trạng đó xảy ra", Dingell nói với Fox News hôm thứ năm.
Anh Tú (theo Fox)