Tòa bác bỏ cáo buộc của nhiều học khu trong hàng trăm vụ kiện Meta, Google, TikTok, Snap

Một thẩm phán bang California (Mỹ) hôm 7.6 đứng về phía Meta Platforms, Snap, TikTok và Google trong việc bác bỏ cáo buộc của nhiều học khu rằng mạng xã hội đã làm tăng chi phí giáo dục. Các cáo buộc cho rằng chúng khiến học sinh mất tập trung và quậy phá hơn, dẫn đến tăng nhu cầu về kỷ luật trong lớp học, đào tạo nhân viên và giao tiếp với phụ huynh.

Những sự việc này nằm trong số hàng trăm vụ kiện tại tòa án tiểu bang và liên bang Mỹ cáo buộc rằng các nền tảng truyền thông xã hội được thiết kế để gây nghiện và nguy hiểm cho thanh thiếu niên.

Carolyn Kuhl, Thẩm phán Tòa án Tối cao Los Angeles (bang California, Mỹ), cho rằng phải có giới hạn về trách nhiệm pháp lý, nếu không bất kỳ công ty nào cũng có thể bị quy trách nhiệm khi "tác hại về mặt cảm xúc" mà họ gây ra cho các cá nhân sau đó khiến những người đó "hành động thái quá".

“Chẳng hạn, một nhà hàng bán cho thực khách thức ăn bị hỏng sẽ phải chịu trách nhiệm với người bị khách đó gây tai nạn, vì việc lái xe tồi tệ của thực khách có thể do bị ngộ độc thực phẩm”, Carolyn Kuhl nêu trong phán quyết của mình.

Các học khu cáo buộc rằng một số công ty đã thiết kế nền tảng của họ để thu hút người dùng trẻ tuổi bằng thuật toán và tính năng như nút like (thích), theo những cách gây tổn hại cho xã hội, tương tự nhà sản xuất thuốc lá thiết kế sản phẩm của họ để gây nghiện.

Họ nói rằng đã dành “các nguồn lực đáng kể” để giải quyết hậu quả từ mạng xã hội, gồm cả những thách thức được lan truyền trên các nền tảng này, được cho là khuyến khích học sinh phá hoại tài sản của trường.

Các công ty truyền thông xã hội phản bác rằng họ không thể chịu trách nhiệm về nội dung do bên thứ ba đăng tải.

“Chúng tôi tin rằng tòa án đã đưa ra quyết định đúng đắn trong phán quyết này. Meta cam kết hỗ trợ những người trẻ tuổi và gia đình của họ. Chúng tôi sẽ tiếp tục chống lại tất cả vụ kiện khác với công ty”, Meta Platforms tuyên bố.

Đại diện của Google, TikTok và Snap không trả lời ngay lập tức khi được đề nghị bình luận.

Tính đến ngày 9.5, các vụ kiện đang chờ xét xử trước thẩm phán Carolyn Kuhl trong Judicial Council Coordinated Proceeding (JCCP) bao gồm 617 nguyên đơn của nhiều học khu từ 34 tiểu bang, theo hồ sơ tòa. Tháng trước, Carolyn Kuhl đã nghe lập luận từ 5 học khu đại diện để trình bày các yêu cầu chung của vụ kiện rộng hơn.

“Các nguyên đơn của học khu thất vọng với phán quyết định từ tòa án và đang đánh giá tất cả phương án kháng cáo. Tuy nhiên, quyết định này ảnh hưởng đến một số lượng hạn chế nguyên đơn trong JCCP và các luật sư sẽ tiếp tục tranh luận mạnh mẽ những yêu cầu thay mặt cho nhiều học khu có vụ kiện tích cực trong JCCP”, theo một tuyên bố từ một số luật sư hàng đầu đại diện cho các học khu.

Carolyn Kuhl cho rằng: “Các học khu đã phải đối mặt với tỷ lệ thành công thấp khi sử dụng lý thuyết gây phiền nhiễu công cộng mà họ áp dụng thành công trong việc kiện những hãng bán thuốc lá điện tử, vì bản thân các học khu không bị nghiện mạng xã hội cũng như chứng nghiện này không gây tổn thương cho họ”.

Bà lập luận rằng Điều 230 của Đạo luật về khuôn phép trong giao tiếp năm 1996, lá chắn trách nhiệm pháp lý liên bang bảo vệ các nhà xuất bản trực tuyến khỏi các vụ kiện dựa trên nội dung, quá mạnh để cho phép sự biến tấu được tiến hành trên luật thông thường.

Một thẩm phán liên bang ở thành phố Oakland (bang California) thụ lý hàng trăm vụ kiện khác gần đây đã tổ chức phiên điều trần về các vấn đề tương tự và dự kiến ​​sẽ sớm ra phán quyết.

Các thẩm phán ở Los Angeles và Oakland cũng đang thụ lý nhiều vụ kiện cá nhân từ các thanh niên và gia đình, cáo buộc rằng những công ty truyền thông xã hội phải chịu trách nhiệm gây ra tình trạng đau khổ tâm lý lan rộng và thậm chí là tự tử.

Thẩm phán đã cho phép một số khiếu nại được tiến hành chống lại các công ty, trong khi bác bỏ những khiếu nại khác. Các công ty truyền thông xã hội đã phủ nhận hành vi sai trái, nói rằng họ thực hiện những bước để giữ an toàn cho người dùng trẻ tuổi trên nền tảng.

Mark Zuckerberg không phải chịu trách nhiệm cá nhân trong 25 vụ kiện Facebook, Instagram gây hại cho trẻ em

Mark Zuckerberg, Giám đốc điều hành Meta Platforms, không phải chịu trách nhiệm cá nhân trong hàng tá vụ kiện cáo buộc ông che giấu công chúng rằng Facebook và Instagram gây hại cho trẻ em, theo phán quyết từ thẩm phán liên bang Mỹ hồi giữa tháng 4.

Phán quyết từ thẩm phán liên bang Yvonne Gonzalez Rogers ở thành phố Oakland (bang California, Mỹ) liên quan đến hàng trăm vụ kiện cáo buộc Meta Platforms và các công ty truyền thông xã hội khác khiến trẻ em nghiện nền tảng của họ.

25 trường hợp trong số đó cố gắng buộc Mark Zuckerberg phải chịu trách nhiệm cá nhân, nói rằng nhà sáng lập Meta Platforms đã tạo ra ấn tượng sai lầm về sự an toàn của Facebook và Instagram bất chấp nhiều cảnh báo rằng chúng không phù hợp với trẻ em.

Các nguyên đơn lập luận rằng tầm vóc và vai trò to lớn của Mark Zuckerberg là "tiếng nói đáng tin cậy về mọi thứ trên Meta" đã tạo ra nghĩa vụ theo luật của một số bang để ông phải nói đầy đủ và trung thực về những rủi ro mà sản phẩm công ty gây ra cho trẻ em.

Thế nhưng, thẩm phán Yvonne Gonzalez Rogers cho biết các nguyên đơn không thể dựa vào sự hiểu biết của Mark Zuckerberg về các sản phẩm Meta Platforms để chứng minh rằng cá nhân ông phải chịu trách nhiệm với mỗi bên kiện. Bà Yvonne Gonzalez Rogers nói: “Phán quyết như vậy sẽ tạo ra nghĩa vụ tiết lộ thông tin của bất kỳ cá nhân nào được công chúng biết đến. Tòa án sẽ không chấp nhận cách tiếp cận mới lạ như vậy ở đây”.

Hàng trăm vụ kiện đang chờ xử lý được đệ trình thay mặt cho từng trẻ em chống lại Meta Platforms và các công ty truyền thông xã hội khác, gồm Alphabet (công ty mẹ của Google và YouTube), ByteDance (chủ sở hữu TikTok) và Snap (công ty điều hành Snapchat).

Các đơn kiện cho rằng trẻ em phải chịu những tổn thương về thể chất, tinh thần và cảm xúc do sử dụng mạng xã hội, gồm lo lắng, trầm cảm và thậm chí cả tự tử.

Các nguyên đơn thực hiện vụ kiện nhằm mục đích đòi bồi thường thiệt hại và chấm dứt hoạt động mà bị cáo (các công ty truyền thông xã hội) cho là có hại.

Hồi tháng 10.2023, 33 bang của Mỹ đã kiện Meta Platforms, cáo buộc sản phẩm của họ gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần ở trẻ nhỏ và thanh thiếu niên.

Trong đơn khiếu nại gửi lên tòa án liên bang ở thành phố Oakland, 33 bang cho biết Meta Platforms đã nhiều lần đánh lừa người dùng về những mối nguy hiểm đáng kể của các nền tảng mà họ sở hữu, đồng thời cố tình khiến trẻ nhỏ và thanh thiếu niên rơi vào tình trạng nghiện, buộc phải sử dụng mạng xã hội.

Theo đơn kiện, Meta Platforms đã khai thác các công nghệ mạnh mẽ và chưa từng có để lôi kéo, thu hút và cuối cùng là gài bẫy giới trẻ và thanh thiếu niên với động cơ lợi nhuận.

Đơn kiện cáo buộc Meta Platforms cố gắng khiến những người trẻ tuổi dành nhiều thời gian nhất có thể trên mạng xã hội, dù biết rằng não của thanh thiếu niên rất nhạy cảm với nhu cầu bấm like từ những người dùng khác với nội dung của họ.

Theo đơn kiện, Meta Platforms đã công khai phủ nhận phương tiện truyền thông xã hội của họ gây hại.

Đơn kiện có đoạn: “Meta khai thác các công nghệ mạnh mẽ, chưa từng có để lôi kéo, thu hút và cuối cùng gài bẫy thanh thiếu niên. Động cơ của họ là lợi nhuận và để tối đa hóa lợi ích tài chính, Meta liên tục đánh lừa công chúng về nguy cơ khủng khiếp của các nền tảng mạng xã hội của mình. Nó che giấu cách thức mà nền tảng này khai thác, thao túng những người dùng dễ bị tổn thương nhất là thanh thiếu niên, trẻ em”.

Vụ kiện trên yêu cầu bồi thường thiệt hại tài chính và chấm dứt các hoạt động vi phạm pháp luật của Meta Platforms.

Letitia James, Tổng chưởng lý bang New York, tuyên bố trẻ em và trẻ vị thành niên đang phải chịu mức độ sức khỏe tinh thần kém kỷ lục và các công ty mạng xã hội như Meta Platforms có lỗi.

“Meta thu lợi từ nỗi đau của trẻ khi cố tình thiết kế các nền tảng với những tính năng thao túng, khiến trẻ em nghiện nền tảng trong khi hạ thấp lòng tự trọng”, bà nói.

Rob Bonta, Tổng chưởng lý bang California, tố cáo: “Meta đã và đang làm hại trẻ em, trẻ vị thành niên của chúng ta, nuôi dưỡng sự nghiện ngập để kích thích lợi nhuận của công ty”.

Vụ kiện liên bang này là kết quả của cuộc điều tra do liên minh các tổng chưởng lý lưỡng đảng từ bang California, Florida, Kentucky, Massachusetts, Nebraska, New Jersey, Tennessee và Vermont dẫn đầu.

Trước đó, báo chí Mỹ đưa tin từ nghiên cứu riêng của Meta Platforms cho thấy bản thân công ty biết rõ về tác hại mà Instagram gây ra cho thanh thiếu niên, đặc biệt các bé gái, với sức khỏe tinh thần và hình ảnh cơ thể. Trong đó, 13,5% cô gái tuổi teen nói Instagram làm cho suy nghĩ tự tử tồi tệ hơn và 17% nói mạng xã hội này làm cho rối loạn ăn uống xấu đi.

Về phía mình, Meta Platforms tuyên bố tìm cách giúp thanh thiếu niên trực tuyến an toàn. Meta Platforms tỏ sự thất vọng rằng các bang đã chọn con đường kiện tụng thay vì hợp tác với các công ty trong toàn ngành để tạo ra các tiêu chuẩn rõ ràng, phù hợp với lứa tuổi cho nhiều ứng dụng mà thanh thiếu niên lựa chọn.