Quy định sàn thương mại điện tử phải nộp thuế thay cho người bán được cho là tác động mạnh đến các sàn, điều này cũng gây tranh cãi lớn. Tuy nhiên, Tổng cục Thuế khẳng định quy định này là bình đẳng và minh bạch.
Trao đổi với báo giới sáng nay 2.7, bà Nguyễn Thị Lan Anh - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh danh cá nhân (Tổng cục Thuế) nói rằng việc quản lý thu thuế theo phương thức cũ tốn rất nhiều công sức cho cơ quan thuế và người nộp thuế. Bà Lan Anh cho biết những tổ chức quốc tế như OECD, WB... khuyến nghị các nước nên để sàn giao dịch thương mại điện tử (TMĐT) có trách nhiệm đầy đủ trong việc xác định số thuế phải nộp của các đơn hàng, thu hộ và nộp cho cơ quan thuế. Điều này sẽ tạo điều kiện cho các sàn dễ dàng hơn trong việc thực hiện và giảm chi phí tuân thủ.
Đứng trước xu thế chung của thế giới, theo bà Lan Anh, việc các sàn nộp thuế thay cho cá nhân là một cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ nhằm tối ưu hóa công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh, giảm thiểu đầu mối kê khai nộp thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế công khai, minh bạch, bình đẳng.
Còn việc sàn TMĐT chỉ cung cấp hạ tầng công nghệ để kết nối người bán và người mua, vì vậy không thuộc đối tượng có nghĩa vụ kê khai, khấu trừ thuế thu nhập của người bán, bà Lan Anh cho biết sàn TMĐT không phải là tổ chức chi trả thu nhập nên không áp dụng quy định về khấu trừ thuế TNCN theo Luật Thuế TNCN mà việc khai thay, nộp thay được áp dụng theo các quy định của Luật Quản lý thuế.
Theo lãnh đạo của Tổng cục Thuế, trước mắt sàn giao dịch TMĐT sẽ thực hiện việc cung cấp thông tin về cá nhân bán hàng thông qua sàn, chưa thực hiện khai thuế thay, nộp thuế thay; cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu để thực hiện quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh cá nhân theo nguyên tắc cá nhân tự kê khai, nộp thuế và cơ quan thuế thực hiện kiểm tra, xử lý vi phạm (nếu có).
Cá nhân, hộ kinh doanh nộp thuế qua sàn thế nào?
Bà Lan Anh cho biết, theo quy định về chính sách thuế và quản lý thuế hiện hành thì cá nhân tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm đối với hoạt động kinh doanh. Cá nhân kinh doanh thông qua sàn phải là các cá nhân có địa điểm kinh doanh cố định, phải đăng ký thuế tại nơi có địa điểm kinh doanh để được cấp mã số thuế và quản lý thuế theo quy định của pháp luật thuế và pháp luật kinh doanh TMĐT. Cá nhân kinh doanh thông qua sàn có thể là hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán hoặc theo phương pháp kê khai.
Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán thì hộ khoán thực hiện khai doanh thu thực tế tại địa điểm kinh doanh. Cơ quan thuế quản lý địa điểm kinh doanh căn cứ theo cơ sở dữ liệu quản lý thuế, gồm: hệ thống thông tin tích hợp tập trung của ngành thuế; kết quả xác minh, khảo sát các yếu tố sản xuất, kinh doanh, kết quả kiểm tra, thanh tra thuế, cơ sở dữ liệu riêng; các yếu tố sản xuất, kinh doanh và phối hợp với hội đồng tư vấn thuế, các cơ quan có liên quan để thực hiện quản lý việc khai thuế, nộp thuế thực tế của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh tại địa bàn.
Đối với doanh thu cá nhân kinh doanh thông qua sàn, sàn giao dịch TMĐT khai, nộp thuế thay doanh thu thực tế giao dịch phát sinh qua sàn, không bao gồm doanh thu khoán, đảm bảo việc không tính trùng doanh thu tính thuế.
Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai, phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ, tự kê khai, nộp thuế hằng tháng/quý. Hộ kinh doanh tự xác định phần doanh thu hộ tự khai tháng/quý không bao gồm phần doanh thu sàn đã khai thuế thay, nộp thuế thay.
"Cá nhân liên quan có trách nhiệm cung cấp thông tin, phối hợp với cơ quan thuế trong công tác quản lý thuế. Cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp doanh thu kinh doanh của từng cá nhân trên toàn quốc từ tất cả các nguồn kinh doanh, đảm bảo quản lý đầy đủ doanh thu và không trùng thuế", bà Lan Anh nhấn mạnh.
Lãnh đạo của Tổng cục Thuế cũng nói thêm, các cá nhân kinh doanh tuân thủ tốt nghĩa vụ thuế sẽ không bị ảnh hưởng khi đã nộp thuế thông qua sàn thì sẽ không phải nộp thuế tại địa điểm kinh doanh cố định đối với doanh thu qua sàn. Các trường hợp hộ nông dân trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi trực tiếp bán nông sản qua sàn cũng sẽ được hưởng chính sách ưu đãi miễn thuế theo quy định.
Đối với trường hợp cá nhân kinh doanh có doanh thu kinh doanh từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thuộc diện được miễn thuế, đến cuối năm cá nhân tự xác định doanh thu trong năm và được đề nghị xử lý hoàn trả hoặc bù trừ vào số phải nộp phát sinh của kỳ sau theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.
Cơ quan thuế triển khai quản lý thuế điện tử đối với cá nhân để đáp ứng việc khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế điện tử đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân kinh doanh khi thực hiện nghĩa vụ thuế thông qua sàn giao dịch TMĐT.
Hiện Thông tư 40 hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, do đó theo quy định tại Thông tư 40 thì sàn giao dịch TMĐT sẽ thực hiện quy định đối với việc thực hiện khai thuế thay, nộp thuế thay cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thông qua sàn. Tuy nhiên, sàn không áp dụng việc khai thay, nộp thuế thay với các tổ chức, doanh nghiệp.