Tổng thống Joe Biden hôm 25.3 tuyên bố sẽ thúc đẩy Trung Quốc chơi theo các quy tắc quốc tế, chỉ trích các đối thủ đảng Cộng hòa và bảo vệ chính sách cung cấp nơi trú ẩn cho trẻ em qua biên giới Mỹ từ Mexico tại cuộc họp báo cá nhân đầu tiên kể từ khi ông nhậm chức.
Xuất hiện trước các phóng viên hơn 1 giờ, ông Biden dường như đã chuẩn bị kỹ lưỡng, thỉnh thoảng đọc các bài báo và bình tĩnh trả lời câu hỏi, trái ngược hẳn với các cuộc họp báo thường diễn ra sôi nổi, gây chiến được tổ chức bởi người tiền nhiệm Donald Trump.
Trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ, ông Biden đã so sánh Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình với Tổng thống Nga - Vladimir Putin, gọi cả hai là những người ủng hộ chế độ chuyên quyền.
Thế nhưng, Tổng thống Biden nói rằng Mỹ không tìm kiếm sự đối đầu với Trung Quốc về những khác biệt thương mại, sự thoát lui của Bắc Kinh với nền dân chủ ở Hồng Kông, đối xử với người Duy Ngô Nhĩ thiểu số và xây dựng quân đội.
“Ông ấy là một trong những người, giống như Putin, nghĩ rằng chuyên quyền là làn sóng của tương lai và dân chủ không thể hoạt động trong một thế giới ngày càng phức tạp. Ông ấy không có một nền dân chủ nhưng là một người thông minh”, Tổng thống Biden nói về ông Tập Cận Bình.
Ông chủ Nhà Trắng nói rằng sẽ đề nghị nhà lãnh đạo Trung Quốc "chơi theo luật lệ quốc tế, cạnh tranh công bằng, thông lệ công bằng, thương mại công bằng".
Ông Biden cũng chỉ trích các biện pháp do đảng Cộng hòa hậu thuẫn trong nhiều cơ quan lập pháp bang nhằm hạn chế quyền bỏ phiếu, nói rằng chúng tồi tệ hơn "Jim Crow", ám chỉ luật được áp dụng ở các bang miền Nam trong những thập kỷ sau Nội chiến Mỹ 1861-65 để hợp pháp hóa phân biệt chủng tộc và tước quyền công dân da đen.
Đấu tranh để kiềm chế sự gia tăng trẻ em không có người đi kèm xin tị nạn tại biên giới phía nam Mỹ, ông Biden nhắc đến những người chỉ trích đảng Cộng hòa cho rằng các chính sách của ông có lỗi và vô nhân đạo.
Ông Biden nói không có chính quyền nào trước đây từ chối chăm sóc và tìm nơi tạm trú cho trẻ em đến từ Mexico, ngoại trừ Trump. Thay vì để những đứa trẻ đó “chết đói” ở biên giới, Biden nói rằng chính quyền của ông sẽ quan tâm đến chúng.
Biden lưu ý rằng ông đã chọn Phó Tổng thống Kamala Harris để dẫn đầu các nỗ lực ngoại giao với Mexico, Honduras, Guatemala và El Salvador nhằm ngăn chặn dòng người di cư.
Bên cạnh đó, ông Biden liên tục bảo vệ chính sách nhập cư của mình dọc theo biên giới Mỹ với Mexico.
Biden cho biết sự gia tăng di cư là theo chu kỳ. “Nó xảy ra mỗi năm đơn độc. Có một sự gia tăng đáng kể số lượng người đến biên giới trong những tháng mùa đông. Nó xảy ra hàng năm", ông cho hay.
Ông Biden cho biết nhiều người di cư đang chạy trốn các vấn đề ở quê nhà và đổ lỗi cho Trump vì đã phá bỏ các bộ phận của hệ thống nhập cư Mỹ.
Tổng thống Biden phải đối mặt với sự phản đối của các nghị sĩ Cộng hòa với kế hoạch đầy tham vọng của ông trị giá 3.000 tỉ USD cho cơ sở hạ tầng và các ưu tiên khác cũng như tăng thuế để trả cho nó.
Biden nói ông tin rằng Thượng viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát sẽ khiến đảng Cộng hòa khó sử dụng một biện pháp ngăn chặn Quốc hội được gọi là filibuster, đòi hỏi 60 phiếu bầu để thông qua hầu hết các luật trong phòng 100 ghế, nói rằng nó đang bị lạm dụng.
Thuật ngữ filibuster dùng để chỉ việc thượng nghị sĩ Mỹ tranh luận không giới hạn về một dự luật để bày tỏ sự phản đối và cố gắng trì hoãn không cho nó được thông qua. Đây được coi là “vũ khí lập pháp” của thượng nghị sĩ Mỹ tại Quốc hội.
Ông Biden kêu gọi quay trở lại kiểu "trò chuyện phiếm" - truyền thống từ nhiều thập kỷ trước yêu cầu các thượng nghị sĩ phải chiếm giữ sàn và đưa ra lý do chống lại luật nếu phản đối nó.
Mục tiêu vắc xin mới
Tương lai chính trị của ông Biden được đưa ra tại cuộc họp báo.
Ở tuổi 78, nhiều nhà phân tích chính trị tin rằng ông Biden có thể quyết định chỉ phục vụ một nhiệm kỳ. Tuy nhiên, Biden nói rằng ông dự định tái tranh cử vào năm 2024, giữ Harris làm người bạn đồng hành cùng mình. “Đó là mong muốn của tôi”, ông Biden nói.
Vào ngày 20.1, ông Biden trở thành Tổng thống Mỹ cao tuổi nhất được nhậm chức.
Hôm 25.3, Tổng thống Biden cũng đặt ra mục tiêu mới là thực hiện 200 triệu mũi tiêm vắc xin chống lại COVID-19 ở Mỹ trong 100 ngày đầu tiên nắm quyền.
Biden cho biết mục tiêu ban đầu của mình là thực hiện 100 triệu mũi tiêm chủng trong 100 ngày đầu tiên ở Nhà Trắng đã đạt được vào tuần trước, trước 42 ngày so với kế hoạch và rằng ông đang tăng gấp đôi mục tiêu.
“Tôi biết đó là mục tiêu đầy tham vọng, gấp đôi mục tiêu ban đầu của chúng tôi, nhưng không có quốc gia nào khác trên thế giới có thể đạt được mục tiêu đó”, ông chủ Nhà Trắng nói.
Ông Biden đã lùi thời hạn rút quân đội Mỹ ở Afghanistan vào ngày 1.5 sau khi Trump cố gắng làm vậy nhưng không được trước khi rời nhiệm sở.
"Sẽ rất khó để đáp ứng thời hạn ngày 1.5", Biden nói, nhưng cho biết thêm: "Chúng tôi sẽ không ở lại lâu tại Afghanistan”, nơi diễn ra cuộc chiến dài nhất của Mỹ.
Biden nói rằng ông không nghĩ rằng quân đội Mỹ sẽ vẫn ở đó vào năm tới.
Triều Tiên
Tổng thống Biden đã xem kỹ các điểm nhấn cuộc thảo luận trước khi trả lời câu hỏi về các vụ phóng tên lửa của Triều Tiên, điều đã khiến các đồng minh của Mỹ là Nhật Bản và Hàn Quốc cảnh báo. “Nếu họ quyết định leo thang, chúng tôi sẽ đáp trả tương ứng”, ông Biden khẳng định.
Biden nói rằng ông đã chuẩn bị "một số hình thức ngoại giao cùng Triều Tiên nhưng với điều kiện phải dựa trên kết quả cuối cùng của việc phi hạt nhân hóa".
Triều Tiên muốn Mỹ và các quốc gia khác giảm bớt các biện pháp trừng phạt kinh tế vì chương trình vũ khí hạt nhân của họ. Các quan chức Mỹ cho biết đã cố gắng can thiệp ngoại giao với Triều Tiên nhưng không nhận được phản hồi.