Hai tháng trước, trong kết luận thanh tra về thanh tra toàn diện hoạt động của ban quản lý các khu liên hợp xử lý chất thải TP nổi lên các bất thường trong việc quản lý, giám sát tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Đa Phước gọi nôm na là bài rác Đa Phước.
Việc kết luận của thanh tra chưa được giải quyết rốt ráo thì chiều 24.3 trong buổi họp báo về tình hình KT-XH , Chánh Văn phòng UBND TP HCM Võ Văn Hoan đã đưa ra nhiều nhận định gần như ngược lại khiến dư luận và giới truyền thông theo dõi vấn đề bãi rác Đa Phước lâu nay khá bất ngờ.
Đóng cửa bãi Phước Hiệp không mất 1.000 tỉ?
Theo kết luận thanh tra, Bãi chôn lấp số 3 (Phước Hiệp) đang trong quá trình đầu tư, xây dựng, chưa hoàn thiện hạng mục công trình. Nếu không tiếp tục đầu tư hoàn thiện thì không những không hoàn thành bãi rác dự phòng của thành phố mà còn làm thiệt hại hơn 1.000 tỉ đồng, trong đó gồm 600 tỉ đồng ngân sách và 400 tỉ đồng bồi thường cho công ty Hàn Quốc đã đầu tư vào đây.
Trong báo cáo, chánh thanh tra TP kiến nghị xem xét cân nhắc chủ trương đóng cửa bãi chôn lấp Phước Hiệp nhằm tránh lãng phí ngân sách nhà nước, đồng thời cho phép tiếp nhận xử lý 2.000 tấn rác/ngày để đảm bảo chi phí duy trì hoạt động của bãi rác và duy trì lực lượng lao động tại đây.
Trong khi đó, tại buổi họp báo tình hình kinh tế xã hội, ông Võ Văn Hoan (chánh văn phòng UBND.TP) lại khẳng định đơn vị Hàn Quốc là đơn vị thi công, không phải là đơn vị liên doanh đầu tư với công ty Môi trường đô thị, và vốn thực hiện dự án này là vốn vay của công ty đầu tư tài chính nhà nước thành phố và vốn của cty Môi trường đô thị.
Theo ông Hoan, tổng dự toán cho việc xây dựng bãi rác Phước Hiệp là 970 tỉ, nếu trừ đi phí dự phòng thì chỉ còn 720 tỉ. Hiện đã triển khai thực hiện 60-70% khối lượng công việc tương đương là 400 tỉ. “Dự án này có cách làm vừa thi công vừa tiếp nhận rác cho nên quá trình tiếp nhận rác cũng là đã khấu hao khấu trừ. Nhìn chung, chưa mất cả ngàn tỉ, mà chỉ ở phần chi phí đầu tư khoảng 400 tỉ và thu hồi trong những năm qua”, ông Hoan nói.
Thêm một lý do nữa để chứng minh không thất thoát 1.000 tỉ, theo ông Hoan, TP chỉ đạo xây bãi rác dự phòng nên vẫn tiếp tục xây dựng bãi rác Phước Hiệp để làm bãi dự phòng như một biện pháp an ninh bãi rác, tức là nếu có sự cố xảy ra tại một bãi rác này thì sẽ có bãi rác khác thay thế. Nếu đầu tư thêm coi như là có bãi rác dự phòng cho TP.
Giá xử lý rác tại Đa Phước không cao?
Tại kết luận thanh tra cho thấy, cơ sở xác định giá xử lý chất thải rắn sinh hoạt khi ký HĐ với Đa Phước căn cứ tổng chi phí đầu tư thực tế của công ty, nhưng cho đến nay, vẫn chưa có cơ sở xác định chi phí đầu tư của VWS. Cùng công nghệ chôn lấp, nhưng giá xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại Đa Phước cao hơn Công ty Môi trường đô thị là 67.384 đồng/tấn.
Còn theo chánh văn phòng UBND.TP, giá xử lý rác của ở bãi Đa Phước cao hơn những nơi khác, ông Hoan lý giải do giá rác Đa Phước được cấu tạo đầy đủ các chi phí, trong đó gồm cả các chi phí vận hành sau khi đóng cửa 24 năm. Còn doanh nghiệp nhà nước xử lý rác các chi phí có thể tính ở mức độ chưa đầy đủ hoặc thiếu. Trong giai đoạn đấu giá rác xử lý ở Đa Phước có cao hơn nhưng hiện gần như tiệm cận với các đơn vị xử lý khác.
Và một số điểm bất hợp lý khác
Hẳn những người quan tâm đến vấn đề rác vẫn chưa quên việc thành phố đã cho công ty của ông chủ Đa Phước mượn 9 triệu USD gọi là tiền ứng trước giúp công ty đi vào hoạt động mà với công nghệ chôn lấp là chính. Việc này kiểm toán thành phố đã thanh tra, kiểm tra và có kết luận số tiền ấy là sai phạm. Như vậy chủ đầu tư của Đa Phước có được xem 100% vốn nước ngoài?
Chính sách của nhà nước thu hút doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam, tức là đem tiền về sinh lợi cho địa phương, chứ không phải để làm điều ngược lại.
Cũng trong buổi hop báo, ông Võ Văn Hoan nói rằng đóng cửa bãi rác Phước Hiệp là xuất phát từ thực tế, do bãi chôn lấp số 3 – Phước Hiệp trồi bọng, thoát nước gây ô nhiễm môi trường và người dân phản ánh. TP cũng tiếp dân, kiên trì khắc phục nhưng vẫn không triệt để được… Tuy nhiên, theo thông tinMột Thế Giớicó được, đơn vị quản lý bãi số 3 chưa từng bị xử phạt, điều đó cũng có thể cho thấy rằng chưa đủ cơ sở để cho rằng bãi số 3 gây ô nhiễm môi trường để dẫn đến đóng của bác rác này.
Thảo Hương
