Thủ tướng Canada Justin Trudeau ngày 26.1 thông báo sa thải Đại sứ nước này tại Trung Quốc John McCallum.
Nhà lãnh đạo Ottawa không cho biết lý do làm vậy mà chỉ cảm ơn ông McCallum vì đã phục vụ đất nước. Hãng tin Reuters cho biết đây là trường hợp Đại sứ Canada bị chính thức sa thải đầu tiên.
Đại sứ McCallum làm mất mặt chính quyền Trudeau với tuyên bố Giám đốc Tài chính (CFO) Huawei Mạnh Vãn Châu có thể tránh nguy cơ dẫn độ sang Mỹ bằng một số “lập luận xác đáng” trước thẩm phán. Ông còn nhận xét dẫn độ sẽ không phải kết quả tốt đẹp.
Nhiều chính trị gia Canada chỉ trích những phát ngôn trên là động thái can thiệp chính trị không thể chấp nhận, đi ngược lại cách tiếp cận trung lập trong vấn đề tư pháp của chính quyền Trudeau. Bản thân Đại sứ McCallum cũng lên tiếng thừa nhận đã lỡ lời.
CFO Huawei bị bắt tại Vancouver vào ngày 1.12.2018 do Mỹ cáo buộc bà vi phạm lệnh trừng phạt Iran. Trung Quốc sau đó bắt giữ hai công dân Canada với lý do tình nghi họ tham gia hoạt động gây nguy hại an ninh quốc gia.
Hiện Ottawa đang xem xét yêu cầu dẫn độ cho Mỹ đưa ra. Những gì Đại sứ McCallum tuyên bố làm dấy lên đồn đoán Canada muốn ngỏ ý giảm căng thẳng với cường quốc châu Á.
Theo cựu quan chức ngoại giao Canada Charles Burton, phát ngôn của Đại sứ McCallum báo hiệu cho Bắc Kinh rằng chiến thuật cứng rắn (bắt giữ công dân) mà nước này thực hiện đạt hiệu quả. Ông cũng lưu ý Thủ tướng Trudeau nên sớm chọn người thay thế Đại sứ McCallum để sớm xử lý tình hình hiện tại.
Cẩm Bình (theo Reuters)