Đại sứ Úc nói thỏa thuận AUKUS không ảnh hưởng vai trò trung tâm của ASEAN

Theo thông cáo báo chí ngày 21.9 từ Đại sứ Australia tại Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) Will Nankervis, Chính phủ Úc với tư cách là đối tác đối thoại lâu đời nhất của khu vực, luôn cam kết ủng hộ vai trò trung tâm của khối ASEAN.

Thỏa thuận mới này không làm thay đổi cam kết của Australia đối với ASEAN cũng như những hỗ trợ liên tục của Australia đối với cấu trúc khu vực do ASEAN dẫn dắt. Australia cam kết sẽ tiếp tục thúc đẩy một khu vực hòa bình, an ninh trong đó ASEAN giữ vai trò trung tâm, đồng thời bổ sung và củng cố cấu trúc hiện có do ASEAN dẫn dắt.

Theo Đại sứ Australia tại ASEAN, các quan hệ đối tác và hợp tác tích cực là trọng tâm trong cách tiếp cận của Australia đối với khu vực. Quan hệ đối tác ASEAN - Australia đã phát triển đáng kể trong năm qua, với thỏa thuận nâng cấp các cuộc họp giữa các lãnh đạo lên thành Hội nghị cấp cao thường niên và hợp tác mới để hỗ trợ ứng phó y tế hiệu quả với đại dịch, bao gồm việc tiếp cận với vắc xin an toàn, hiệu quả và hồi phục kinh tế.

Ông cho biết, Australia tự hào khi cam kết cung cấp ít nhất 20 triệu liều vắc xin cho khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương và khoản viện trợ không hoàn lại trị giá 623 triệu đô la Úc để hỗ trợ các quốc gia trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mua vắc xin và phân phối đến người dân.

“Australia ủng hộ mạnh mẽ “Tầm nhìn của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Chúng tôi cam kết tuân thủ các nguyên tắc trong tầm nhìn, bao gồm vai trò trung tâm của ASEAN, sự cởi mở, minh bạch, bao trùm, quản trị tốt, khuôn khổ dựa trên các quy tắc và tôn trọng chủ quyền lãnh thổ và luật pháp quốc tế. Chúng tôi cũng cam kết tiếp tục có những hợp tác cụ thể trên bốn lĩnh vực đề ra trong tầm nhìn bao gồm hàng hải, kết nối, các mục tiêu phát triển bền vững và phát triển kinh tế.” - Đại sứ Will Nankervis khẳng định.

Ông nhấn mạnh, Australia cũng cam kết duy trì các nghĩa vụ của mình theo Hiệp ước Thân thiện và hợp tác mà Australia gia nhập vào năm 2005; đồng thời hợp tác với ASEAN và các quốc gia thành viên để thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng chung của khu vực. Australia thực hiện điều này để các quốc gia có thể phát triển và thịnh vượng trong một khu vực mở, ổn định và bao trùm, với ASEAN là trung tâm.

Đại sứ Úc tại ASEAN Will Nankervis - Ảnh: YouTube

Kiên định với Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân

Là một quốc gia nằm giữa ba đại dương, phụ thuộc vào thương mại quốc tế bằng đường biển nên năng lực về hải quân có vai trò quan trọng đối với Australia.

Theo sáng kiến đầu tiên trong khuôn khổ quan hệ đối tác AUKUS, Australia sẽ xây dựng một hạm đội tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, tận dụng chuyên môn kỹ thuật từ Mỹ và Anh.

Mặc dù các tàu ngầm này chạy bằng năng lượng hạt nhân nhưng các tàu sẽ không mang vũ khí hạt nhân. Australia đã và sẽ không tìm kiếm những loại vũ khí như vậy, đồng thời cũng không tìm cách thiết lập khả năng hạt nhân dân sự.

Australia vẫn kiên định ủng hộ Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT). Australia sẽ hợp tác chặt chẽ với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế để đảm bảo tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ mà NPT đặt ra với tư cách là Quốc gia Không có Vũ khí Hạt nhân.

"Chúng tôi vẫn cam kết củng cố lòng tin của quốc tế về tính toàn vẹn của cơ chế quốc tế không phổ biến vũ khí hạt nhân và đề cao vai trò lãnh đạo toàn cầu của mình trong lĩnh vực này" - Đại sứ Australia bày tỏ.

Là một thành viên tham gia Hiệp ước Khu vực Nam Thái Bình Dương Không có Vũ khí Hạt nhân, Australia hiểu rõ tầm quan trọng của Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân đối với các quốc gia Đông Nam Á. Australia đảm bảo các hành động của mình sẽ luôn hỗ trợ các hiệp ước quan trọng này.

Người đứng đầu phái đoàn Australia tại ASEAN khẳng định: "Australia là quốc gia ủng hộ mạnh mẽ trật tự hàng hải dựa trên luật lệ. Chúng tôi ủng hộ việc tất cả các quốc gia được thực hiện các quyền và tự do của mình phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).

Australia sẽ tiếp tục hợp tác với các thành viên ASEAN, trong việc việc phát triển bền vững tài nguyên biển và đấu tranh chống lại các thách thức như đánh bắt bất hợp pháp, không được kiểm soát và không được báo cáo, phù hợp với Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”.