Đồng minh Mỹ lo ngại khi ông Mattis từ chức

Bộ trưởng Mattis gửi đơn từ chức sau khi Tổng thống Trump tuyên bố rút toàn bộ quân khỏi Syria, đồng thời lên kế hoạch đưa gần một nửa quân đóng tại Afghanistan về nước.

Theo người phát ngôn Oana Lungescu của NATO: “Bộ trưởng Mattis có đóng góp quan trọng trong giữ cho tổ chức mạnh mẽ, sẵn sàng đối phó mọi thử thách an ninh. Ông được tôn trọng như một người lính lẫn một nhà ngoại giao”.

Trong khi Tổng thống Trump nhiều lần chỉ trích và dọa cắt hỗ trợ cho NATO, Bộ trưởng Mattis lại thể hiện cam kết mạnh mẽ với khối quân sự này.

“Chúng tôi cảm kích cam kết vững chắc mà Mỹ dành cho NATO. Vị thế lãnh đạo của Washington khiến mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương luôn chặt chẽ”, người phát ngôn Lungescu phát biểu.

Cựu Thủ tướng Bỉ Guy Verhofstadt đánh giá Liên minh châu Âu (EU) càng phải khẩn trương thúc đẩy kế hoạch tăng cường khả năng phòng thủ của bản thân sau khi Bộ trưởng Mattis từ chức.

Ông Verhofstadt giải thích: “Mattis giúp kiểm soát tính khí tồi tệ của Tổng thống Trump, ủng hộ NATO cùng với chủ nghĩa đa phương. Sự ra đi này là một tin xấu”.

Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne xem người đồng cấp Mattis là “bạn thân” góp công xây dựng niềm tin giữa đồng minh và đối tác. Cựu Ngoại trưởng Úc Julie Bishop cho rằng sẽ khó tìm được người thay thế xứng đáng.

Giới chức Kabul cũng bất ngờ khi Bộ trưởng Mattis, nhân vật giúp đảm bảo cho hiện diện quân sự Mỹ tại Afghanistan, từ chức.

Một quan chức Pháp tiết lộ Tổng thống Emmanuel Macron của nước này đã gọi điện thuyết phục nhưng không thể ngăn ông Trump tuyên bố rút toàn bộ quân khỏi Syria.

Trước quyết định rút quân của Tổng thống Trump cùng với chuyện Bộ trưởng Mattis từ chức, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Ursula Von der Leyen yêu cầu phía Washington làm rõ các chính sách trong tương lai.

“Mỹ có vai trò và trách nhiệm nổi bật trong cấu trúc an ninh toàn cầu, nên mọi người cần nhanh chóng được biết về người kế nhiệm (ông Mattis) cũng như chương trình sắp tới”, theo Bộ trưởng Leyen.