Elon Musk công bố mã nguồn chatbot Grok của xAI sau đề nghị OpenAI đổi tên thành ClosedAI để thôi kiện

Elon Musk, Giám đốc điều hành Tesla, đã đệ đơn kiện OpenAI cuối tháng 2. Điều đáng nói là Elon Musk từng đồng sáng lập OpenAI vào năm 2015 nhưng đã rời đi ba năm sau đó.

Đáp lại, OpenAI đã công khai các email cho thấy Elon Musk ký vào quyết định để công ty này trở thành doanh nghiệp vì lợi nhuận và muốn nó sáp nhập với Tesla.

xAI đã định vị Grok như một giải pháp thay thế sắc sảo hơn cho ChatGPT của OpenAI và các dịch vụ AI khác. Công ty khởi nghiệp này từng thông báo Grok sẽ “trả lời những câu hỏi hóc búa mà hầu hết hệ thống AI khác từ chối”. Grok được đào tạo bằng cách sử dụng dữ liệu do X thu thập, điều này sẽ khiến chatbot của xAI trở nên cập nhật hơn với thông tin mới.

“Tuần này, xAI sẽ mở mã nguồn Grok”, Elon Musk viết trong một bài đăng trên X, mạng xã hội mà ông sở hữu. Động thái này có thể cung cấp cho công chúng quyền truy cập miễn phí để thử nghiệm mã đằng sau công nghệ và đưa xAI vào hàng ngũ các công ty như Meta Platforms và Mistral AI, cả hai đều có mô hình AI nguồn mở.

Google đã phát hành các mô hình AI mở mang tên Gemma mà các nhà phát triển bên ngoài có thể sử dụng để xây dựng phần mềm AI riêng. Công ty con của Alphabet cho biết các cá nhân và doanh nghiệp có thể xây dựng phần mềm AI dựa trên Gemma hoàn toàn miễn phí.

Động thái này có thể thu hút các kỹ sư phần mềm xây dựng trên công nghệ của Google và khuyến khích việc dùng dịch vụ đám mây của hãng. Công ty cho biết các mô hình Gemma được tối ưu hóa cho Google Cloud, nơi khách hàng mới sử dụng dịch vụ đám mây sẽ nhận được khoản tín dụng trị giá 300 USD.

Google không đưa ra quyết định biến Gemma thành "nguồn mở" hoàn toàn, nghĩa là công ty vẫn có thể can thiệp vào việc đặt ra các điều khoản sử dụng và quyền sở hữu.

Bằng thông báo trên, Google không mở mã các mô hình ngôn ngữ lớn hơn và nổi bật hơn của mình là Gemini. Công ty cho biết các mô hình Gemma có kích thước từ 2 tỉ đến 7 tỉ tham số (số lượng giá trị khác nhau mà một thuật toán tính đến để tạo đầu ra).

Các mô hình Llama 2 của Meta Platforms có kích thước từ 7 đến 70 tỉ tham số. Google chưa tiết lộ kích thước của các mô hình Gemini của mình. Để so sánh, mô hình ngôn ngữ lớn GPT-3 của OpenAI được công bố vào năm 2020 có 175 tỉ tham số.

Các nhà đầu tư công nghệ, gồm cả Vinod Khosla (rót tiền vào OpenAI lúc đầu) và Marc Andreessen (đồng sáng lập hãng đầu tư mạo hiểm Andreessen Horowitz), đã tranh luận về nguồn mở trong AI kể từ khi Elon Musk đệ đơn kiện OpenAI.

Trong khi công nghệ nguồn mở có thể giúp tăng tốc độ đổi mới, một số chuyên gia đã cảnh báo rằng các mô hình AI nguồn mở có thể bị bọn khủng bố sử dụng để tạo ra vũ khí hóa học hoặc thậm chí phát triển AI siêu trí tuệ có ý thức ngoài tầm kiểm soát của con người.

Năm ngoái, Elon Musk nói tại Hội nghị thượng đỉnh an toàn AI ở Anh rằng ông muốn tạo ra “trọng tài bên thứ ba” có thể giám sát các công ty phát triển AI và đưa ra cảnh báo nếu có sự lo ngại.

Muốn cạnh tranh với OpenAI và Google, Elon Musk đã ra mắt xAI vào tháng 7.2023 để tạo ra thứ mà ông gọi là “AI tìm kiếm sự thật tối đa”. Tháng 12.2023, công ty khởi nghiệp này đã triển khai Grok dành cho những người đăng ký dịch vụ Premium+ trên X.

Trong một tập podcast với nhà khoa học máy tính Lex Fridman, Elon Musk gợi ý rằng ông ủng hộ khái niệm AI nguồn mở.

Ông chủ X nói: “Từ open trong OpenAI, mang ý nghĩa mã nguồn mở. Nó đã được tạo ra như một tổ chức phi lợi nhuận mã nguồn mở. Bây giờ, nó là mã nguồn đóng để kiếm lợi nhuận tối đa”.

Hôm 29.2, Elon Musk đã đệ đơn kiện chống lại OpenAI, Giám đốc điều hành Sam Altman và Chủ tịch Greg Brockman, cáo buộc công ty khởi nghiệp này đã đi chệch khỏi sứ mệnh xây dựng AI có trách nhiệm và trở nên phụ thuộc vào Microsoft, nhà đầu tư lớn nhất của nó.

Trong bài đăng trên blog hôm 5.3, OpenAI nói rằng Elon Musk đã tức giận và phản ứng sau khi cố gắng nhưng thất bại trong việc biến công ty khởi nghiệp AI này trở thành một phần của Tesla.

“Chúng tôi rất buồn khi điều này xảy ra với một người mà chúng tôi vô cùng ngưỡng mộ. Elon Musk là người đã truyền cảm hứng cho chúng tôi hướng tới mục tiêu cao hơn, sau đó nói với chúng tôi rằng chúng tôi sẽ thất bại, thành lập một công ty cạnh tranh (xAI) rồi khởi kiện khi chúng tôi bắt đầu đạt được những tiến bộ có ý nghĩa với sứ mệnh của OpenAI mà không có ông ấy”, OpenAI cho biết trong bài đăng với đồng tác giả là một số người đồng sáng lập công ty, gồm Sam Altman, Greg Brockman và Giám đốc khoa học Ilya Sutskever.

Bài đăng trên blog cũng trích dẫn các email mà Elon Musk đã gửi cho những người trong OpenAI, chứng minh rằng tỷ phú này đã ủng hộ các nỗ lực gây quỹ của công ty. "Cần có hàng tỉ USD mỗi năm ngay lập tức, hoặc quên nó đi", Elon Musk viết trong một email, theo OpenAI.

Theo bài đăng trên blog, OpenAI, với tư cách là một tổ chức phi lợi nhuận, đã huy động được chưa đến 45 triệu USD từ Elon Musk và hơn 90 triệu USD từ các nhà tài trợ khác. Các email cho thấy Elon Musk đã thúc đẩy OpenAI đặt tham vọng nhiều hơn trong việc gây quỹ.

OpenAI cho biết ngay từ đầu, Sam Altman và Greg Brockman đã lên kế hoạch huy động 100 triệu USD.

“Chúng ta cần phải huy động con số lớn hơn nhiều so với 100 triệu USD để tránh rơi vào tình trạng có vẻ vô vọng so với những gì Google hoặc Facebook đang chi tiêu. Tôi nghĩ chúng ta nên nói rằng đang bắt đầu với cam kết gây quỹ 1 tỉ USD. Tôi sẽ đảm bảo chi trả bất kỳ khoản nào mà người khác không cung cấp”, Elon Musk viết trong một email được OpenAI trích dẫn.

Trong đơn kiện hôm 29.2, Elon Musk cáo buộc rằng việc hợp tác giữa OpenAI với Microsoft đã đi chệch hướng sứ mệnh ban đầu của công ty này là "một tổ chức phi lợi nhuận sử dụng AI để mang lại lợi ích cho nhân loại". Luật sư của Elon Musk lập luận rằng: "OpenAI trên thực tế đã được chuyển đổi thành một công ty con nguồn đóng, phụ thuộc vào hãng công nghệ lớn nhất thế giới: Microsoft. Dưới sự điều hành của hội đồng quản trị mới, OpenAI không chỉ đang phát triển mà còn đang tinh chỉnh một AGI (AI tổng quát) để tối đa hóa lợi nhuận cho Microsoft thay vì vì lợi ích của nhân loại".

AGI là AI siêu thông minh, tiên tiến đến mức có thể làm được nhiều việc ngang bằng hoặc tốt hơn con người.

Song theo OpenAI, Elon Musk đã đồng ý với ý tưởng rằng OpenAI sẽ không xây dựng phần mềm nguồn mở cho AGI và không phải lúc nào cũng chia sẻ bí mật khoa học đằng sau những tiến bộ công nghệ của mình.

Ilya Sutskever viết trong một email năm 2016 được công ty khởi nghiệp trích dẫn: “Khi chúng ta tiến gần hơn đến việc xây dựng AI, sẽ hợp lý hơn nếu bắt đầu ít cởi mở hơn. Từ open trong OpenAI có nghĩa là mọi người sẽ được hưởng lợi từ thành quả của AI sau khi nó được xây dựng, nhưng hoàn toàn có thể không chia sẻ bí mật khoa học”. Elon Musk đã phản hồi: “Đúng vậy”.

Trong bài đăng trên blog hôm 5.3, những người đồng sáng lập OpenAI nói rằng Elon Musk không phải lúc nào cũng phản đối ảnh hưởng của doanh nghiệp khác tại OpenAI. Họ nói rằng Elon Musk đã viết trong một email: “Tesla là con đường duy nhất có thể hy vọng sánh ngang với Google. Ngay cả khi đó, khả năng trở thành đối trọng của Google là rất nhỏ, song không phải là không khả thi hoàn toàn”.

Elon Musk đang kiện OpenAI với cáo buộc vi phạm hợp đồng, vi phạm nghĩa vụ ủy thác và khiếu nại về các hoạt động kinh doanh không công bằng cùng nhiều thứ khác. Giám đốc điều hành Tesla khởi kiện với tư cách là nhà tài trợ cho tổ chức mẹ phi lợi nhuận của OpenAI vào năm 2019 và tìm cách buộc công ty có trụ sở tại thành phố San Francisco (Mỹ) ngừng mang lại lợi ích cho cá nhân Microsoft lẫn Sam Altman.

Ilya Sutskever đánh dấu sự trở lại OpenAI khi là đồng tác giả bài đăng trên blog phản hồi đơn kiện của Elon Musk. Ilya Sutskever từng là thành viên trong hội đồng quản trị cũ của OpenAI và bỏ phiếu đồng ý sa thải Sam Altman vào tháng 11.2023 nhưng sau đó hối hận với quyết định này và kêu gọi phục chức giám đốc điều hành cho đồng nghiệp.

Hôm 6.3, Elon Musk cho biết sẽ rút đơn kiện OpenAI nếu công ty này đồng ý đổi tên thành ClosedAI.

"Đổi tên của thành ClosedAI và tôi sẽ hủy vụ kiện", Elon Musk phản hồi một nội dung do OpenAI đăng trên X. Trong bài đăng tiếp theo, tỷ phú 52 tuổi người Mỹ tiếp tục lặp lại thông điệp này, yêu cầu "OpenAI cần ngừng sống dối trá".

Elon Musk thậm chí chế lại bức ảnh Sam Altman cầm thẻ khách khi đến trụ sở OpenAI năm ngoái để đàm phán sau khi ông bị sa thải. Nội dung trên thẻ này được chỉnh sửa từ OpenAI thành ClosedAI.