Thủ tướng Hungary Orban nói: “Tôi là một luật sư, sống bằng kiến thức mà tôi thu thập được trong thế giới luật. Và bất cứ ai là một diễn viên đều làm việc với những kiến thức mà mình đã thu thập được với tư cách là một diễn viên”.
Thủ tướng Viktor Orbán phát biểu trên Đài phát thanh Kossuth, nơi ông nói rằng NATO đã sao chép quan điểm của Hungary vì họ không gửi binh sĩ hoặc gửi vũ khí vào cuộc xung đột ở Ukraine. Theo ông, nếu các nước thành viên vượt quá điều này, họ tự chịu rủi ro.
Theo ông Viktor Orbán, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã tấn công không chỉ ông, mà tất cả những ai không đồng ý với ông, không cam kết đủ với “chính nghĩa Ukraine”. Orban nói: “Tôi là một luật sư, sống bằng kiến thức mà tôi thu thập được trong thế giới luật. Và bất cứ ai là một diễn viên đều làm việc với những kiến thức mà mình đã thu thập được với tư cách là một diễn viên”.
“Vì vậy, chỉ có một diễn viên chuyên nghiệp mới có thể nhìn vào ống kính. Bạn có cảm thấy là chính mình khi ngồi trong một sân khấu được dàn dựng không?”
Theo Orbán, tất cả các nền chính trị châu Âu đều bao gồm các cảnh được dàn dựng. Do đó, ông thấy không có gì bất thường khi Zelensky phát biểu gay gắt như vậy, và ông thậm chí hiểu rằng việc càng có nhiều nước tham chiến càng có lợi cho Ukraine.
Orban phát biểu: “Chúng tôi cần nói rõ rằng chúng tôi là người Hungary, vì vậy chúng tôi luôn theo đuổi chính sách thân thiện với người Hungary. Chính trị Hungary không thân Ukraine hay thân Nga, mà thân Hungary”.
Bài phát biểu của ông Orban được đưa ra sau khi Tổng thống Ukraine Zelensky đã thúc giục Hungary “chọn phe” trong cuộc xung đột. Phát biểu với các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) trên nền tảng video ngày 25.3, Tổng thống Ukraine cảm ơn sự ủng hộ của các nước Baltic, Ba Lan, Pháp và Đức, nhưng lưu ý rằng Hungary vẫn đang từ chối tỏ rõ lập trường. Ông kêu gọi Budapest “hãy tự quyết định xem bạn đang đứng về phía ai”.
Sau đó, khi nói chuyện với Thủ tướng Orban, ông Zelensky nhắc lại yêu cầu của mình rằng đơn xin gia nhập Liên minh Châu Âu của Ukraine phải được xem xét nhanh chóng và một lần nữa kêu gọi Budapest không cản trở lá đơn của Kyiv. Thực ra không chỉ Hungary mà nhiều nước ở châu Âu dè dặt với việc kết nạp Ukraine vào EU. Pháp, cùng với Hà Lan, đã cảnh báo không nên mở rộng EU quá nhanh và không muốn quá trình kết nạp thành viên diễn ra gấp rút.
Tuy nhiên, Hungary trở thành trọng tâm chú ý vì lâu nay ông Orban được coi là một đồng minh thân cận nhất với tổng thống Putin. Đặc biệt, khi Tổng thống Ukraine tỏ ý muốn Hungary tham gia việc trừng phạt năng lượng với Nga thì Thủ tướng Orban đã từ chối thẳng thừng. Ông nói rằng các yêu cầu của tổng thống Ukraine là “chống lại lợi ích của Hungary”. Ông tuyên bố rằng các lệnh trừng phạt đối với năng lượng của Nga “có nghĩa là nền kinh tế Hungary sẽ tăng trưởng chậm lại và sau đó dừng lại trong tức khắc”
Ông Orban nói, việc chặn xuất khẩu năng lượng của Nga sẽ buộc người Hungary phải “trả giá cho cuộc chiến”, đồng thời lưu ý rằng 85% khí đốt của Hungary và hơn 60% dầu của nước này đến từ Nga.
Ngoài việc nhập khẩu dầu và khí đốt của Nga, Hungary đang mở rộng nhà máy điện hạt nhân duy nhất của mình trong một dự án trị giá 12,5 tỉ euro đang được thực hiện bởi Tập đoàn Rosatom của Nga.
Do vậy, không giống như các quốc gia thành viên EU khác có biên giới với Ukraine, Hungary cho đến nay vẫn từ chối gửi vũ khí cho Ukraine hoặc cho phép các quốc gia khác chuyển những chuyến hàng như vậy qua lãnh thổ của mình với lập luận rằng những bước đi như vậy sẽ gây nguy hiểm cho người dân ở Transcarpathia, một khu vực ở miền tây Ukraine có đông người Hungary.
Thái độ của Hungary khiến các nước đồng minh ngay tại Đông Âu không hài lòng. Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda đã chỉ trích Hungary vì không hỗ trợ Ukraine, làm bộc lộ sự rạn nứt ngày càng tăng giữa hai đồng minh thân thiết kể từ khi cuộc chiến bắt đầu hơn một tháng trước.
Phát biểu sau cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Warsaw hôm 26.3, ông Duda cho biết sự phụ thuộc nhiều của Hungary vào nguồn cung cấp năng lượng của Nga khiến Thủ tướng Viktor Orban phải thận trọng.
Sau khi chứng kiến thái độ của Hungary, Bộ trưởng Quốc phòng CH Czech Jana Cernochova cho biết bà sẽ không tham dự cuộc họp của 4 bộ trưởng quốc phòng Visegrad ở Hungary vào tuần tới. Trên twitter, Cernochova nói rằng bà không hài lòng với thái độ của Hungary đối với cuộc chiến ở Ukraine.
Bà viết: “Tôi thực sự xin lỗi vì dầu giá rẻ của Nga quan trọng đối với các chính trị gia Hungary hơn là máu ở Ukraine”.
Trong khi đó, Tổng thống Bulgaria lại đồng tình với quan điểm của Hungary khi từ chối giúp Ukraine, đồng thời mỉa mai “người rao giảng đạo lý trên truyền hình”. Xem bài viết này tại đây.