Nga sẽ làm mất uy tín Anh do sai lầm của Ngoại trưởng Johnson

Nhằm giành lợi thế ngoại giao, Nga tuyên bố đã triệu tập một cuộc họp đặc biệt của HĐBA LHQ trong ngày 5.4 (sẽ diễn ra lúc 2 giờ sáng 6.4, giờ Việt Nam)để Nga công bố láthư nữ Thủ tướng Anh Theresa May gửi LHQ, mang nội dung cáo buộc Nga phải chịu trách nhiệm vụ đầu độc cha con Skripal.

Trong chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Nga Vladimir Putin kêu gọi điều tra rốt ráo vụ đầu độc. Ông còn nói kháy: “Tốc độ chiến dịch chống Nga gây hoang mang tột độ”.

Báo Guardian cho biết dù đã cẩn thận vận động quốc tế ủng hộ kết luận của Anh, các bộ trưởng Anh buộc phải rút lại tuyên bố của Ngoại trưởng Johnson, người nói cơ quan giám sát vũ khí hóa học của Anh đã cho ông biết chính Nga phải chịu trách nhiệm vụ đầu độc bằng chất độc thần kinh cấp quân dụng Novichok.

Vẫn theo báo trên,sự bẽ mặt của Anh chủ yếu do Ngoại trưởng Johnson gây ra, khi ông trả lời phỏng vấn của báo Deutsche Welle hôm 20.3. Lúc đó, ông nói cơ quan DSTL kết luận Nga chịu trách nhiệm vụ đầu độc.

Trong một tuyên bố hôm 3.4, Tổng giám đốc Gary Aitkenhead của Phòng thí nghiệm khoa học quốc phòng và công nghệ (DSTL) ở thành phố Porton Down (Anh) tuyên bố các xét nghiệm đã chứng minh mẫu lấy được ở hiện trường chính là chất độc thần kinh cấp quân dụng Novichok, nhưng không thể khẳng định có phải chất độc này do Nga sản xuất hay không.

Ông Aitkenhead cũng xác nhận Novichok “cần có những biện pháp cực kỳ hiện đại mớitạo được, điều này chỉ trong khả năng của một nhà nước”. Ông cũng nhấn mạnh chất độc này không thể xuất phát từ DSTL, nơi được kiểm soát an ninh chặt chẽ, không có chuyện lọt bất kỳ thứ gì ra khỏi nơi này.

Lập tức, Chính phủ Anh phải thanh minh Thủ tướng Theresa May luôn xem thẩm định DSTL "chỉ là một phần trong bức tranh tình báo tổng thể"chứ không phải căn cứ duy nhất cho sự thật.

Nhưng hồi tháng 3, Đại sứ Nga tại EU Vladimir Chizhov nói với BBC: DSTL ở Porton Down và chỉ cách thành phố Salisbury 11km, nhằm ám chỉ đó là nơi xuất phát của Novichok.

Sứ quán Nga tại London cũng bác bỏ kết luận của Ngoại trưởng Johnson, nhắc lại nhận định rằng chính DSTL sản xuất Novichok. Người phát ngôn Sứ quán Nga nói bình luận của ông Aitkenhead “chính là sự thừa nhận cơ sở bí mật này nghiên cứu và phát triển các thành phần của chất độc cấp quân dụng”.

Theo Guardian ngày 5.4, từ sức ép của Sứ quán Nga ở London, Bộ Ngoại giao Anh cũng đã phải xóa một đoạn Twitter đăng tuyên bố không chính xác của ông Johnson.Thông tin không chính xác này khiến có sự chỉ trích rằng ông Johnson nói láo. Thủ lĩnh Công đảng (đối lập) Jeremy Corbyn nói Ngoại trưởng đáng bị ném trứng thối vào mặt và có những câu hỏi nghiêm túc buộc ông Johnson trả lời.

Ông Johnson viết Twitter phản ứng rằng đáng tiếc ông Corbyn “về phe với Nga, đồng thời nhấn mạnh DSTL đã xác định đúng là chất độc Novichok, Nga đã tìm cách cung cấp để ám sát cũng như lập chương trình sản xuất, lưu trữ khối lượng nhỏ Novichok, và Nga có động cơ để chọn cựu điệp viên phản Nga Skripal làm mục tiêu.

Vị Ngoại trưởng nhắc 28 nước đã được thuyết phục đó là những kết luận chính đáng, nên các nước này đã trục xuất các nhà ngoại giao Nga.

Sự thông tin không chính xác của ông Johnson làm mờ nhạt thành tích Anh chặn được Nga muốn “giành quyền điều tra” mẫu Novichok tìm thấy trên cơ thể cha con Skripal, tại cuộc họp khẩn cấp vào tối 4.4 của 41 quốc gia thành viên Tổ chức cấm vũ khí hóa học (OPCW) ở thành phố The Hague (Hà Lan).Tại cuộc họp này, Nga đề xuất mở một cuộc điều tra chung vụ đầu độc cha con Skripal. Nhưng khi bỏ phiếu, đề xuất của Nga bị bác, có đến 15 phiếu chống và 17 phiếu trắng, và Nga chỉ nhận được 6 phiếu thuận gồm của Trung Quốc, Iran, Azerbaijan, Sudan và Algeria.

OPCW đã lấy mẫu chất độc tại hiện trường, dự kiến tuần tới sẽ công bố kết quả của 2 phòng thí nghiệm. Đại sứ Nga tại OPCW Aleksander Shulgin đã cảnh báo Nga sẽ không chấp nhận bất kỳ phát hiện khoa học quốc tế nào, nếu chuyên gia của Nga không được phép tham gia xét nghiệm các mẫu Novichok trong vụ đầu độc cha con Skripal.