Quyền lực mới - Bài 6: Làm cách nào chuyển hướng từ quyền lực cũ sang quyền lực mới?

Quyền lực mới - Bài 1: Điều gì xảy ra sau ‘Thách thức dội nước đá lên đầu’?

Quyền lực mới - Bài 2: Điều gì khác biệt giữa tivi và trào lưu mạng tạo thông điệp lan truyền?

Quyền lực mới - Bài 3: Phía sau thông điệp của BuzzFeed

Quyền lực mới - Bài 4: GetUp đã thành công như thế nào?

Quyền lực mới - Bài 5: Airbnb phát triển thương hiệu ra sao?

Trò đùa: Hải trình bị tước đoạt của con tàu Boaty Mcboatface

Vào lúc 2 giờ 30 phút chiều, thứ Ba ngày 10.5.2016, bên trong Phòng Wilson của Tòa nhà Quốc hội, một cuộc điều tra chính thức bắt đầu nhằm vào chuyện chưa từng có tiền lệ đã xảy ra với một trong những con tàu của nước Anh.

Ngài chủ tọa đã mở đầu cuộc tranh luận bằng cách hỏi giáo sư Duncan Wingham, giám đốc điều hành của Hội đồng Nghiên cứu Môi trường Tự nhiên (NERC), một câu hỏi về sếp của ông ấy: “Ông có nghĩ rằng ngài Bộ trưởng đang tự hào... hay ông ấy sẽ đổ mọi trách nhiệm cho ông?”.

Dựa vào uy tín lớn, và với mức độ khoa trương theo phong cách Donald Trump nhiều hơn so với phong cách của giới quan chức Anh, Wingham tuyên bố rằng dự án đang được điều tra này đã mang đến “một kết quả tuyệt vời một cách đáng kinh ngạc”, và tổ chức của ông trở thành “hội đồng nghiên cứu có lẽ là nổi tiếng nhất trên thế giới”.

Mặc dù phải kết thúc với một cuộc điều tra của Quốc hội, nhưng thực tế câu chuyện về con tàu có cái tên nhờ vào một cuộc nổi loạn này đã bắt đầu mà không có nhiều kịch tính hay kỳ vọng. NERC là một cơ quan độc lập khá cứng nhắc của chính phủ Anh. Đây là nhà tài trợ công hàng đầu cho ngành khoa học môi trường, hỗ trợ nghiên cứu, các trường đại học và hơn thế nữa. Nó tạo ra các khoản trợ cấp. Nó tài trợ cho các báo cáo nghiên cứu. Nó giải quyết các vấn đề khoa học phức tạp.

Nhưng vào đầu năm 2016, tổ chức đã rất phấn khích về kế hoạch xây dựng một con tàu nghiên cứu vùng cực mới, trị giá 300 triệu đô-la mà có thể trở thành “con tàu nghiên cứu lớn nhất và tiên tiến nhất của nước Anh” và sẽ hạ thủy vào năm 2019.

Để thu hút công chúng vào thời điểm quan trọng này, NERC đã tạo ra một chiến dịch có tên là #NameOurShip (#ĐặttênchoContàucủaChúngta), cho phép công chúng đề xuất và sau đó bỏ phiếu, chọn ra một tên gọi thích hợp cho con tàu mới này. Lúc đó, giáo sư Wingham đã nói: “Chúng tôi rất vui mừng khi được lắng nghe những gì công chúng đề xuất và chúng tôi thực sự cởi mở với các ý tưởng đó”. Thông cáo báo chí của NERC đi kèm theo những cái tên phù hợp và có ý nghĩa trang trọng đã được đệ trình: Endeavor. Shackleton. Falcon.... Và rồi cuộc bỏ phiếu được thực hiện trong vòng một tháng.

Cuộc bầu chọn ấy, một thử nghiệm mang tính công bằng và trung thực dựa trên nền tảng kỳ diệu của quyền lực mới, được tiến hành bởi một cơ quan chính phủ uy quyền nhưng già cỗi của nước Anh (NERC), đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của người dẫn chương trình cũ cho BBC, James Hand. Ông không thấy hứng thú lắm với những cái tên như Endeavor, nhưng lại bị lôi cuốn vào những sáng kiến kỳ quái hơn mà ông vừa nảy ra. Thế là ông viết ra cái tên “Boaty McBoatFace”. Sau đó, ông điền tiếp vào phần mô tả để thuyết phục tất cả mọi người cho lần đề xuất của mình với logic đơn giản rằng: “Đó chắc chắn là một cái tên hay tuyệt”.

Dĩ nhiên, cộng đồng mạng đã đồng ý với đề xuất đó.

Boaty ngay lập tức thu hút được hàng chục ngàn phiếu bầu. Trang web của NERC ngừng hoạt động do số người tham gia bầu chọn quá đông và nhiệt tình. Sau khi cuộc bỏ phiếu diễn ra được ba ngày, Hand đã đăng dòng tweet mang một lời xin lỗi theo phong cách rất người Anh: “Tôi rất tiếc về tất cả những điều này, @NERCscience”.

Nhưng đây mới chỉ là khởi đầu. Câu chuyện về sự thành công vang dội của con tàu nhỏ, và cơ quan chính phủ lớn phải đối phó với làn sóng ủng hộ của cộng đồng mạng đối với cái tên Boaty ngày càng tăng, bắt đầu lan truyền rất nhanh trên các phương tiện truyền thông của nước Anh.

Quyền lực mới thuộc về bạn

Giống như nhiều tổ chức quyền lực cũ, NERC cảm thấy cần phải gắn kết với một cộng đồng lớn hơn và mở cửa ra với thế giới. Nhưng, cũng giống như nhiều tổ chức quyền lực cũ, nó đã không thực hiện điều đó theo cách đúng đắn hơn.

Đối với các tổ chức quyền lực cũ muốn chuyển sang thế giới quyền lực mới, ngoài việc thỉnh thoảng có những hành động sáng tạo hoặc táo bạo, có bốn vấn đề cơ bản cần xem xét khi họ lên kế hoạch cho “sự chuyển hướng”, trước khi quyết định khi nào và làm thế nào để chuyển sang quyền lực mới.

Chiến lược: Câu hỏi đầu tiên cần xem xét là liệu quyền lực mới có thực sự phù hợp với chiến lược của bạn hay không. Bạn đang cố gắng giải quyết vấn đề gì mà các công cụ quyền lực cũ không thể giải quyết được? Cơ hội nào tồn tại trong sức mạnh của cộng đồng mà bạn có thể tận dụng để bổ sung vào giá trị thực sự của mình? Những sáng kiến mới nào có thể đến từ cộng đồng mà không có được từ bên trong nội bộ tổ chức của bạn?

Trong trường hợp của NERC, nó không rõ là nó thực sự cần (hoặc muốn) cộng đồng đặt tên cho con tàu, mà theo lẽ thường thì ngài giám đốc điều hành sẽ chọn lựa một cái tên cho nó. Nhưng một phần của phương trình này, chính là câu hỏi về giá trị mà bạn có thể cung cấp cho cộng đồng của bạn. Cộng đồng không thể được xem như là một tài sản để bị khai thác: bất kỳ chiến lược quyền lực mới nào cũng cần phải có thời gian để xem xét những gì thực sự hiện hữu trong đó, có thể đem lại cho những người mà bạn đang quan tâm đến.

Tính hợp pháp: Nếu việc thu hút quyền lực mới mang ý nghĩa chiến lược, câu hỏi tiếp theo là liệu bạn đã có, hay đang được chuẩn bị xây dựng, lòng tin và sự tín nhiệm trong không gian bạn muốn tương tác. Điều này nghĩa là có những cộng đồng cụ thể mà bạn tin tưởng sẽ “thể hiện” vì bạn. Nó đòi hỏi nhiều hơn là việc đơn giản có CEO tham gia Twitter.

Một trong những thách thức của NERC là nó không có sẵn một cộng đồng để thu hút, cũng như nó không hành động gì mấy cho việc tương tác với những người mà nó gặp gỡ lần đầu tiên. Cách tiếp cận của nó là hạ cây cầu và chào đón sự “sự cởi mở”, nhưng nó không có những người ủng hộ cốt lõi, những người có thể đã cố gắng chuyển hướng trò đùa của đám đông về con tàu Boaty.

Kiểm soát: Muốn kết hợp chặt chẽ quyền lực mới một cách ý nghĩa – và nhận được điều gì đó ý nghĩa rút ra từ kết quả – đòi hỏi bạn phải sẵn sàng từ bỏ ít nhất một số quyền kiểm soát và chấp nhận một loạt các kết quả, bao gồm những câu trả lời mà bạn có thể không xem là lý tưởng. Nếu không, bạn sẽ không bao giờ thực sự giải phóng năng lượng và sự nhiệt tình của mọi người.

Điều này không có nghĩa là bạn đặt một tổ chức vào tình trạng hỗn loạn. Nhưng chắc chắn là một khi bạn đã cẩn thận xây dựng những cách thức mà những cộng đồng có thể tương tác, bạn cần chuẩn bị tinh thần đón nhận sự ngạc nhiên nếu họ dẫn bạn đi theo một hướng mà bạn không đoán trước được.

Nếu NERC sẵn sàng từ bỏ một số biện pháp kiểm soát, nó có thể nắm trong tay một cơ hội lớn ngay khi hạ thủy con tàu Boaty – nhưng thay vào đó nó đã lựa chọn không nắm bắt cơ hội.

Cam kết: Thông thường, các tổ chức quyền lực cũ đánh giá quyền lực mới như là một hoạt động dễ bị tác động, đến từ bên ngoài và không liên tục. Nhưng để nhận được kết quả tốt nhất, đòi hỏi phải có sự sẵn sàng để nuôi dưỡng năng lượng và sự nhiệt tình của một cộng đồng người dân trong một thời gian dài, điều mà NERC đã không lên kế hoạch hoặc không có ý định nào nhằm thực hiện nó.

Nếu sự nhiệt tình chuyển hướng sang quyền lực mới chỉ đơn giản là một kế hoạch làm điều gì đó mới mẻ trong tháng, hoặc là dự án đam mê của một người trẻ tuổi thuộc thế hệ Y không có tài chính để thực hiện, thì khả năng thành công sẽ thấp hơn rất nhiều. Như bất kỳ nhà xây dựng phong trào dày dạn nào có thể cho bạn biết, những thành công lớn nhất của việc lan tỏa và những khoảnh khắc có ảnh hưởng nhất thường đến sau nhiều tháng và nhiều năm đầu tư sự quan tâm liên tục vào cộng đồng.

Nếu NERC đã suy nghĩ thông suốt các câu hỏi trên, nó có thể đã chọn cách kết nối với một cộng đồng, với những con người cụ thể hơn (có lẽ là những kỹ sư hay những người đam mê hàng hải?) thông qua một câu hỏi có ý nghĩa hơn so với việc đặt tên cho con tàu, hoặc có thể quyết định chờ đợi và xây dựng một cơ sở quyền lực mới mạnh hơn trước khi “thực hiện đại trà”, hoặc có thể đã chọn cách tiếp tục bước đi theo chiều hướng mới với đôi mắt rộng mở, sẵn sàng đón nhận một điều bất ngờ xảy ra và dũng cảm đón lấy cơn bão diễn ra sau đó.

Khi các tổ chức phải đối mặt với những câu hỏi lớn đặt ra – và đưa ra một quyết định “chuyển hướng” – có thể đạt được kết quả đáng kể.