Việc áp dụng nhanh chóng generative AI đã thúc đẩy thị trường trong năm nay. Song sau sự hưng phấn ban đầu, các nhà đầu tư đang cảnh giác trước những rủi ro mà generative AI có thể gây ra, gồm cả việc cần chọn mua cổ phiếu cẩn thận.
Generative AI là một loại trí tuệ nhân tạo được lập trình để tự động tạo ra nội dung mới, như văn bản, hình ảnh, âm thanh và video. Nó khác với các hệ thống AI khác như máy học sâu (deep learning) hoặc học máy (machine learning) trong việc dự đoán kết quả từ dữ liệu đã có sẵn. Thay vì dựa trên dữ liệu huấn luyện, hệ thống generative AI có khả năng tự tạo ra dữ liệu mới và phong phú hơn.
Theo hãng tin Reuters, các nhà quản lý danh mục đầu tư đang quan sát và đánh giá khả năng AI tác động đến các doanh nghiệp từ dịch vụ CNTT và tư vấn đến truyền thông, thông tin, giáo dục.
Tác động tổng thể của AI với lợi nhuận một số doanh nghiệp được coi là cực kỳ tích cực. Tuy nhiên, ngoài Nvidia (nhà sản xuất chip giá trị nhất thế giới của Mỹ) và những công ty chiến thắng rõ ràng khác trong lĩnh vực chip, các nhà phân tích cảnh báo rằng cũng có những hãng thua cuộc trên khắp châu Âu và Mỹ.
McKinsey (công ty tư vấn quản trị toàn cầu, chuyên nghiên cứu chiến lược cho các tập đoàn, chính phủ và các tổ chức đa quốc gia) cho biết generative AI có thể thêm 7.300 tỉ USD vào nền kinh tế thế giới mỗi năm và tin rằng một nửa hoạt động công việc hiện tại có thể được tự động hóa từ năm 2030 đến 2060. Tuy nhiên, điều đó có nghĩa là các công ty cũng phải đối mặt với những thách thức lớn, như dư thừa nhân viên và xem xét lại mô hình kinh doanh của họ, nếu muốn khai thác đầy đủ tiềm năng của AI.
Gilles Guibout, người giúp quản lý hơn 820 tỉ euro (900,44 tỉ USD) với tư cách là người đứng đầu bộ phận chứng khoán châu Âu tại công ty AXA Investment Managers ở Paris (thủ đô Pháp), nói: "Không phải chắc chắn rằng AI sẽ chỉ có tác động tích cực. Có thể có tác động làm giảm giá cả".
Theo Gilles Guibout, trong một số trường hợp, khách hàng có khả năng thương lượng với công ty để giảm giá sản phẩm hoặc dịch vụ, còn những công ty mới ít nhân viên có thể làm xói mòn thị phần của những hãng hiện tại trong khi họ đang bận rộn thiết kế lại mô hình kinh doanh của mình.
Điều đó có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng doanh thu và khiến cổ phiếu hoạt động kém hiệu quả, đặc biệt là với các công ty phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt hoặc khi tốc độ tăng trưởng phụ thuộc vào số lượng nhân viên.
Gilles Guibout cho biết: “Ví dụ về các dịch vụ CNTT: Nếu công ty không cần đến 100 người để lập trình nữa mà chỉ cần 1/2 hoặc 1/3 số đó, khách hàng sẽ yêu cầu mức giá thấp hơn”.
Cuộc khảo sát mới nhất của Bank of America vào tháng 6 cho thấy 29% các nhà đầu tư trên toàn cầu không kỳ vọng rằng AI sẽ tăng lợi nhuận hoặc việc làm. Con số đó so với 40% nhà đầu tư toàn cầu kỳ vọng rằng AI sẽ tăng cường lợi ích.
"Phải tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi quyết định"
Mối lo ngại về AI đã xuất hiện trên khắp các thị trường.
Cổ phiếu Teleperformance (công ty Pháp chuyên tư vấn và quản lý các trung tâm dịch vụ khách hàng trên thế giới) và Taskus (công ty Mỹ quản lý các trung tâm cuộc gọi và các dịch vụ khác có thể bị thay thế bởi bot) đều đã mất giá khoảng 30% trong năm nay.
Trong lĩnh vực giáo dục, cổ phiếu Pearson (Vương quốc Anh) đã giảm 15% vào một ngày trong tháng 5 sau khi đối thủ Chegg (Mỹ) cho biết sự quan tâm đáng kể của sinh viên với ChatGPT ảnh hưởng đến tăng trưởng khách hàng. Cổ phiếu Chegg đã giảm 62% trong năm nay.
Vài ngày sau, Pearson tổ chức một cuộc gọi để giải thích chiến lược AI của mình. Đây là dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư ngày càng quan tâm đến việc tìm hiểu sâu hơn về cách các công ty đang đối phó với quá trình chuyển đổi, theo Reuters.
Sử dụng 410.000 nhân viên tại 170 quốc gia, Teleperformance đã tổ chức ngày hội nhà đầu tư AI hôm 21.6.
Một số nhà phân tích cho rằng việc sụt giảm giá cổ phiếu quá mức trong một số trường hợp nhất định, làm phóng đại mối lo ngại về tăng trưởng lợi nhuận.
Thomas McGarrity, người đứng đầu bộ phận cổ phiếu tại công ty RBC Wealth Management, nhận xét: "Có rất nhiều người tập trung vào những rủi ro mà generative AI có thể tạo ra, điều này gây lo ngại hơi thái quá".
Thomas McGarrity tỏ ra tự tin về khả năng của một số nhà cung cấp thông tin và dữ liệu chuyên nghiệp, sở hữu dữ liệu độc quyền, tích hợp generavite vào các sản phẩm của họ.
Trong khi đó, những người khác vẫn cẩn trọng, cho rằng việc áp dụng nhanh chóng các giải pháp AI rẻ tiền có thể làm chậm tốc độ tăng trưởng, ngay khi việc giải quyết các đơn hàng tồn đọng của các dịch vụ truyền thống hơn được hoàn tất.
Andrea Scauri, Giám đốc danh mục đầu tư tại hãng Lemanik, cho biết sự không chắc chắn về AI đã ngăn cản ông đầu tư vào một số cổ phiếu dịch vụ CNTT dù mức định giá có vẻ hấp dẫn.
Mặt khác, Andrea Scauri thấy những công ty lớn hơn, chẳng hạn Accenture (Ireland), được trang bị tốt hơn để điều hướng quá trình chuyển đổi và triển khai vốn đầu tư cần thiết.
Accenture là một công ty tư vấn quản lý chuyên cung cấp dịch vụ chiến lược, tư vấn, kỹ thuật số, công nghệ và hoạt động.
Accenture đã tiết lộ kế hoạch đầu tư trị giá 3 tỉ USD để hỗ trợ các nỗ lực AI của mình trong tháng này, 3 tháng sau khi công bố sa thải 19.000 nhân viên, tương đương khoảng 2,5% lực lượng lao động.
Cổ phiếu Accenture đã tăng 19% và cổ phiếu đối thủ Capgemini (Pháp) tăng 13% trong năm nay. Relx (Anh) cũng được coi là ít bị ảnh hưởng bởi rủi ro do AI tạo ra trong tương lai.
Cristina Matti, Giám đốc danh mục đầu tư nhỏ và trung bình tại hãng Amundi, cho biết vung tiền bừa bãi không phải là lựa chọn cho các nhà đầu tư muốn tiếp cận với AI.
"Bạn không nên mua cổ phiếu chỉ vì muốn tiếp cận AI. Quan trọng là phải tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi quyết định", Cristina Matti nhấn mạnh.