Thủ tướng Úc cáo buộc ‘cuộc nổi loạn lật đổ lãnh đạo đảng’

Reuters đưa tin Thủ tướng Úc “bướng bỉnh bám quyền lực”, trong khi Bộ trưởng Nội vụ Peter Dutton đòi tổ chức thêm cuộc bầu cử thứ hai để đảng Tự do có thủ lĩnh mới.

Thủ tướng Úc đã thắng sít sao cuộc bầu cử này hôm 21.8, với kết quả 48 phiếu, trong khi ông Dutton, một cựu cảnh sát chống ma túy, được 35 phiếu.

Phe nổi loạn muốn trở thành tổ chức cực hữu

Tại cuộc họp báo ngày 23.8, ông Turnbull tuyên bố ông chỉ đồng ý tổ chức cuộc bầu cử thứ 2vào trưa 24.8, nếu như ông nhận được một bức thư ủng hộ bầu lại, và phải có chữ ký của 43 nghị sĩ thành viên đảng Tự do bảo thủ.

Thủ tướng Turnbull nói cuộc “lật đổ lãnh đạo đảng” nhằm đẩy đảng Tự do về phía cực hữu, ám chỉ ông Dutton thuộc cánh hữu cứng rắn và và chống nhập cư trong đảng này.

Giới truyền thông Úc còn đưa tin Bộ trưởng Tài chính Scott Morrison có thể bất ngờ đòi tranh chức thủ lĩnh đảng Tự do. Ông Morrison từng ủng hộ Thủ tướng Turnbull, nhưng có tin từ lâu ông nuôi tham vọng làm Thủ tướng Úc.

Ông Morrison cũng từng là Bộ trưởng Di trú, đưa ra chính sách chống nhập cư cứng rắn “ngăn chặn tàu vượt biên”, vốn buộc người tìm cơ hội tị nạn phải quay tàu trở về, cũng như nhốt người tị nạn ở những đảo hẻo lánh xa bờ.

Trong cuộc họp báo, ông Turnbull đòi nhóm “nổi loạn” chứng minh đảng Tự do đã mất tín nhiệm dối với ông. Ông nói thêm “Có một bè phái nhỏ ủng hộ lẫn nhau bên ngoài quốc hội, tìm cách bắt nạt, hù dọa những người khác phải thay đổi lãnh đạo. Nhiều người mô tả đó là một dạng mất trí”.

Bình luận của ông Turbull được cho là cuộc tấn công vào thế lực dưới quyền Rupert Murdoch, trùm tập đoàn truyền thông News Corporation và các kênh truyền hình vốn luôn khích bác ông Turnbull.

Cuộc nổi loạn ăn tươi nuốt sống chính phủ

Ông Turnbull còn nói nếu bị bật khỏi chức Thủ tướng, có thể ông sẽ lập tức thôi làm nghị sĩ, điều có nghĩa bất kỳ thủ lĩnh mới nào của đảng Tự do sẽ phải tổ chức bầu cử sớm, vì liên minh cầm quyền chỉ có thế đa số hơn 1phiếu tại Hạ viện.

Ông Turnbull cũng tỏ ý nghi ngờ khả năng ông Dutton tiếp tục là nghị sĩ, với những bài báo đưa tin ông Dutton có quyền lợi tài chính ở các trung tâm dưỡng lão được chính phủ hỗ trợ tài chính.

Hiến pháp Úc có điều khoản 44, cấm các nghị sĩ nhận tiền của chính phủ.

Bộ trưởng Nội vụ Dutton yêu cầu bầu lại chức thủ lĩnh đảng Tự do - Ảnh: AAP

Cuộc đấu đá đã buộc chính phủ Úc phải lùi phiên họp Hạ viện tớingày 10.9vì không thể bảo đảm có thế đa số ở Hạ viện, và chính phủ chưa thể đối mặt trước các thắc mắc của phe đối lập, sau khi ít nhất 13 bộ trưởng trình đơn từ chức.

Bộ trưởng Tài chính Mathias Cormann từng ủng hộ ông Turnbull, nói ông Turnbull không còn nhận được sự ủng hộ của đa số đảng viên Tự dovà ông Dutton nay là lựa chọn tốt nhất để lãnh đạo chính quyền cho đến kỳ bầu cử quốc hội kế tiếp, vốn sẽ tổ chức vào tháng 5.2019.

Thủ lĩnh Công đảng Bill Shorten, người tuyên bố cuộc “nổi loạn tranh ngôi thủ lĩnh Tự do là hành vi ăn thịt người, nuốt sống chính phủ. Úc không còn một chính phủ hiệu quả”.

Canberra là thủ đô đảo chính của khu vực Thái Bình Dương

Theo Reuters, bất kỳ ai là Thủ tướng kế tiếp, họ sẽ trở thành nhà lãnh đạo thứ 6trong vòng chưa đầy 10 năm qua.

Từ năm 2007, chưa ai trong 5 thủ tướng trước có thể đi trọn nhiệm kỳ, kể cả thủ lĩnh Công đảng Kevin Rudd từng có hai lần làm Thủ tướng Úc. Đều vì lý do đảng của họ “bật” họ khỏi ghế thủ lĩnh, điều khiến Canberra mang tiếng “thủ đô đảo chính của vùng Thái Bình Dương”.

Theo Reuters, ông Turnbull, một nhà tỉ phú từng là giám đốc ngân hàng thương mại và luật sư, cũng từng tham gia một cuộc “lật đổ lãnh đạo đảng” chống Thủ tướng Tony Abbott, và ông Turnbull lên làm Thủ tướng hồi tháng 9.2015. Ông đã vất vả mới thu hút được cử tri bảo thủ và thắng sít sao trong cuộc bầu cử quốc hội 2016.

Trong các thăm dò dư luận, chính phủ liên minh Tự do-Dân tộc kém xa Công đảng, nhưng ông Turnbull vẫn là Thủ tướng Úc được cử tri ưng hơn, so với thủ lĩnh Công đảng Shorten.