Xoài cát Hòa Lộc loại trái cây hàng đầu trong 11 loại trái cây đặc sản chủ lực của tỉnh Tiền Giang. Gần đây, vườn trái cây này bị tác động của thời tiết bất thường, năng suất thấp, giảm tính cạnh tranh trên thị trường ngoài nước nên hiệu quả kinh tế bị sụt giảm so với trước đây. Muốn xuất khẩu tốt, chủ vườn với doanh nghiệp cần phải bàn lại nhiều vấn đề.
Tại HTX xoài cát Hòa Lộc (xã Hòa Hưng, huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang) hiện có 80 ha vườn xoài ra hoa và cho trái. Tuy nhiên, do dịch bệnh COVID-19, nhà vườn hạn chế xử lý cây ra hoa trái vụ và những cơn mưa kéo dài gần đây đã làm tỉ lệ đậu trái của cây ăn quả này không cao có thể dẫn đến nguy cơ thất mùa.
Ông Nguyễn Văn Thực, Giám đốc HTX xoài Hòa Lộc cho biết: “Mùa xoài năm nay do mưa nhiều quá, có thể sẽ thất thu. Mưa nhiều hoa không đậu trái. Năm nay, xoài đậu trái xoài không bằng năm rồi. Tôi bắt đầu vận động chủ vườn cố gắng, bây giờ có hợp đồng rồi, các công ty xuất đi các nước Âu, Mỹ phải làm sao tổ chức sản xuất cho thật kỹ mới xuất khẩu đạt, chứ lơ mơ năm nay không có hàng xuất khẩu”.
Dù đã xây dựng được thương hiệu và từng “xâm nhập” được các thị trường khó tính như: Mỹ, Nhật, Hàn Quốc… nhưng hiện đầu ra trái xoài cát Hòa Lộc bị thu hẹp dần. Ví dụ như tại thời điểm này của năm ngoái, giá trái xoài Hòa Lộc ở mức 120 -130 nghìn đồng/kg nhưng hiện chỉ mức giá dưới 70 nghìn đồng/kg; có thời điểm giá chỉ ở mức trên 30 nghìn đồng/kg. Trong khi đó, xoài cát Hòa Lộc một năm chỉ có 1 vụ, công việc chăm sóc, xử lý sâu bệnh khá nhọc nhằn và tốn kém. Giá trái xoài đạt tiêu chuẩn GAP và xoài trồng kiểu truyền thống chưa chênh lệch nhiều. Hơn nữa, hiện giá thành xoài cát Hòa Lộc vẫn còn cao hơn nhiều loại xoài hay trái cây khác nên giảm tính cạnh tranh.
Theo Giám đốc Công ty cổ phần nông sản Cát Tường (TP.Mỹ Tho) - một đơn vị hàng đầu đưa nhiều mặt hàng trái cây xuất khẩu ra thị trường khó tính cho biết, trái xoài cát Hòa Lộc ở tỉnh Tiền Giang chất lượng tốt, mức giá bán cũng không thấp. Thời gian qua, doanh nghiệp đã từng đưa xoài cát Hòa Lộc xuất khẩu, thậm chí đưa lên phục vụ hành khách các chuyến bay Vietnam Airlines. Tuy nhiên, gần đây đối tác hạn chế nhập loại trái cây này do mức giá còn cao, nguồn nguyên liệu chưa ổn định. Cùng với việc nâng cao chất lượng, chủ vườn ổn định được giá cả thì sẽ hấp dẫn được các thị trường khó tính.
Ông Đoàn Văn Sang, Giám đốc Công ty THHH sản xuất nông sản Cát Tường cho rằng: “Xoài Hòa Lộc bây giờ đủ tiêu chuẩn để xuất khẩu nhưng do mình đưa ra giá cao nên xuất khẩu không được. Phía nguyên liệu không giảm được thì làm sao chào hàng được. Thực ra, các thị trường không giới hạn giống như Mỹ, Úc nếu cạnh tranh được giá thì mình sẽ xuất khẩu được. Tôi đã làm việc với HTX xoài Hòa Lộc nhiều lần, nếu các anh cho tôi một cái giá ổn định để đàm phán với đối tác, giá khoảng 50 nghìn đồng/kg thì công ty sẽ xuất khẩu được”.
Cũng theo ông Nguyễn Văn Thực, tỉnh Tiền Giang hiện có khoảng 1.500 ha xoài cát Hòa Lộc, trồng tập trung nhiều ở khu vực ven sông Tiền thuộc huyện Cái Bè và Nam Cai Lậy, cho năng suất trên 20 tấn/ha, đạt sản lượng hàng năm gần 356.000 tấn. Hiện xoài cát Hòa Lộc đã được cấp giấy chứng nhận sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn Viet GAP - Global GAP, được xuất khẩu sang nhiều nước trên thế giới. Ngoài ra, Cục Sở hữu trí tuệ cũng đã cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm xoài cát Hòa Lộc. Vấn đề đặt ra để duy trì phát triển vườn xoài đặc sản này là cùng với việc nâng cao chất lượng sản phẩm còn áp dụng các tiến bộ kỹ thuật để đạt năng suất, sản lượng, phải giảm chi phí, hạ giá thành để có tính cạnh tranh với các loại trái cây khác nhằm đáp ứng quyền lợi của nhà vườn với doanh nghiệp, tạo điều kiện cho trái xoài Hòa Lộc “bay” xa hơn, ổn định tại các thị trường khó tính.