Tổng giám đốc Việt Á nói việc hối lộ các quan chức chỉ là 'sự chia sẻ, cảm kích'

Chuyển sang USD để đưa tiền

Chiều 3.1, HĐXX TAND TP.Hà Nội bắt đầu xét hỏi các bị cáo trong vụ án Việt Á. Bị cáo Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Việt Á) bị đưa ra xét xử về 2 tội danh “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Liên quan đến việc tham gia đề tài nghiên cứu sản xuất kit xét nghiệm, theo lời khai của Việt, bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế, kỹ thuật - Bộ KH-CN) gọi điện, thuyết phục tham gia cùng với Học viện Quân y. Trịnh Thanh Hùng đề nghị, thuyết phục Việt tham gia đề tài bởi thời điểm đó tình dịch chống dịch rất cấp bách, Bộ KH-CN giao cho đơn vị tham gia trong 1 tháng phải có kit xét nghiệm để chống dịch.

Theo Phan Quốc Việt, Học viện Quân y có tài liệu về quy trình và chuyển sang cho Việt Á. Công ty này dựa vào đó để tối ưu, sản xuất rồi đem đi kiểm nghiệm. Trước tòa, Tổng giám đốc Việt Á cho biết doanh nghiệp đã nhận 1 tỉ đồng từ Học viện Quân y và kèm theo nguyên vật liệu sản xuất.

Theo cáo trạng, khi dịch COVID-19 bùng phát, Chính phủ và Bộ KH-CN giao các đơn vị khoa học chủ động nghiên cứu chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng chống dịch.

Với mục đích để Công ty Việt Á được tham gia thực hiện đề tài nghiên cứu kit xét nghiệm, sau đó chiếm đoạt, biến thành sản phẩm của công ty để sản xuất, tiêu thụ, Phan Quốc Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng để Việt Á được Bộ KH-CN phê duyệt tham gia, phối hợp Học viện Quân y thực hiện đề tài.

Sau đó, Việt đề nghị Nguyễn Văn Trịnh (cán bộ Văn phòng Chính phủ), Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Y tế)... can thiệp, tác động, chỉ đạo để Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành tạm thời, đăng ký lưu hành chính thức kit xét nghiệm COVID-19.

Tại tòa, bị cáo Việt cũng nói tới những khó khăn trong toàn bộ quy trình kiểm nghiệm, nghiệm thu, cấp phép tạm thời. Cụ thể, Việt khai rằng thời gian cấp phép lâu do sự thận trọng của các đơn vị với mong muốn có được bộ xét nghiệm tốt.

Thời gian đó, Việt cho biết có nhờ bị cáo Nguyễn Huỳnh (cựu thư ký của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long) gửi gắm các đơn vị chuyên môn. Ở giai đoạn cấp phép chính thức, Việt có nhờ Nguyễn Huỳnh tác động tới một số đơn vị của Bộ Y tế.

Liên quan đến hành vi đưa tiền, tại tòa, Phan Quốc Việt thừa nhận suốt quá trình tham gia đề tài, cấp phép và thương mại bộ kit, bản thân đã đưa 350.000 USD cho Trịnh Thanh Hùng bởi theo lời Việt, đó là “sự chia sẻ, cảm kích”; đưa cho Nguyễn Văn Trịnh 200.000 USD.

Đối với bị cáo Nguyễn Huỳnh, Việt nói rõ đã đưa cho Huỳnh trên 2 triệu USD và 4 tỉ đồng. Đáng chú ý, lời khai tại tòa của Phan Quốc Việt thể hiện trong tổng số tiền đưa cho Huỳnh, có một khoản mượn từ bạn bè, còn lại là từ nguồn thu của doanh nghiệp. Lúc mượn tiền, Việt chuyển từ tiền Việt sang USD và hầu hết là mang tiền từ TP.HCM ra.

Liên quan đến hành vi “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, Việt cho biết đã cho nhân viên mang máy móc, kit xét nghiệm để hỗ trợ CDC các tỉnh.

Đối với CDC Hải Dương, Việt khai đã đưa cho bị cáo Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương) 27 tỉ đồng. Ngoài ra, Việt thừa nhận đưa cho cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng 100.000 USD.

Tưởng là sản phẩm?

Liên quan đến hành vi sai phạm của 2 cựu lãnh đạo Bộ KH-CN, HĐXX tiến hành xét hỏi bị cáo Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng) và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng).

Theo lời khai của Chu Ngọc Anh, bị cáo ký Quyết định giao đề tài nghiên cứu cho Học viện Quân y trên cơ sở tư vấn của hội đồng khoa học. Khoản tiền chi cho đề tài này là 18,9 tỉ đồng từ ngân sách nhà nước cấp cho Bộ KH-CN. Đối với đề tài này thì không có nghiệm thu từng giai đoạn.

Tại tòa, Việt cũng thừa nhận bản thân đã đưa 200.000 USD cho Chu Ngọc Anh. Về số tiền này, cựu Bộ trưởng cho biết vào khoảng tháng 8.2020, Việt có nhắn tin xin gặp để báo cáo về kết quả chống dịch và đưa túi quà. Bị cáo tưởng Việt đưa sản phẩm, không nghĩ bên trong có tiền nên cất vào tủ.

Ông Chu Ngọc Anh cũng cho biết khi chuyển phòng, bị cáo cất tiền vào vali định trả lại khi gặp Việt và nghĩ nhận tiền của doanh nghiệp là sai; nhưng sau đó dịch bệnh kéo dài, chưa kịp trả lại thì bị bắt.

Phạm Công Tạc khai bản thân là cấp phó, giúp việc cho bộ trưởng giải quyết vấn đề chuyên môn, có liên đới trách nhiệm về quản lý đề tài.

Về kết luận số tiền Việt đưa cho bị cáo là 50.000 USD, nhưng ông Tạc khai chỉ nhận 100 triệu đồng. Tại tòa, ông Tạc cho biết sau cuộc họp, Việt đến thăm và để lại bộ kit, nói là “có cành đào tết để tặng”, nhưng khi mở ra thì thấy ngoài bộ kit còn có 2 cọc tiền trị giá 50 triệu đồng, tổng 100 triệu đồng.