Tỷ lệ gây mất khứu giác và vị giác của biến thể Omicron so với Delta

Mất vị giác hoặc khứu giác từng là dấu hiệu cho biết bạn không bị cảm lạnh hoặc cúm và gần như chắc chắn đó là COVID-19. Đây cũng là một trong những triệu chứng tồn tại lâu nhất, thường là vài tuần hoặc vài tháng sau khi chúng ta bình phục từ mắc COVID-19.

Thế nhưng, Omicron dường như trở nên khác biệt với các biến thể SARS-CoV-2 trước đó khi ít làm mất vị giác và khứu giác hơn. Theo một nghiên cứu do Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh công bố, việc mất khứu giác hoặc vị giác xảy ra ở khoảng 13% ca nhiễm Omicron được theo dõi bởi Dịch vụ Y tế Quốc gia.

Với những người nhiễm biến thể Delta, Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh phát hiện khoảng 34% trường hợp mất khứu giác hoặc vị giác.

Một nghiên cứu trước đó ở Na Uy vào cuối năm ngoái cũng cho thấy ít trường hợp mất khứu giác hoặc vị giác liên quan đến Omicron hơn. Nghiên cứu xem xét đợt bùng phát dịch Omicron bắt nguồn từ một bữa tiệc Giáng sinh, nơi mọi người đều đã tiêm vắc xin đầy đủ. Trong số 81 người nhiễm Omicron, 12% nói suy giảm khứu giác và 23% cho biết vị giác bị giảm.

Trong số 43 ca nhiễm Omicron đầu tiên được xác định ở Mỹ vào đầu tháng 12.2021, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh chỉ phát hiện 3 người cho biết mất vị giác hoặc khứu giác.

Vì vậy, dù biến thể Omicron vẫn có thể làm mất vị giác hoặc khứu giác, nhưng ít phổ biến hơn các biến thể trước đó. Với chủng SARS-CoV-2 ban đầu, khoảng 48% số người mắc COVID-19 đã báo cáo mất vị giác hoặc khứu giác, theo 27 nghiên cứu y tế.

Những nghiên cứu ban đầu cũng chỉ ra những triệu chứng phổ biến hơn khi nhiễm Omicron.

Viêm họng được phát hiện ở 53% ca nhiễm Omicron (so với 34% ca nhiễm Delta) tại Anh. Song nghiên cứu lưu ý rằng tỷ lệ viêm họng cao hơn có thể liên quan đến bệnh khác, vì nhiều người có kết quả xét nghiệm âm tính với COVID-19 cũng bị báo cáo bị viêm họng trong cả nước.

Các nhà nghiên cứu Anh đã phát hiện ra các triệu chứng Omicron phổ biến nhất vào tháng 12.2021 là chảy nước mũi, nhức đầu, mệt mỏi, hắt hơi và đau họng.

Một nửa số người mắc COVID-19 trong đợt dịch đầu tiên ở Thụy Điển có thể bị tổn hại khứu giác lâu dài

Những phát hiện ban đầu trong nghiên cứu của Thụy Điển cho thấy một loạt các vấn đề về khứu giác mãn tính ở những người mắc COVID-19 vào năm 2020.

Theo nghiên cứu sơ bộ từ Thụy Điển, gần một nửa số người mắc COVID-19 trong đợt dịch đầu tiên có thể bị triệu chứng lâu dài và thậm chí vĩnh viễn về khứu giác.

Mất khứu giác đột ngột, cảm nhận về mùi bị suy giảm hoặc biến dạng, là triệu chứng bất thường của COVID-19 ngay từ đầu đại dịch. Trong khi nhiều người hồi phục nhanh chóng, những người khác nhận thấy rằng khứu giác của họ không bao giờ trở lại bình thường.

Để tìm hiểu mức độ phổ biến của vấn đề này, các nhà khoa học tại Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm (Thụy Điển) tiến hành các cuộc kiểm tra toàn diện trên 100 cá nhân mắc COVID-19 trong đợt dịch đầu tiên tràn qua Thụy Điển vào mùa xuân năm 2020.

Những phát hiện ban đầu cho thấy rằng 18 tháng sau khi hồi phục từ COVID-19, rất ít người mất hoàn toàn khứu giác (chỉ 4%), 1/3 giảm khả năng cảm nhận mùi và gần một nửa phàn nàn về chứng rối loạn nhịp tim, khiến cảm nhận về mùi bị biến dạng. Hầu hết những người bị suy giảm khứu giác đều không nhận thức được điều đó trước khi họ tham gia nghiên cứu.

Sau đó, các nhà khoa học đã tiến hành các xét nghiệm tương tự trên một nhóm đối chứng gồm những người có kết quả âm tính với kháng thể COVID-19, cho thấy họ tránh được nhiễm vi rút SARS-CoV-2. Khoảng 1/5 được phát hiện có những khiếm khuyết tương tự về khứu giác, ngụ ý rằng chứng rối loạn khứu giác là phổ biến trong dân số Thụy Điển nói chung trước khi đại dịch COVID-19 bắt đầu.

Các nhà khoa học kết luận rằng 65% người khỏi COVID-19 bị mất khứu giác, giảm khứu giác hoặc biến dạng về giác quan trong 18 tháng sau khi nhiễm vi rút SARS-CoV-2, so với 20% những người không mắc bệnh này.

Các tình nguyện viên được tuyển dụng cho nghiên cứu là nhân viên y tế thường xuyên xét nghiệm COVID-19 từ khi bắt đầu có dịch ở Thụy Điển. Vì nghiên cứu tập trung vào những người mắc COVID-19 trong đợt đầu tiên, không có tình nguyện viên nào được tiêm vắc xin vào thời điểm đó. Vì lý do tương tự, họ đang nhiễm chủng SARS-CoV-2 cũ, không phải biến thể Omicron đang lây lan nhanh chóng trên khắp thế giới.

Phân tích của Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh cho thấy Omicron gây mất khứu giác và vị giác ít hơn một nửa so với biến thể Delta. Thế nhưng, Tiến sĩ Johan Lundström, người đứng đầu nghiên cứu tại Viện Karolinska, cho biết không có dữ liệu đáng tin cậy nào chứng minh rằng Omicron gây ít nguy hiểm hơn với khứu giác.

Mất khứu giác nhẹ hoặc nhận thấy rằng một số đồ có mùi lạ có thể không làm cuộc sống của nhiều người thay đổi,. Song, Johan Lundström cho biết mất khứu giác nghiêm trọng có thể dẫn đến trầm cảm và khiến nhiều người thay đổi chế độ ăn uống, thường là tồi tệ hơn, dẫn đến tăng cân.

“Khi bạn không thể ngửi, tất cả những gì bạn có thể cảm nhận được là 5 hương vị cơ bản. Một cách vô thức, nhiều người bắt đầu thêm nhiều đường và chất béo, hoặc tăng ham muốn đồ chiên rán để tạo kết cấu, tất cả để có được một số điều thú vị từ ăn uống", nghiên cứu cho biết.

Johan Lundström nói điều ngạc nhiên lớn nhất của nghiên cứu là gần một nửa số người đã khỏi COVID-19 cho biết khứu giác bị biến dạng rất lâu sau đó.

Ông nói thêm: “Nhiều người trong số đó có thể được giúp đỡ bằng cách luyện tập khứu giác. Họ có thể không lấy lại được 100% khứu giác như trong quá khứ, nhưng hầu hết họ, với việc tập luyện, sẽ quay lại thời điểm mà khứu giác giảm sẽ không ảnh hưởng đến cuộc sống của họ”.