Việc cấp sổ cho condotel, officetel 'dậm chân tại chỗ', Bộ TN-MT ra công văn thúc giục các địa phương

Liên quan đến pháp lý căn hộ du lịch (condotel), căn hộ văn phòng kết hợp lưu trú (officetel), biệt thự du lịch, Bộ TN-MT vừa gửi công văn đến UBND các tỉnh, thành phố đề nghị khẩn trương triển khai quy định mới của pháp luật về đất đai. Trong đó có đề cập việc cấp sổ đỏ cho các công trình condotel, officetel, biệt thự du lịch.

Theo đó, Bộ TN-MT đề nghị các địa phương tăng cường nguồn lực, điều kiện về hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin đất đai để tổ chức việc tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử bảo đảm hiệu quả, người dân và doanh nghiệp dễ thực hiện.

Các địa phương cũng cần đẩy mạnh việc sổ đỏ cho người sử dụng đất. Tập trung rà soát, chỉ đạo cấp sổ đỏ cho người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua nhà ở, công trình xây dựng trong các dự án phát triển nhà ở và trong các dự án kinh doanh bất động sản không phải dự án phát triển nhà ở theo quy định của Nghị đinh 10/2023/NĐ-CP.

Trường hợp tài sản là công trình xây dựng trên đất phi nông nghiệp không phải là đất ở (như công trình khách sạn, căn hộ du lịch, biệt thự du lịch, căn hộ văn phòng kết hợp lưu trú...), các địa phương cấp sổ đỏ theo quy định của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 22 điều 2 của Nghị định số 01/2017/NĐ-CP; khoản 4 điều 1 Nghị định số 10/2023/NĐ-CP).

Mục đích, thời hạn sử dụng đất được xác định theo quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo đúng quy định pháp luật đất đai tại thời điểm ban hành quyết định.

Thực tế, trước đây sản phẩm bất động sản không phải là nhà ở với nhiều tên gọi khác nhau như: căn hộ dịch vụ, căn hộ lưu trú, biệt thự biển, biệt thự sinh thái, văn phòng lưu trú, shop thương mại… được các chủ đầu tư dự án phát triển nhiều trên phần diện tích đất thương mại dịch vụ.

Công văn số 703/BTNMT-TCQLĐĐ ngày 14.2.2020 của Bộ Tài nguyên - Môi trường đã xác định thời hạn sử dụng đất với bất động sản không phải là nhà ở xây dựng trên đất thương mại dịch vụ không phải thời hạn lâu dài.

Ngoài ra, Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ chưa có quy định rõ ràng về cơ sở, trình tự thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người mua bất động sản không phải là nhà ở. Do đó thời gian vừa qua người mua các sản phẩm bất động sản này vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận. Thị trường căn hộ bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng gần như bị đóng băng.

Mới đây, tại điều 1 khoản 4 và khoản 11 của Nghị định 10 đã bổ sung cơ sở pháp lý để cấp giấy chứng nhận cho các căn hộ lưu trú dịch vụ trên đất thương mại dịch vụ và hồ sơ, trình tự cấp giấy chứng nhận cho người mua căn hộ lưu trú dịch vụ từ chủ đầu tư. Dù vậy, việc cấp sổ cho các bất động sản dạng này vẫn chưa có nhiều tiến triển.

Trao đổi với phóng viên Một Thế Giới về vấn đề này, chuyên gia pháp lý bất động sản Nguyễn Văn Đỉnh cho rằng vấn đề quan trọng nhất với các condotel hiện nay là cấp sổ đỏ. Nếu cấp cho chủ đầu tư thì không có vấn đề gì, nhưng khi cấp cho nhà đầu tư thứ cấp lại vướng mắc do chưa có hành lang pháp lý cụ thể. Ngay cả với Nghị định 10, ông Đỉnh cũng cho rằng chưa đủ để tháo gỡ hoàn toàn vướng mắc đó, vì quy định về hạng mục công trình vẫn có những điểm chưa rõ.

Đồng quan điểm, các chuyên gia của Công ty cổ phần Phát triển và kinh doanh bất động sản WeLand cũng cho rằng Nghị định 10 mới chỉ đề cập đến việc cấp giấy chứng nhận cho sản phẩm bất động sản có mục đích “lưu trú du lịch” xây dựng trên đất thương mại dịch vụ mà chưa điều chỉnh việc cấp giấy chứng nhận cho sản phẩm bất động sản có mục đích không liên quan đến “lưu trú du lịch” như căn hộ dịch vụ, văn phòng lưu trú, shop thương mại, condotel. Đây sẽ tiếp tục là một dấu hỏi cho thị trường và các doanh nghiệp bất động sản sẽ tiếp tục phải chờ đợi phản hồi rõ hơn từ cơ quan chức năng.

Theo thống kê của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), đến cuối năm 2022, chỉ riêng condotel, cả nước có khoảng 83.000 căn chờ sổ hồng, phần lớn thuộc các khu du lịch nghỉ dưỡng, sử dụng quỹ đất thương mại, dịch vụ có thời hạn 50 - 70 năm.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho biết, một thập niên qua, các loại hình bất động sản mới gồm officetel, shophouse và condotel đều đang vướng pháp lý ở khâu cấp giấy chứng nhận. Các cơ quan có thẩm quyền liên quan vẫn còn nợ người dân câu trả lời này. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua lẫn doanh nghiệp mà còn tác động tiêu cực đến tính minh bạch của thị trường.

Tuy nhiên, theo ông Châu, do khoản 4 điều 1 Nghị định số 10/2023/NĐ-CP chưa quy định khái quát hóa việc cấp giấy chứng nhận đối với tất cả các công trình xây dựng có sử dụng vào mục đích lưu trú trên đất thương mại, dịch vụ mà chỉ quy định cấp giấy chứng nhận đối với công trình xây dựng có sử dụng vào mục đích lưu trú du lịch theo quy định của pháp luật về du lịch trên đất thương mại, dịch vụ nên phạm vi điều chỉnh của khoản 4 điều 1 Nghị định số 10/2023/NĐ-CP rất hẹp, chỉ quy định cấp giấy chứng nhận đối với công trình xây dựng có sử dụng vào mục đích lưu trú du lịch theo quy định của pháp luật về du lịch. Điều này dẫn đến khoản 4 điều 1 Nghị định số 10/2023/NĐ-CP chưa đồng bộ, thống nhất với khoản 2 điều 6 Nghị định số 02/2022/NĐ-CP.