X (nền tảng truyền thông xã hội của Elon Musk), ByteDance (chủ sở hữu TikTok) và Booking.com có thể đáp ứng các tiêu chí của Liên minh châu Âu (EU) khiến họ phải tuân theo các quy tắc công nghệ cứng rắn được gọi là gatekeeper (gác cổng), Ủy ban châu Âu cho biết.
Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) chỉ định các công ty có hơn 45 triệu người dùng hoạt động hàng tháng và 75 tỉ euro (81 tỉ USD) vốn hóa thị trường là gatekeeper, cung cấp dịch vụ nền tảng cốt lõi cho người dùng doanh nghiệp.
Các công ty như vậy được yêu cầu làm cho ứng dụng nhắn tin của mình tương thích với đối thủ và cho phép người dùng quyết định cài đặt sẵn ứng dụng nào trên thiết bị của họ, cùng một số nghĩa vụ khác, bắt đầu từ ngày 7.3.
Các công ty nằm trong danh sách gatekeeper không được phép ưu tiên dịch vụ mình hơn dịch vụ của đối thủ hoặc ngăn cản người dùng gỡ bỏ ứng dụng cài đặt sẵn.
Cơ quan thực thi cạnh tranh của EU cho biết: “Ủy ban châu Âu hiện có 45 ngày làm việc để quyết định xem có nên chỉ định các công ty làm gatekeeperhay không. Ủy ban cũng sẽ đánh giá bất kỳ lý lẽ nào được đưa ra bởi các công ty để chống lại giả định rằng họ nên được xếp loại là gatekeeper”.
Cơ quan thực thi cạnh tranh của EU cho biết: “Ủy ban châu Âu hiện có 45 ngày làm việc để quyết định xem có nên chỉ định X, ByteDance, Booking.com làm gatekeeper hay không. Ủy ban cũng sẽ đánh giá bất kỳ lý lẽ nào được đưa ra bởi các công ty để chống lại giả định rằng họ nên được xếp loại là gatekeeper”.
ByteDance được coi là gatekeeper vào tháng 7.2023 nhưng công ty mẹ TikTok đã thách thức điều đó tại tòa án cao thứ hai châu Âu. Không rõ những dịch vụ ByteDance nào được coi là dịch vụ nền tảng cốt lõi trong DMA.
Booking.com năm ngoái cho biết dự kiến sẽ rơi vào nhóm gatekeeper trong 2024 do có thêm nhiều người dùng hơn.
Alphabet, Amazon, Apple, Meta Platforms và Microsoft đã được EU xếp loại là gatekeeper từ năm ngoái.
iMessage của Apple cùng Bing và Edge của Microsoft không đủ điều kiện là gatekeeper, được miễn tuân theo các quy định công nghệ mới ở EU. Cơ quan quản lý chống độc quyền ở EU cho biết thông tin này hôm 13.2 sau khi chấp nhận lý lẽ từ Apple và Microsoft rằng các dịch vụ này không phải là cổng để tiếp cận người dùng cuối.
Sau cuộc điều tra kéo dài 5 tháng, Ủy ban châu Âu phát hiện ra rằng iMessage, Bing, Edge và Microsoft Ads “không đủ tiêu chuẩn là gatekeeper”.
Ủy ban châu Âu cho biết kho ứng dụng App Store, hệ điều hành iOS và trình duyệt Safari của Apple cùng mạng xã hội Linkedin và hệ điều hành Windows của Microsoft sẽ tiếp tục được coi là gatekeeper.
Ủy ban châu Âu đã "đánh giá kỹ lưỡng tất cả lập luận, có tính đến ý kiến đóng góp của các bên liên quan", nhưng không cung cấp chi tiết về lập luận của những công ty.
Apple hoan nghênh quyết định của ủy ban này.
Người phát ngôn Apple nói: “Người tiêu dùng ngày nay có quyền truy cập vào nhiều ứng dụng nhắn tin khác nhau và thường sử dụng nhiều ứng dụng cùng lúc, điều này phản ánh mức độ dễ dàng chuyển đổi giữa chúng”.
Microsoft thông báo Bing, Edge và Microsoft Ads hoạt động như những kẻ thách thức trên thị trường.
Người phát ngôn Microsoft cho biết: “Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với Ủy ban châu Âu và ngành nói chung để đảm bảo các nền tảng được chỉ định khác của Microsoft tuân thủ đầy đủ DMA”.
EU đang nỗ lực thắt chặt quy định với các hãng công nghệ lớn bằng DMA và DSA (Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số).
Cuối tháng 12.2023, EU đã bổ sung ba hãng nội dung người lớn gồm Xvideos, Pornhub và Stripchat vào danh sách các công ty phải tuân theo các quy tắc mới nghiêm ngặt về nội dung trực tuyến, theo Thierry Breton - Ủy viên phụ trách thị trường nội khối của EU.
DSA yêu cầu nhiều công ty tiến hành quản lý rủi ro, trải qua kiểm toán bên ngoài và độc lập, đồng thời chia sẻ dữ liệu với chính quyền và nhà nghiên cứu.
Vào tháng 4.2023, EU đã chỉ định 19 cái tên, gồm 5 công ty con của Alphabet (Google Maps, Google Play, Google Search, Google Shopping, YouTube), 2 đơn vị Meta Platforms (Facebook và Instagram), 2 doanh nghiệp của Microsoft (Bing và LinkedIn), X, Amazon Store, Apple App Store, Booking, Pinterest, Snapchat, TikTok, Wikipedia, Zalando và AliExpress (của Alibaba), phải tuân theo các quy định.
Các công ty được chỉ định như vậy sẽ phải làm nhiều hơn để giải quyết thông tin sai lệch, cung cấp nhiều sự bảo vệ và lựa chọn hơn cho người dùng cũng như đảm bảo sự bảo vệ mạnh mẽ hơn cho trẻ em hoặc có nguy cơ bị phạt tới 6% doanh thu toàn cầu của họ.
Thierry Breton cho biết: “XVideos, Pornhub, Stripchat đáp ứng ngưỡng người dùng để tuân theo các nghĩa vụ DSA chặt chẽ hơn. Tạo ra một môi trường trực tuyến an toàn hơn cho trẻ em của chúng ta là ưu tiên thực thi theo DSA".
DSA áp dụng cho các công ty có hơn 45 triệu người dùng, được coi là các nền tảng trực tuyến rất lớn.
Quyết định có thể dựa không chỉ vào số lượng người dùng được báo cáo bởi công ty, mà còn vào thông tin từ bên thứ ba hoặc nguồn thông tin thay thế, theo một quan chức cấp cao của Ủy ban châu Âu.
Ủy ban châu Âu có thể đưa vào danh sách nếu có độ chắc chắn hợp lý rằng các công ty như vậy đạt đến ngưỡng người dùng.
Hàng chục công ty sợ Apple không tuân thủ DMA
Spotify, Epic, Proton và hàng chục công ty khác đã ký một lá thư gửi Ủy ban châu Âu, yêu cầu cơ quan này xem xét việc Apple không tuân thủ DMA.
34 công ty và hiệp hội đã viết thư ngỏ tới Ủy ban châu Âu. Bức thư đề cập đến những lo ngại về việc Apple bị cáo buộc không tuân thủ DMA, dự kiến có hiệu lực vào ngày 7.3.
Những bên ký vào thư không hài lòng với cách mà Apple yêu cầu các nhà phát triển phải ở trong hệ sinh thái App Store hiện tại hoặc chọn tham gia các điều khoản mới. Họ chỉ trích điều này là một "sự lựa chọn sai lầm" và làm tăng thêm sự phức tạp không cần thiết cho những gì lẽ ra là lựa chọn đơn giản.
34 công ty cùng hiệp hội tin rằng cấu trúc phí mới được thiết kế để duy trì và “khuếch đại việc Apple khai thác sự thống trị của mình với các nhà phát triển ứng dụng”. Họ cho rằng phí giao dịch và phí công nghệ cốt lõi nhằm mục đích ngăn cản các nhà phát triển lựa chọn các giải pháp thay thế cho App Store.
34 công ty và hiệp hội cũng tin rằng kế hoạch sử dụng các biện pháp kiểm soát và tiết lộ thông tin của Apple, cái mà họ gọi là "màn hình sợ hãi", sẽ đánh lừa và làm giảm trải nghiệm người dùng. Họ lập luận rằng điều này sẽ tước đi sự lựa chọn thực tế của người dùng và khả năng thu được bất kỳ lợi ích nào được cung cấp theo DMA.
“Phản hồi của Ủy ban châu Âu với đề xuất của Apple sẽ phép thử then chốt với DMA và liệu nó có thể mang lại lợi ích cho người dân cùng nền kinh tế châu Âu hay không”, trích nội dung thư.
Nội dung bức thư kêu gọi Ủy ban châu Âu hành động nhanh chóng, kịp thời và dứt khoát với Apple, tốt nhất là vào ngày 7.3.
Nhóm này cho biết: "Đây là cách duy nhất để đảm bảo DMA vừa đáng tin cậy vừa mang lại thị trường kỹ thuật số cạnh tranh".
Một số bên ký vào thư có: Spotify, Epic Games, Proton, Blockchain.com, Deezer, Threema, European Publisher's Council, European Games Developer Federation, European Fintech Association, News Media Europe, France Digitale.
Hôm 2.3, Apple đã xuất bản một báo cáo chi tiết về cách hãng nói rằng đang nỗ lực bảo vệ người dùng EU và nhấn mạnh những rủi ro khi mở cửa iPhone cho các cửa hàng ứng dụng đối thủ. Vài giờ sau, Apple tuyên bố các ứng dụng web tiến bộ sẽ hoạt động như mong đợi ở EU, sau một tháng cố tình làm tê liệt chúng trong bản iOS 17.4 beta.
Công ty cũng trích dẫn một loạt email, trong đó người dùng lập luận rằng không muốn thấy thị trường ứng dụng sideloading và bên thứ ba trên iPhone.
Sideloading là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả việc cài đặt ứng dụng từ nguồn không chính thức hoặc không phải từ cửa hàng ứng dụng chính thức của hệ điều hành. Thay vì tải ứng dụng từ Apple App Store, người dùng tải file cài đặt trực tiếp từ các nguồn khác.