Báo Mỹ tiết lộ việc Nhà Trắng chỉ giúp Ukraine lay lắt cầm hơi vì không muốn Nga thua

Tuần trước, Mỹ và các đối tác NATO đã nhóm họp tại Madrid hân hoan thể hiện sự đoàn kết ủng hộ Ukraine khi nước này chống lại hành động quân sự quyết liệt của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Tuần này, thực tế nghiệt ngã trên thực địa đang xuất hiện trở lại. Các lực lượng Ukraine không có vũ khí cần thiết để chống lại cuộc tấn công dữ dội của Nga ở phía đông, chẳng đẩy được mấy quân Nga ra khỏi đất của họ.

Chính quyền Biden xứng đáng được ghi nhận vì đã giúp đỡ Ukraine số tiền lớn và tập hợp các đồng minh châu Âu vì chính nghĩa phương Tây. Đồng thời, mối lo ngại đang gia tăng rằng chiến lược không thích rủi ro của Tổng thống Biden chỉ cung cấp cho Kyiv lượng vũ khí vừa đủ để duy trì thế bế tắc bạo lực nhưng không thể giành chiến thắng trong cuộc chiến. Mùa đông đang đến và nếu Nga kiểm soát phần lớn lãnh thổ Ukraine khi vùng Donbas đóng băng, thì lợi thế của Tổng thế Putin sẽ trở nên rõ ràng hơn, nếu không muốn nói là không thể quay trở lại đó vào mùa xuân.

Trong khi các nhà lãnh đạo Mỹ và châu Âu đang tụ tập ở Tây Ban Nha, nghị sĩ đảng Cộng hòa James E. Risch (Idaho) trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đang ở Ukraine, tìm hiểu tình hình đất nước này. Risch được lực lượng Ukraine hộ tống vì Bộ Ngoại giao từ chối cung cấp an ninh khi ông ta đi qua biên giới Ukraine. Ông đã gặp Volodymyr Zelensky tại văn phòng tổng thống Ukraine ở Kyiv, và đưa ra kết luận rằng chiến lược hiện tại của Mỹ đã không được điều chỉnh phù hợp với giai đoạn mới nhất của cuộc giao tranh.

Các lực lượng Nga đang tấn công các mục tiêu của Ukraine ở Donbas bằng pháo tối tân của họ. Các lực lượng Ukraine đang ngoan cường chống trả, nhưng họ vẫn không nhận đủ vũ khí có thể mang lại lợi thế cho họ - bao gồm hệ thống phòng không tầm xa, pháo tầm xa hơn, thiết giáp hạng nặng và máy bay chiến đấu. Risch nói với tôi trong một cuộc phỏng vấn rằng, quá trình Nhà Trắng cố gắng phân tích loại vũ khí nào sẽ gây “leo thang” là một công thức dẫn đến bế tắc.

Ông nói: “Nếu quý vị chỉ đưa vũ khí để chiến đấu đến bế tắc, đó không phải là một tình huống tốt và điều đó gây ra hậu quả. Chúng ta cần phải ở đó hoặc ra đó. Và nếu chúng ta vào cuộc, chúng ta cần cung cấp cho họ những gì họ cần để giành chiến thắng”.

Những lo ngại của Risch về tốc độ chậm chạp của chương trình vũ khí Ukraine của chính quyền Biden được chia sẻ bởi một số đồng nghiệp hàng đầu của ông ở phía đối lập, bao gồm Chủ tịch Ủy ban Quân ủy Hạ viện Adam Smith (dân biểu đảng Dân chủ đến từ Washington).

Tại Madrid, Tổng thống Biden cam kết rằng Mỹ và châu Âu sẽ hỗ trợ Ukraine lâu tới cùng trong cuộc chiến chống Nga. Nhưng ông ấy không nói rằng mình sẽ cung cấp cho Ukraine phương tiện để rút ngắn thời gian đó. Mặc dù Mỹ đã cam kết hỗ trợ hàng tỉ USD cho quân đội Ukraine, nhưng chỉ một phần nhỏ trong số các nguồn lực đó đã đến tay, khiến quân đội Ukraine bị thất thủ nặng nề ở Donbas.

Một số quan chức chính quyền nói với tôi một cách riêng tư rằng sự chậm trễ với việc giao vũ khí thực tế không phải là kết quả của bất kỳ vấn đề nào. Vấn đề cốt lõi là bàn tay kéo dài (ám chỉ sự lo xa) trong nhóm chính sách Biden đối với mỗi quyết định về vũ khí. Risch cho biết điều này là do lo ngại rằng nếu Tổng thống Putin bắt đầu thua nặng, ông ấy có thể leo thang hơn nữa.

“Kết quả là (Nhà Trắng) đang đi theo con đường trung gian. Và con đường nước đôi là con đường sai lầm ở đây. Họ (Ukraine) có thể giành được điều này, nhưng họ không thể một mình làm được. Họ sẽ cung cấp cuộc chiến nếu chúng ta cung cấp vũ khí”.

Tháng trước, Mỹ đã cung cấp bốn Hệ thống Tên lửa Pháo binh Cơ động Cao, được cho là tạo ra sự khác biệt trên chiến trường. Nhưng những người Ukraine trên mặt đất nói rằng họ cần 50 Hệ thống chứ không phải 4 - và họ cần chúng từ nhiều tháng trước. Tại Madrid, cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan cho biết Mỹ đang hoàn tất việc mua một hệ thống tên lửa phòng không tầm trung NASAMS do Na Uy sản xuất cho Ukraine. Nhưng hợp đồng vẫn chưa được ký kết.

Nhóm Biden khẳng định rằng Zelensky đang đứng mũi chịu sào và chiến lược của Mỹ là cung cấp cho Ukraine phương tiện để chiếm ưu thế bất cứ khi nào diễn ra một cuộc đàm phán hòa bình.

Điều phối viên về truyền thông của Hội đồng An ninh Quốc gia, John Kirby, nói với Fox News Sunday: "Tổng thống Zelensky, ông ấy phải xác định chiến thắng được quyết định như thế nào và khi nào và theo những điều khoản nào". “Và (những gì) chúng tôi sẽ làm là tiếp tục đảm bảo rằng điều đó có thể thành công trên chiến trường để ông ấy có thể thành công trên bàn đàm phán”.

Nhưng với tốc độ hỗ trợ hiện tại, sự bế tắc chỉ có khả năng kéo dài - một công thức cho chiến tranh bất tận, tàn phá và đau khổ của con người. Zelensky được cho là đã nói với các nhà lãnh đạo NATO rằng Ukraine cần đẩy lùi các lực lượng Nga trong vòng vài tháng chứ không phải vài năm. Tuần này, ông đã tiết lộ kêu gọi 750 tỉ USD đầu tư và hỗ trợ quốc tế cho một kế hoạch phục hồi. Chương trình đó sẽ như thế nào nếu chiến tranh kéo dài một năm nữa, hoặc năm năm nữa?

Tất cả các cuộc chiến tranh đều kết thúc bằng một cuộc thương lượng, khi một hoặc cả hai bên đều kiệt sức để tìm cách kết thúc cuộc giao tranh. Điều rõ ràng là cả Ukraine và Nga đều chưa đến mức kiệt quệ. Nhưng chiến tranh càng kéo dài, áp lực càng gia tăng lên các nền kinh tế phương Tây và sự tàn phá và đau khổ của người dân Ukraine càng lớn.

Thượng nghị sĩ Risch nói: “Tính khẩn cấp là rất quan trọng. Điều này phải được thực hiện trước khi thế giới nhìn theo hướng khác".

Bằng cách cố gắng đưa cho Zelensky những vũ khí mà ông ấy đang yêu cầu, Mỹ có nguy cơ đảm bảo rằng tình trạng bế tắc vẫn tiếp diễn, điều này cuối cùng sẽ có lợi cho Tổng thống Putin. Chính quyền Biden đã đánh giá thấp các lực lượng Ukraine trong giai đoạn đầu của cuộc chiến. Bây giờ không được lặp lại sai lầm tương tự.