Biến đổi khí hậu giúp rượu vang có vị ngon hơn?

Các nhà nghiên cứu lập luận rằng hình thái biến đổi khí hậu có thể dẫn đến chất lượng rượu vang được cải thiện, ít nhất cho đến khi tới điểm hạn dẫn đến cạn nước.

Sử dụng điểm số đánh giá các loại rượu vang Bordeaux trong 70 năm qua kết hợp với dữ liệu về thời tiết của các năm cụ thể đó, các nhà nghiên cứu từ Đại học Oxford phát hiện ra rằng rượu vang chất lượng cao hơn được sản xuất trong những năm có nhiệt độ ấm hơn, lượng mưa mùa đông cao hơn và nho chin sớm hơn và thời gian thu hoạch ngắn hơn. Đây lại là những điều kiện được dự đoán sẽ xảy ra thường xuyên hơn trong tương lai do biến đổi khí hậu.

Nhóm đã sử dụng các tính toán để kiểm tra xem chất lượng rượu vang có bị ảnh hưởng bởi các yếu tố thời tiết như độ dài mùa vụ, sự thay đổi về nhiệt độ và lượng mưa hay không. Kết quả công trình "Ảnh hưởng của khí hậu theo mùa đến chất lượng rượu vang ở Bordeaux" đã được công bố trên tạp chí học thuật iScience. Nghiên cứu này bao quát cả khu vực Bordeaux  cũng như xem xét sự thay đổi hằng năm về chất lượng rượu vang đối với từng nhãn hiệu.

Andrew Wood đến từ Khoa Sinh học tại Đại học Oxford, người đứng đầu nghiên cứu, lập luận rằng “thời tiết quyết định chất lượng và hương vị rượu vang” - và điều này không chỉ giới hạn ở vụ chín vào mùa hè.

Wood khẳng định: “Chúng tôi đã tìm thấy bằng chứng cho thấy các tác động của nhiệt độ và lượng mưa xảy ra trong suốt cả năm - từ khi nho nảy chồi, khi nho đang phát triển và trưởng thành, trong quá trình thu hoạch và thậm chí cả mùa đông khi cây không hoạt động”.

Các nghiên cứu trước đây phần lớn đã bỏ qua các mùa cây không hoạt động, nhưng nhóm nghiên cứu nhận thấy thời tiết quanh năm đều ảnh hưởng đến chất lượng rượu. Người ta phát hiện ra rằng rượu vang chất lượng cao có liên quan đến mùa đông mát hơn, ẩm ướt hơn; mùa xuân ấm hơn, ẩm ướt hơn; mùa hè khô nóng; mùa thu khô ráo, mát mẻ - những kiểu thời tiết ngày càng phổ biến ở Bordeaux do biến đổi khí hậu.

Wood cho biết: “Với khí hậu được dự đoán trong tương lai, chúng ta có nhiều khả năng nhìn thấy những kiểu thời tiết ấm hơn và lượng mưa ít hơn trong mùa hè và nhiều mưa hơn trong mùa đông, nên rượu vang có thể sẽ tiếp tục ngon hơn”.

Tuy nhiên, Wood chỉ ra: “Sẽ có điểm bùng phát khi nước trở nên khan hiếm hơn, bởi vì nếu cây không có đủ nước, cuối cùng chúng sẽ chết. Và khi chúng chết, chúng ta mất tất cả”.

Nghiên cứu được hỗ trợ bởi Hội đồng nghiên cứu khoa học sinh thái và công nghệ sinh học. Bordeaux được chọn làm nơi tiến hành thí nghiệm vì quá trình trồng nho tại đây không cần tưới nước và vì khu vực này có dữ liệu đầy đủ về chất lượng rượu vang từ các nhà phê bình trong một thời gian dài. Dữ liệu ở đây có điểm số cho tổng thể khu vực của các nhà kinh doanh rượu vang từ năm 1950 đến năm 2020 cùng với đánh giá của nhà phê bình rượu vang từ năm 2014 đến năm 2020 cho từng nhãn hiệu riêng lẻ.

Các nhà nghiên cứu dự định kiểm tra xem các vùng sản xuất rượu vang khác có cho ra kết quả tương tự hay không trước khi xem xét tác động của biến đổi thời tiết hằng năm và biến đổi khí hậu đối với các loại cây trồng lâu năm khác như ca cao và cà phê.

Theo một phân tích khác gần đây mà Một Thế Giới đã đưa, các nhà nghiên cứu nhận thấy lứa chồi (nho) đầu tiên xuất hiện sớm hơn 15 ngày so với những năm đầu thập niên 1970. Quá trình chín bắt đầu sớm hơn 18 ngày. Và việc thu hoạch phải bắt đầu vào cuối tháng 8 thay vì giữa tháng 9. Sự thay đổi đã được dự liệu, nhưng tốc độ thay đổi nhanh như vậy thì quả là không thể ngờ trước.

Đối với nhiều vườn nho, kiểu thời tiết mới khiến trái nho nhỏ hơn nhưng tạo ra rượu ngọt hơn với nồng độ cồn cao hơn. Tiếc thay, những thay đổi này không phù hợp với khẩu vị những người tiêu dùng đang chuyển sang sử dụng các loại rượu vang nhẹ hơn, tươi hơn, có vị chua hơn và ít cồn hơn.

Đối với các vườn nho khác, thách thức còn sâu sắc hơn vì nguồn cung cấp nước ngày càng cạn kiệt. Tuy nhiên, làm thế nào để ứng phó với những thay đổi này vẫn chưa có lời giải rõ ràng.

Ví dụ, việc tưới khẩn cấp có thể cứu những cây nho non khỏi bị chết dưới nắng nóng thiêu đốt. Tuy nhiên, về lâu dài, việc tiếp cận nguồn nước gần bề mặt ngày càng khó khăn, điều đó có nghĩa là rễ cây tự nó không thể khoan sâu vào lòng đất để tìm kiếm nguồn nước ngầm cần thiết.

Những người trồng nho ngày càng tìm nơi cao hơn vì đó là những nơi có nhiệt độ ban đêm mát hơn và thời gian nắng nóng gay gắt ngắn hơn. Tại vùng Catalonia của Tây Ban Nha, nhà sản xuất rượu vang Familia Torres trong mấy năm gần đây đã trồng những vườn nho ở độ cao hơn 1.000 mét.

Mặc dù bản đồ rượu vang đã thay đổi nhưng hệ thống phân loại nghiêm ngặt của Pháp thì không. Tên gọi đã được thiết lập từ nhiều thập niên trước để đảm bảo rằng người mua biết họ đang mua loại rượu gì. Nhưng hiện nay, những định nghĩa đó có thể là rào cản hạn chế loại giống mà nông dân có thể sử dụng khi họ tìm kiếm những cây nho có thể chịu được biến đổi khí hậu tốt hơn.