Bộ Tư pháp Mỹ yêu cầu thẩm phán buộc Google bán Chrome, ông Trump sẽ can thiệp?

Bộ Tư pháp Mỹ cũng sẽ yêu cầu Amit Mehta (thẩm phán liên bang từng ra phán quyết vào tháng 8 rằng Google độc ​​quyền thị trường tìm kiếm một cách bất hợp pháp) đưa ra các biện pháp liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI) và hệ điều hành điện thoại thông minh Android của Google, Bloomberg cho biết.

Google kiểm soát cách mọi người xem internet và những quảng cáo họ thấy một phần thông qua Chrome. Đây là trình duyệt mặc định sử dụng công cụ tìm kiếm Google, thu thập thông tin quan trọng với hoạt động quảng cáo của gã khổng lồ công nghệ này và ước tính chiếm khoảng 2/3 thị phần trình duyệt toàn cầu.

Bộ Tư pháp Mỹ từ chối bình luận thông tin trên.

Google, thông qua tuyên bố của Phó chủ tịch phụ trách các vấn đề pháp lý Lee-Anne Mulholland, cho rằng Bộ Tư pháp Mỹ đang thúc đẩy một "chương trình nghị sự cực đoan vượt xa các vấn đề pháp lý trong vụ án" và điều này sẽ gây hại cho người tiêu dùng.

Động thái đó sẽ là một trong những nỗ lực quyết liệt nhất của chính quyền Biden nhằm hạn chế những gì họ cáo buộc là độc quyền của các hãng công nghệ lớn. Tuy nhiên, việc ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ có thể tạo ra tác động lớn đến vụ án.

Hai tháng trước cuộc bầu cử, Trump tuyên bố sẽ truy tố Google vì những gì ông cho là thiên vị bà Harris để chống lại mình. Song một tháng sau, ông Trump đặt câu hỏi liệu việc chia nhỏ Google có phải là một ý tưởng hay không?

Google có kế hoạch kháng cáo sau khi Amit Mehta đưa ra phán quyết cuối cùng, dự kiến vào tháng 8.2025. Amit Mehta đã lên kế hoạch xét xử các đề xuất biện pháp khắc phục vào tháng 4.2025.

Các công tố viên đã đưa ra hàng loạt các biện pháp khắc phục tiềm năng trong vụ án, từ việc chấm dứt các thỏa thuận độc quyền mà Google trả hàng chục tỉ USD hàng năm cho Apple cùng các công ty khác để tiếp tục là công cụ tìm kiếm mặc định trên máy tính bảng lẫn smartphone, đến việc thoái vốn một số bộ phận kinh doanh của hãng, chẳng hạn Chrome và hệ điều hành Android.

Chrome có thị phần rất lớn nên đóng vai trò quan trọng trong doanh thu của Google. Khi người dùng đăng nhập vào Chrome bằng tài khoản Google, công ty có thể cung cấp quảng cáo tìm kiếm nhắm mục tiêu tốt hơn.

Google khẳng định công cụ tìm kiếm của mình đã chiếm được người dùng nhờ chất lượng, đồng thời nhấn mạnh công ty phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ Amazon và các trang web khác, đồng thời người dùng có thể chọn công cụ tìm kiếm khác làm mặc định.

Theo Bloomberg, chính phủ Mỹ có thể quyết định sau này liệu việc Google bán Chrome có cần thiết hay không nếu một số khía cạnh khác của biện pháp khắc phục tạo ra một thị trường cạnh tranh hơn.

Trong hồ sơ tòa án hôm 8.10, Mỹ cho biết đang xem xét yêu cầu của một thẩm phán buộc Google phải bán bớt các bộ phận kinh doanh đã giúp gã khổng lồ công nghệ duy trì thế độc quyền bất hợp pháp ở lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến.

Các công tố viên cho biết những hành động như vậy nằm trong số những biện pháp có thể đề xuất trong vụ kiện quan trọng này. Đây là vụ án có khả năng định hình lại cách người Mỹ tìm kiếm thông tin trên internet sau khi Amit Mehta hôm 5.8 phán quyết rằng Google vi phạm luật chống độc quyền, chi hàng tỉ USD để tạo ra thế độc quyền bất hợp pháp và trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên toàn thế giới. Google xử lý 90% các tìm kiếm trên internet ở Mỹ.

Các biện pháp khắc phục cụ thể của thẩm phán với phán quyết, mà Google có thể kháng cáo, vẫn chưa được biết đến.

Ông Trump từng chỉ trích Google trong một cuộc phỏng vấn của hãng tin Bloomberg hôm 15.10. Thế nhưng, chính trị gia của đảng Cộng hòa thừa nhận Google có sức mạnh và từ chối nói ông ủng hộ việc chia tách công ty này.

Khi được hỏi "Google có nên bị chia tách không?", Trump cho biết Google có "nhiều quyền lực" và ông sẽ "làm điều gì đó" về vấn đề này nhưng không đến mức ủng hộ việc chia tách công ty.

"Họ đối xử rất tệ với tôi", Trump nói, cáo buộc rằng gã khổng lồ tìm kiếm này đã "gian lận" và không đưa ra những câu chuyện tích cực về ông. Trump cũng cho biết ông đã gọi điện cho lãnh đạo Google để bày tỏ mối quan ngại của mình.

Tuy nhiên, các vấn đề chống độc quyền liên quan đến Google khó khăn hơn để xem xét, ông Trump cho biết.

"Tôi dành cho Google rất nhiều sự tín nhiệm, họ đã trở thành một thế lực lớn. Bạn biết đấy, cách họ trở thành một thế lực là chủ đề đáng bàn luận. Việc có các công ty lớn mạnh như Google là cần thiết cho nước Mỹ. Chúng ta không muốn Trung Quốc có những công ty tương tự. Hiện tại, Trung Quốc sợ Google", ông Trump nói.

Trump cũng đề cập đến lập trường đang thay đổi của mình về TikTok, mà ban đầu ông muốn cấm trước khi tham gia ứng dụng này.

"Tôi nghĩ mọi thứ đều là mối đe dọa. Đôi khi bạn phải chiến đấu với các mối đe dọa", ông Trump chia sẻ với Bloomberg về TikTok.

Neil Chilson, cựu giám đốc công nghệ tại Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC), nói với trang Insider rằng những ý tưởng của ông Trump về biện pháp khắc phục chống lại Google có thể ảnh hưởng đến kết quả vụ kiện.

"Trump sẽ chọn ai sẽ là Bộ trưởng Tư pháp và ai sẽ là Bộ trưởng Tư pháp tạm quyền phụ trách chống độc quyền. Họ sẽ chịu trách nhiệm tiếp tục vụ kiện này, có khả năng sẽ diễn ra sau cuộc bầu cử. Vì vậy, chắc chắn có cách để những ưu tiên của Trump về các biện pháp mà Bộ Tư pháp Mỹ theo đuổi sẽ được phản ánh trong những gì Bộ này nói và nộp lên tòa", Neil Chilson nhận xét.

Neil Chilson nói thêm: "Tất nhiên, điều đó không có nghĩa là thẩm phán sẽ bị thuyết phục, nhưng những ưu tiên của ông ấy có thể tạo ra sự khác biệt".

Vừa được ông Trump chọn làm Bộ trưởng Tư pháp Mỹ, Matt Gaetz có lịch sử xung đột với ngành công nghệ, đề xuất rằng người Mỹ có "nghĩa vụ sử dụng" quyền Tu chính án thứ Hai khi đối mặt với việc các công ty ở Thung lũng Silicon kiểm duyệt quan điểm bảo thủ. Việc bổ nhiệm Matt Gaetz cần sự phê chuẩn từ Thượng viện và điều này chưa chắc chắn xảy ra.

Tu chính án thứ Hai là một trong những điều khoản được tranh cãi nhiều nhất trong Hiến pháp Mỹ. Nó quy định về quyền của người dân Mỹ được sở hữu và mang vũ khí.

Các hãng công nghệ lớn thường xuyên nằm trong tầm ngắm của ông Trump. Cuối tháng 9, Trump đã đe dọa sẽ truy tố Google "ở mức tối đa" nếu ông đắc cử, nói rằng công ty này ưu ái Phó Tổng thống Kamala Harris trong kết quả tìm kiếm của mình. Đây là điều mà Google phủ nhận.

Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump viết: "Đã được xác định rằng Google đã sử dụng một hệ thống bất hợp pháp để chỉ tiết lộ và hiển thị những câu chuyện xấu về Donald J. Trump, một số câu chuyện được bịa ra vì mục đích này, trong khi cùng lúc chỉ hiển thị những câu chuyện tốt về ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris. Đây là một hành động bất hợp pháp và hy vọng Bộ Tư pháp sẽ truy tố hình sự họ vì can thiệp trắng trợn vào cuộc bầu cử này. Nếu Bộ Tư pháp không làm điều này, tôi sẽ yêu cầu truy tố họ ở mức tối đa khi tôi thắng cử và trở thành Tổng thống của Mỹ, theo luật pháp của nước Mỹ".

Vào thời điểm đó, Google phản hồi: "Cả hai trang web chiến dịch đều xuất hiện ở đầu kết quả tìm kiếm cho các truy vấn phổ biến và có liên quan".

“Các truy vấn về cuộc bầu cử tổng thống hoặc các ứng cử viên thường hiển thị liên kết đến những bài viết tin tức thay đổi liên tục phản ánh những gì có trên web, vì vậy chúng thay đổi liên tục. Chúng tôi hoàn toàn không thao túng kết quả tìm kiếm để ưu ái bất kỳ ứng cử viên nào”, một phát ngôn viên của Google phản hồi cho trang Insider vào tháng 9.

Ông Trump từng đưa ra tuyên bố tương tự về Google vào năm 2019, theo trang Washington Post. Trong một loạt bài đăng trên Twitter (hiện được gọi là X) thời điểm đó, Trump cáo buộc Google hiển thị nhiều tin tức tiêu cực về ông trong cuộc bầu cử năm 2016. Google đã bác bỏ các cáo buộc này.

Chưa hết, ông Trump còn nhiều lần công kích Mark Zuckerberg và từng đe dọa vào tháng 7 sẽ bỏ tù nhà sáng lập Facebook.

Đầu tháng 7, Trump nói rằng nếu được bầu làm Tổng thống Mỹ, ông sẽ "theo đuổi những kẻ gian lận bầu cử và bỏ tù họ dài lâu", ám chỉ cả Mark Zuckerberg - Giám đốc điều hành Meta Platforms.

Hôm 31.7, Trump đã kêu gọi các người theo dõi ông trên Truth Social: “Hãy giám sát Meta và Google. Hãy để họ biết rằng chúng ta đều nhận ra chiêu trò của họ, sẽ cứng rắn hơn lần này".

Đầu tháng 8, khi được hỏi về vụ ám sát hụt ông Trump hôm 13.7, chabot Meta AI của Meta Platforms cho rằng vụ việc này chưa xảy ra. Trump tiết lộ Mark Zuckerberg đã gọi điện xin lỗi ông vì chuyện này. "Cậu ấy thực sự đã xin lỗi, nói rằng họ đã mắc lỗi. Cậu ấy thực sự thông báo rằng sẽ không ủng hộ một đảng viên Dân chủ vì tôn trọng tôi, sau những gì tôi đã làm ngày hôm đó (hôm bị ám sát hụt – PV)", ông Trump nói trên chương trình Mornings with Maria của Fox Business.