Bộ trưởng Các vấn đề châu Âu của Pháp Clement Beaune cho rằng Pháp không rút đại sứ khỏi London vì cho rằng Vương quốc Anh là “đối tác cấp dưới” đã chấp nhận làm “chư hầu” của Mỹ.
Tuần trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thông báo việc thiết lập một liên minh mới với Úc và Anh, tạo điều kiện xây dựng một hạm đội gồm ít nhất 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân cho Úc. Việc theo đuổi tàu ngầm mới buộc Úc phải xé bỏ hợp đồng của Pháp.
Vì sao Pháp không rút đại sứ khỏi Anh?
Pháp đã phản ứng trước việc hủy hợp đồng bằng cách triệu hồi các đại sứ của họ từ Úc và Mỹ về nước, đây là động thái ngoại giao cực kỳ hiếm có giữa các đồng minh. Riêng đại sứ Pháp ở Anh vẫn chưa bị rút và điều này cho thấy Pháp vẫn dè dặt trong việc ngoại giao với láng giềng.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là Pháp không giận Anh. Thậm chí, việc Pháp không làm vậy còn được người trong chính phủ của Emmanuel Macron giải thích theo cách coi thường Anh. Bộ trưởng Các vấn đề châu Âu của Pháp Clement Beaune cho rằng Pháp không rút đại sứ khỏi London vì cho rằng Vương quốc Anh là “đối tác cấp dưới” đã chấp nhận làm “chư hầu” của Mỹ.
Trước đó, Bộ trưởng Clement Beaune cũng dọa Úc khi cho rằng cuộc tranh cãi thậm chí có thể làm trật bánh các cuộc đàm phán thương mại tự do giữa Úc và Liên minh châu Âu. Nhưng nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu, Josep Borrell, dường như đã bác bỏ ý kiến đó trong một cuộc họp báo vào cuối tuần này, nói rằng EU vẫn cam kết xây dựng mối quan hệ với Úc.
Anh xoa sau khi đấm
Trước thái độ giận dữ của Pháp, Thủ tướng Anh Boris Johnson kêu gọi Tổng thống Pháp Macron không nên "lo lắng" về liên minh quân sự mà Anh thành lập với Mỹ và Úc. Hôm 19.9, Thủ tướng Anh khẳng định quan hệ Anh-Pháp là "không thể lay chuyển". Đồng thời, ông Johnson khẳng định Anh và Pháp có một "mối quan hệ rất thân thiện", mà ông mô tả là có "tầm quan trọng to lớn".
“Tình cảm của chúng tôi đối với nước Pháp là không thể chôn vùi”, ông nói với các phóng viên đi cùng trên chuyến bay tới New York để tham gia Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
“Aukus không có nghĩa là tổng bằng 0 (có người được thì có kẻ mất), nó không có nghĩa là loại trừ (Pháp). Đó không phải là điều mà bất kỳ ai phải lo lắng và đặc biệt không phải là những người bạn Pháp của chúng tôi".
Tân Ngoại trưởng Anh Liz Truss đã đến New York cùng với ông Johnson khi cả hai chuẩn bị gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Washington vào 21.9
Bà Truss đã đưa ra lời bảo vệ thỏa thuận Aukus, được nhiều người coi là biện pháp chống lại việc gia tăng sự quyết đoán của quân đội Trung Quốc trong khu vực, trong một bài báo cho Sunday Telegraph.
Bà Truss cho biết Anh sẽ luôn là một "nhà vô địch quyết liệt" về tự do và thương mại tự do trên toàn thế giới.
“Nó cho thấy sự sẵn sàng của chúng tôi trong việc bảo vệ lợi ích của mình và thách thức các hành vi không công bằng và hành vi xấu xa”, bà Truss khẳng định.
Nữ ngoại trưởng Anh cũng sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh của Liên Hợp Quốc, nơi bà Trus sẽ tiếp xúc với đồng cấp người Pháp, mặc dù tính chất của cuộc gặp mặt vẫn chưa rõ ràng vì Pháp chưa chắc đã bình tâm để đối mặt với Anh.
Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian hôm 19.9 đã tố cáo điều mà ông gọi là "coi thường và dối trá" xung quanh việc đột ngột chấm dứt hợp đồng và gọi đó là "hành vi không thể chấp nhận được giữa các đồng minh và đối tác".
Ông nói rằng các đồng minh "đừng đối xử với nhau bằng sự tàn bạo, khó đoán như vậy với một đối tác lớn như Pháp... Vì vậy, thực sự có một cuộc khủng hoảng".
Reuters ngày 20.9 cho biết Pháp đã hủy hội nghị thượng đỉnh quân sự được lên kế hoạch trong tuần này với Anh.
Hội nghị thượng đỉnh quân sự giữa Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Florence Parly và Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cùng một số quan chức quân sự cấp cao hai nước dự kiến được tổ chức ở thủ đô London - Anh trong hai ngày nhưng đã bị Paris huỷ bỏ. Cựu cố vấn an ninh quốc gia Anh Peter Ricketts xác nhận cuộc gặp bị hoãn lại.
Nguồn tin ABC trước đó cho biết Pháp cũng sẽ hủy bỏ một cuộc họp ba bên đã được lên kế hoạch sẽ được tổ chức giữa Ngoại trưởng Marise Payne của Úc và những người đồng cấp Ấn Độ và Pháp bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tuần tới tại New York.