Báo cáo kiểm toán chính thức mới nhất của Trung Quốc đã phơi bày khoản nợ không khai báo hơn 15 tỉ nhân dân tệ (2,4 tỉ USD) mà chính quyền các địa phương ở 5 tỉnh “lách luật” để tài trợ cho nhiều dự án cơ sở hạ tầng.
Các khoản nợ đều dưới hình thức tiền các doanh nghiệp vay được chính quyền địa phương bảo đảm, thường bằng những thỏa thuận không chính thức (LGFV), theo báo cáo vừa công bố tuần này của Văn phòng Kiểm toán quốc gia Trung Quốc (NAO). Các khoản vay được chi cho những dự án dưới danh nghĩa của chính quyền địa phương.
Báo cáo chỉ ra giới chức thành phố Bao Đầu của khu tự trị Nội Mông tính đến cuối năm 2017 có số nợ 5,23 tỉtệ (830 triệu USD) không khai báo sinh ra từ 4 vụ LGFV (mượn tổng cộng 8,1 tỉtệ (1,3 tỉUSD) để xây dựng đường sá và cải tạo khu ổ chuột).
Còn tại tỉnh Hồ Nam, một vụ LGFV do chính quyền thị trấn Thiệu Dương thực hiện vay tổng cộng 7,2 tỉtệ (1,1 tỉUSD) từ ngân hàng, quỹ đầu tư và công ty cho thuê tài chính với cớ chi cho hạ tầng cơ sở công cộng nhưng thực ra là để trả nợ cũ và tài trợ những dự án cơ sở hạ tầng khác.
Tại Khu tự trị dân tộc Hồi Ninh Hạ, chính quyền quận Tây Hạ thuộc thành phố Ngân Xuyên dành ra 1,9 tỉtệ (300 triệu USD) từ ngân sách cho một công ty tư nhân, để tài trợ cho một dự án phát triển đô thị.
Trong báo cáo, NAO cũng cáo buộc Ngân hàng Phát triển nông thôn Trung Quốc (ADBC) khi công bố khoản nợ không thanh toán được (non-performing loans) tính đến cuối tháng 10.2017 của đơn vị này đã “bỏ sót” một khoản nợ 3,3 tỉtệ (530 triệu USD).
Theo ông Trương Hiểu Tinh, Phó chủ nghiệm Viện Nghiên cứu tài chính và phát triển quốc gia Trung Quốc (NIFD): “Sự tăng trưởng nợ qua LGFV tuy đã chậm lại, nhưng trong một số trường hợp chính quyền địa phương vẫn cần tăng trợ cấp cho những vụ này. Một số hình thức mới như hợp tác công-tư đã trở thành cách thức “giấu nợ” chính của giới chức cấp địa phương”.
Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết tính đến cuối tháng 3, nợ công địa phương của nước này vào khoảng 16,6 nghìn tỉtệ (2,6 nghìn tỉUSD), tăng 0,8% so với cuối năm 2017 nhưng vẫn thấp hơn mức trần 20,9 nghìn tỉtệ (3,3 nghìn tỉ USD) được Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc thông qua.
Ngoài những khoản nợ LGFV, báo cáo của NAO cũng phát hiện cơ quan tài chính địa phương của tỉnh Hồ Nam và khu tự trị Ninh Hạ sửa sổ sách để tăng thu ngân sách địa phương 500 triệu tệ (88 triệu USD) vào tháng 11.2017 và tháng 3 năm nay.
Cẩm Bình (theo SCMP)