Dù tổng thống Mỹ mới đắc cử không hề công bố chính sách nào của ông liên quan đến tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông, nhưng cách tiếp cận vấn đề của ông chủ mới của Nhà Trắng có thể làm nhiều người bất ngờ.
Trong suốt chiến dịch tranh cử của mình, cũng như mấy ngày vừa qua ông Trump đều không nhắc đến Biển Đông, nhưng nhiều chuyên gia nhận định có thể sẽ có nhiều bất ngờ trong vài ngày tới.
Một số chuyên gia chính sách đối ngoại dự đoán rằng ông Trump có thể sẽ thực hiện vài động thái choTrung Quốc thấy 'sức mạnh Mỹ' trên Biển Đông, trước khi quay trở lại bàn đàm phán với Bắc Kinh về vấn đề kinh tế.
Nhiều chuyên gia quan tâm đến chính sách của Mỹ ở châu Á nhận định ông Trump có thể sẽ nhanh chóng triển khai lực lượng quân đội Mỹ tới Biển Đông trong thời gian tới. Chương trình có thể là những cuộc tuần tra hàng hải trên toàn bộ diện tích 3,5 triệu km2 của Biển Đông, theo ông Sean King, Phó chủ tịch Công ty Tư vấn Park Strategies tại New York.
Ông King cho rằng một động thái quân sự như vậy là đủ mạnh để ông Trump cho thấy với Trung Quốc là ông sẽ mạnh tay với họ hơn là Tổng thống Barack Obama đã từng làm. Một số cố vấn của ông Trump cũng lo lắng khi thấy Philippines hiện đang ngảvề phía Trung Quốc vì đó là một hành động khó có thể chấp nhận được đối với Mỹ.
Quốc hội do phe Cộng hòa kiểm soát cũng nhiều lần chỉ trích cách tiếp cận quá mềm mỏng của ông Obama tại Biển Đông. Những cuộc tuần tra của tàu chiến Mỹ gần các đảo nhân tạo của Trung Quốc xây dựng trái phép trên Biển Đông trong thời gian qua đa số xuất phát từ mong muốn của Quốc hội Mỹ thay vì từ Nhà Trắng.
"Ông ấy phải cho mọi người thấy sức mạnh của Mỹ", Eduardo Araral, Giáo sư chính sách công tại Đại học Quốc gia Singapore cho biết, nhận xét về khả năng ông Trump gia tăng hoạt động quân sự của Mỹ trên Biển Đông trong thời gian tới.
"Ông ta phải nói với cử tri Mỹ rằng ông đã giành lại Philippines từ tay Trung Quốc. Vì vậy ông ấy cần phải chứng tỏ mình ở khu vực mà ông Obama đã thất bại", ông Araral nói thêm.
Tổng thống mới đắc cử hiện vẫn chưa chính thức ra mắt chính sách của mình ở Biển Đông. Mỹ cũng không có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông, nhưng chính quyền của ông Obama từng cảnh báo Trung Quốc rằng nước này không được độc chiếm tuyến hàng hải quan trọng này vì như vậy là ảnh hưởng nghiêm trọng đến tự do hàng hải.
Với lý do vì tự do hàng hải, quân đội Mỹ cũng thường thực hiện các cuộc tuần tra trên Biển Đông trong vòng 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo phi pháp của Trung Quốc.
Thiên Hà