Giá pin tăng vẫn không làm giảm cơn sốt xe ô tô điện

Năm nay, nhu cầu xe điện vẫn tăng mạnh ngay cả khi chi phí trung bình của pin lithium-ion tăng từ 105 USD mỗi kilowatt/h (năm ngoái) lên 160 USD mỗi kilowatt/h (quý 1/2022). Nguyên nhân làm tăng chi phí là sự gián đoạn chuỗi cung ứng, trừng phạt áp đặt với kim loại của Nga và tình trạng đầu cơ.

Với phương tiện cỡ nhỏ như Hongguang Mini - xe điện bán chạy nhất Trung Quốc, chi phí pin khiến giá xe tăng thêm gần 30% (1.500 USD).

Ông Andy Palmer - Chủ tịch Công ty pin InoBat cho biết lợi nhuận trong ngành pin hiện đã rất mỏng nên sắp tới phần chi phí tăng sẽ phải chuyển cho nhà sản xuất xe. Nếu giá nguyên liệu pin tiếp tục tăng, nhà sản xuất lại phải chuyển chi phí sang người tiêu dùng. Giám đốc công nghệ của hãng Mercedes-Benz Markus Schaefer nói thẳng: “Chúng tôi cần duy trì lợi nhuận”.

Người tiêu dùng không vì vậy mà nhụt chí. Nền tảng cơ sở dữ liệu EV-volumes.com ghi nhận doanh số xe điện toàn cầu quý 1/2022 tăng gần 120%. Tesla lập kỷ lục bán 310.000 chiếc xe trong quý này, và 3 hãng Nio, Xpeng, Li Auto của Trung Quốc cũng đạt doanh số kỷ lục vào tháng 3.

Yếu tố duy trì cơn sốt xe điện

Venkat Srinivasan - Giám đốc Trung tâm Hợp tác khoa học lưu trữ năng lượng, thuộc Phòng thí nghiệm quốc gia Argonne (Mỹ) nhận định: “Chúng ta dường như đã chạm đến nhiều mức đỉnh, mức đỉnh về mặt cảm xúc hoặc tâm lý ở người tiêu dùng. Sẽ ngày càng có nhiều người mua xe điện bất kể chi phí pin lẫn phương tiện”.

Chi phí pin tăng dường như chỉ là tình trạng ngắn hạn trong xu hướng giảm chi phí về dài hạn nhờ cải tiến về công nghệ và năng suất tăng. Dữ liệu ngành cho thấy chi phí pin trung bình trong ba thập niên qua đã giảm từ hơn 7.500 USD mỗi kilowatt/h (năm 1991) xuống 105 USD mỗi kilowatt/h (năm 2021).

Giới chuyên gia dự báo chi phí pin có thể tiếp tục tăng trong năm tới hoặc lâu hơn, nhưng sau đó một đợt sụt giảm mạnh sẽ xảy ra do các nhà sản xuất xe cùng nhà cung cấp tăng đầu tư vào khai thác, tinh chế và sản xuất pin cũng như do nguồn cung nguyên liệu thô được đa dạng hóa đưa cán cân từ thiếu sang dư.

“Nó giống như quả bong bóng vậy. Ít nhất phải đến cuối năm 2023 bong bóng này mới xẹp xuống”, theo nhà tư vấn Prabhakar Patil.

Công ty Britishvolt dự kiến bắt đầu sản xuất pin tại nhà máy ở vùng đông bắc nước Anh vào năm 2024. Giám đốc chiến lược Isobel Sheldon cho biết lời khuyên mà công ty nhận được từ các nhà cung cấp nguyên liệu thô là đừng đặt giá cố định bây giờ mà hãy đợi đến 12 tháng tới, vì tình hình sẽ biến động hơn nữa.

Nhà phát minh pin lithium-ion Stan Whittingham đánh giá nhu cầu xe điện ở Trung Quốc và ở nhiều thị trường khác đang tăng nhanh hơn mong đợi, tăng nhanh hơn cả nguồn cung nguyên liệu.

Trong lúc chi phí pin tăng, giá xăng và diesel dùng cho ô tô truyền thống cũng tăng vọt từ khi cuộc chiến tại Ukraine nổ ra. Ngoài ra lo ngại về môi trường càng thúc đẩy nhiều người chọn xe điện mặc cho biến động kinh tế.

Theo ông Chris Burns - Giám đốc điều hành đơn vị cung cấp nguyên liệu sản xuất pin Novonix: “Không ít người trẻ quyết định mua xe điện không phải vì bài toán kinh tế, họ cho biết họ chỉ lái xe điện vì chúng tốt cho hành tinh”.