Giữa hai làn đạn: Ông Zelensky nỗ lực cứu vãn liên minh chiến lược với Washington

Theo Washington Post, cuộc gặp gỡ giữa hai nhà lãnh đạo tại Nhà Trắng gần đây đã khiến Ukraine rơi vào tình trạng bất ổn chính trị và đối mặt với nguy cơ mất đi một đồng minh chiến lược quan trọng.

Chỉ một tuần sau khi ông Zelensky và Tổng thống Trump có cuộc gặp căng thẳng tại phòng Bầu dục, chính quyền Mỹ bắt đầu gây áp lực mạnh mẽ lên Ukraine, thúc đẩy quốc gia này phải nhanh chóng đạt được một thỏa thuận ngừng bắn với Nga.

Áp lực lớn

Hôm 7.3, Nga đã thực hiện một cuộc tấn công quy mô lớn vào Ukraine bằng tên lửa và máy bay không người lái. Ngay sau đó, Tổng thống Trump tuyên bố rằng ông đang cân nhắc áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc lên Moscow để thúc đẩy thỏa thuận ngừng bắn. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau, ông Trump đã đưa ra những tuyên bố trái ngược hoàn toàn, khi cho rằng Nga mới là bên đang nắm ưu thế và rằng lập trường của Ukraine là yếu thế.

Những phát ngôn mâu thuẫn này của Tổng thống Mỹ khiến Ukraine, đặc biệt là ông Zelensky, phải đối diện với những thách thức mới đầy khó khăn. Kể từ khi căng thẳng tại cuộc họp ở Nhà Trắng nổ ra, Washington đã tạm dừng một số thỏa thuận kinh tế quan trọng với Kyiv, cắt giảm viện trợ quân sự thiết yếu và hạn chế hơn nữa việc chia sẻ thông tin tình báo. Điều này làm lợi thế nghiêng về phía Nga trên chiến trường.

Trong khi Tổng thống Zelensky nỗ lực khắc phục mối quan hệ với Mỹ, thì ở trong nước, tình hình chính trị cũng trở nên phức tạp hơn. Một số chính trị gia đối lập tại Ukraine đã lợi dụng tình hình để đặt vấn đề về tính hợp pháp của chính quyền Zelensky, đặc biệt liên quan đến các cuộc bầu cử trong thời chiến. Điều này càng làm tăng áp lực lên tổng thống Ukraine, buộc ông phải tìm cách lấy lại sự ủng hộ của cả Washington lẫn người dân trong nước.

Phản ứng trong nội bộ Ukraine rất đa chiều. Một bộ phận người dân Ukraine cho rằng quyết định mạnh mẽ của Tổng thống Zelensky khi đối đầu trực tiếp với Trump là dấu hiệu cho thấy sự quyết tâm và can đảm của ông. Điều này đã giúp ông Zelensky nhận được sự ủng hộ cao hơn từ công chúng. Một cuộc thăm dò gần đây cho thấy tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Zelensky tăng lên đáng kể từ 57% lên 67% chỉ trong vài tuần.

Tuy nhiên, cũng không ít người tin rằng chuyến đi tới Washington của ông Zelensky là một sai lầm nghiêm trọng, dẫn đến hậu quả là phản ứng trả đũa từ chính quyền Trump. Chuyến đi được cho là do cố vấn thân cận của Tổng thống Zelensky, ông Andriy Yermak thúc đẩy với mục tiêu gặp ông Trump trước khi nhà lãnh đạo Mỹ có cuộc gặp với người đồng cấp Nga Vladimir Putin. Nỗ lực này, theo nhiều nhà quan sát, đã trở thành ngòi nổ cho khủng hoảng hiện nay, khiến Ukraine đứng trước nguy cơ mất đi sự hỗ trợ quan trọng từ Mỹ.

Xoa dịu căng thẳng

Trong nỗ lực cải thiện tình hình, Tổng thống Zelensky tuần trước đã công bố thông điệp trên mạng xã hội, khẳng định cam kết hướng tới hòa bình và đề xuất ngừng bắn từng phần như một bước đi đầu tiên trong các cuộc đàm phán hòa bình với Nga.

Thông điệp này nhận được phản hồi khá tích cực từ phía Mỹ và là dấu hiệu đầu tiên cho thấy mối quan hệ giữa Kyiv và Washington có thể được cải thiện phần nào. Hai bên cũng đã sắp xếp một cuộc họp sơ bộ tại Ả Rập Saudi trong thời gian tới để thảo luận về vấn đề hòa bình.

Mặc dù ông Zelensky đang cố gắng ổn định quan hệ với Washington, nhưng những thách thức vẫn còn rất lớn. Một số quan chức Ukraine lo ngại rằng nếu Mỹ tiếp tục cắt giảm viện trợ hoặc áp đặt các điều kiện bất lợi, điều đó có thể làm suy yếu đáng kể vị thế của Kyiv trong các cuộc đàm phán với Moscow.

Tại châu Âu, các nước đồng minh đang tăng cường hỗ trợ Ukraine, song vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn sự trợ giúp từ Mỹ. Một số lãnh đạo EU đã kêu gọi Washington duy trì sự ủng hộ đối với Ukraine, nhấn mạnh rằng sự suy yếu của Kyiv có thể làm mất ổn định toàn bộ khu vực.

Trong khi chính phủ Ukraine đang tìm cách đàm phán một thỏa thuận hợp lý, các binh sĩ trên chiến trường lại có những lo ngại khác. Vladyslav, một sĩ quan quân đội thuộc lữ đoàn 241, cho rằng bất kỳ thỏa thuận nào làm suy yếu khả năng phòng thủ của Ukraine đều có thể khiến Nga tiếp tục gây chiến trong tương lai. Một số binh sĩ khác cũng bày tỏ sự hoài nghi về việc Mỹ có thể ép Ukraine chấp nhận một thỏa thuận không có lợi.

Artem, chỉ huy xe của một hệ thống pháo phản lực HIMARS, cho biết nếu Ukraine buộc phải chấp nhận một lệnh ngừng bắn không công bằng, điều đó sẽ gây ra sự thất vọng lớn trong quân đội. "Chúng tôi đã mất quá nhiều đồng đội. Không thể tin tưởng Putin, và Ukraine phải tiếp tục chiến đấu để đạt được hòa bình theo điều kiện của mình", anh nhấn mạnh.