Mâu thuẫn giữa hai nhà lãnh đạo của Thổ Nhĩ Kỳ đã lên đến đỉnh điểm, không thể thỏa hiệp và kết quả là Thủ tướng Ahmet Davutoglu phải từ chức để mở đường cho Tổng thống Recep Tayyip Erdogan mở rộng quyền lực.
Ngày 5.5, ông Davutoglu đã từ chức sau khi họp bàn với Tổng thống Erdogan ngày 4.5, nhằm xoa dịu các bất đồng giữa hai bên nhưng bất thành.
Thủ tướng Davutoglukhông ủng hộmột số chính sách của Tổng thống Erdogan, gồm việc thay đổi hiến pháp theo hướng biến vị trí Tổng thống chủ yếu mang tính nghi thức thành người có quyền lực thực sự và giảm bớt quyền của Thủ tướng.
Ông Davutoglu là người thay vị trí của ông Erdogan vào năm 2014, tuy nhiên ông lại không có đủ uy tín trong đảng AK để giữ vị trí của mình khi sự rạn nứt quan hệ với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra.
Sự rạn nứt giữa hai lãnh đạo của Thổ Nhĩ Kỳ này trở nên đặc biệt rõ nét hồi tuần trước khi đảng AK tước quyền bổ nhiệm lãnh đạo địa phương và cấp tỉnh của Thủ tướng Davutoglu.
Sự xáo trộn chính trị này đặc biệt nghiêm trọng hơn trong bối cảnh tình hình chính trị, xã hội tại Thổ Nhĩ Kỳ có nhiều chuyển biến sâu sắc, như đối phó với dòng người tị nạn, xin gia nhập EU, tham gia liên minh chống IS và nội chiến với người Kurd.
Ông Davutoglu tuyên bố rằng ông sẽ không tìm cách được tái cử làm lãnh đạo đảng AK cầm quyền tại hội nghị đảng sắp tới, và việc này cũng đồng nghĩa với việc ông từ chức.
Sau cuộc họp với ủy ban điều hành đảng AK, ông Davutoglu nói tại cuộc họp báo ở Ankara rằng thay đổi chủ tịch đảng là sự lựa chọn hợp lý vì sự đoàn kết của đảng.
Ông Davutoglu nhấn mạnh: ‘Tôi không cảm thấy thất bại hay hối tiếc khi đi tới quyết định này".
Việc từ chức của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ chưa có hiệu lực tức thời. Đảng AK sẽ phải tổ chức một phiên họp khẩn cấp vào ngày 22.5 để bầu chọn tân lãnh đạo thay thế cho Thủ tướng Davutoglu.
Nói một cách đơn giản, ông Davutoglu là một nạn nhân trong nỗ lực của những người trung thành với ông Erdogan muốn giúp tổng thống thâu tóm quyền lực. Vì không chấp nhận "tránh đường" nên ông Davutoglu phải là người "ra đi".
Thiên Hà (theo Finacial Times)
Ảnh: Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu khi tuyên bố từ chức