‘Không nên dựa vào thuốc ngăn ngừa 89% nguy cơ tử vong do COVID-19 để tránh tiêm vắc xin’

Công ty dược phẩm Pfizer và Merck & Co đang chuẩn bị bán ra những viên thuốc kháng vi rút đầu tiên của mình ở Mỹ khi tỷ lệ mắc COVID-19 tăng cao trong những ngày qua và biến thể Omicron xuất hiện trên khắp đất nước.

Nếu Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép, hai phương pháp điều trị tại nhà là thuốc molnupiravir của Merck & Co và Paxlovid của Pfizer có thể được bác sĩ kê đơn và bệnh nhân mua tại hiệu thuốc địa phương để giảm nguy cơ bị COVID-19 nặng.

Tiến sĩ Roy M. Gulick, Trưởng khoa Bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện New York-Presbyterian, cho biết: “Trong các nghiên cứu lâm sàng ban đầu, cả hai loại thuốc đều chứng minh giảm đáng kể sự phát triển COVID-19 ở những bệnh nhân có nguy cơ cao”.

Cả Pfizer và Merck & Co đều nhấn mạnh rằng thuốc của họ có thể có hiệu quả chống lại biến thể Omicron.

Các quan chức y tế công cộng lo ngại sự gia tăng ca mắc COVID-19 trong mùa đông với biến thể Omicron lây lan cực nhanh.

Tiến sĩ Arthur Kim, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts (Mỹ), nói những người có các yếu tố nguy cơ cao hơn, như chưa tiêm vắc xin, bị suy giảm miễn dịch, lớn tuổi và mắc các bệnh mãn tính, cần hai loại thuốc này nhất và có thể được hưởng lợi nhiều nhất.

Thế nhưng, ngay cả khi molnupiravir và Paxlovid được FDA cấp phép, các bác sĩ bày tỏ lo ngại về việc hấp thu và tiếp cận chúng. Một mối quan tâm là thuốc cần được uống sớm, trong vòng 3 đến 5 ngày đầu tiên sau khi mắc COVID-19.

Tiến sĩ Paul Currier, Giám đốc Đơn vị chăm sóc hô hấp cấp tính tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, nói hai loại thuốc này có hiệu quả nhất trước khi bị COVID-19 trở nặng.

"Khi bệnh trở nên nghiêm trọng, vi rút gây ra rất nhiều chứng viêm trong cơ thể thì có khả năng không thể ngăn chặn được bằng loại thuốc chỉ nhắm vào chính vi rút", ông nhận định.

Các chuyên gia cho biết điều đó có thể đặt ra thách thức về hậu cần vì những ai có các triệu chứng nhẹ hiện được khuyến khích ở nhà để tránh lây vi rút SARS-CoV-2 cho những người khác.

Lúc đầu, những viên thuốc này sẽ chỉ được bán theo đơn của bác sĩ và với nguồn lực chăm sóc sức khỏe vẫn còn hạn chế. "Sự chậm trễ trong quá trình thử nghiệm và năng lực sẽ làm giảm hiệu quả của chúng trong thế giới thực", Arthur Kim nói.

Với cả molnupiravir và Paxlovid, bệnh nhân COVID-19 được yêu cầu uống vài viên thuốc 2 lần mỗi ngày trong 5 ngày.

Thế nhưng, các nhà điều hành hãng dược phẩm lạc quan rằng những viên thuốc này sẽ tạo ra sự bước ngoặt trong cuộc chiến chống COVID-19.

Giám đốc điều hành Pfizer - Albert Bourla nói Paxlovid có "tiềm năng cứu sống bệnh nhân COVID-19 trên khắp thế giới".

Ông Albert Bourla ước tính rằng ngăn ngừa 1.200 người chết và 6.000 ca nhập viện cho mỗi 100.000 bệnh nhân COVID-19 uống Paxlovid.

Dù vậy, các công ty dược phẩm khẳng định rằng thuốc uống kháng vi rút này nên được sử dụng như biện pháp cuối cùng cho những bệnh nhân COVID-19. Tiêm vắc xin đến nay là cách an toàn và hiệu quả nhất để phòng ngừa COVID-19 cũng như tránh bệnh trở nặng.

Ông Albert Bourla nói: “Tôi muốn nhấn mạnh rằng không ai nên lợi dụng sự tồn tại của viên thuốc này như cái cớ để trốn tránh tiêm vắc xin”.

Tiến sĩ Paul Currier cho hay: “Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh nặng do COVID-19 là sử dụng các biện pháp phòng ngừa mạnh nhất mà chúng tôi có, gồm đeo khẩu trang và tiêm vắc xin”.

Hôm 14.12, Pfizer công bố dữ liệu cuối cùng về Paxlovid.

Kết quả cập nhật của Pfizer với Paxlovid cho thấy nó giảm 89% nguy cơ nhập viện hoặc tử vong nếu đưa cho những người lớn có nguy cơ cao uống trong vòng vài ngày kể từ khi họ có triệu chứng đầu tiên.

Pfizer hy vọng cuối cùng có thể cung cấp những viên thuốc Paxlovid để mọi người có thể uống tại nhà trước khi họ phát bệnh COVID-19 đến mức phải đến bệnh viện. Paxlovid kết hợp một loại thuốc kháng vi rút mới có tên nirmatrelvir và một loại cũ hơn gọi là ritonavir (thuốc kháng retrovirus được dùng cùng các loại thuốc khác để điều trị HIV).

Sau một tháng theo dõi, nghiên cứu đã phát hiện ra 5 trường hợp nhập viện và không có trường hợp tử vong nào trong số 697 người dùng thuốc Paxlovid trong vòng 3 ngày đầu kể khi có triệu chứng COVID-19. Trong số 682 người dùng giả dược, 44 người phải nhập viện, trong đó có 9 người tử vong. Tất cả những người trưởng thành trong nghiên cứu này đều chưa tiêm vắc xin.

Nếu uống Paxlovid trong vòng 5 ngày đầu khi có triệu chứng, hiệu quả là 88%.

Nghiên cứu cũng cho thấy "lượng vi rút giảm khoảng 10 lần ở ngày thứ 5, so với giả dược".

"Điều này nhấn mạnh tiềm năng cứu sống bệnh nhân trên khắp thế giới của phương pháp điều trị này, dù họ đã được tiêm vắc xin hay chưa. Các biến thể mới nổi đáng lo ngại, như Omicron, đã làm trầm trọng thêm nhu cầu về các lựa chọn điều trị có thể tiếp cận được với những người nhiễm vi rút và chúng tôi tin tưởng rằng, nếu được cấp phép, phương pháp điều trị tiềm năng này có thể là một công cụ quan trọng giúp dập tắt đại dịch", ông Bourla, tuyên bố.

Nếu FDA cấp phép, thuốc uống điều trị COVID-19 của Merck và Pfizer có thể được bán sớm nhất là vào tháng 1.2022.