Học sinh trên khắp Afghanistan bắt đầu quay trở lại trường đại học lần đầu tiên kể từ khi Taliban lên nắm quyền nhưng trong lớp học sinh viên nữ đã bị ngăn cách với các sinh viên nam bằng một tấm rèm hoặc một tấm ván ngay giữa lớp học.
Khi còn nắm quyền, Taliban đã cấm các bé gái đến trường và phụ nữ không được học đại học và đi làm.
Bất chấp những đảm bảo mà Taliban đưa ra trong thời gian gần đây rằng quyền phụ nữ sẽ vẫn được tôn trọng theo luật Hồi giáo nhưng vẫn chưa rõ điều đó sẽ được thực hiện như thế nào trong hoàn cảnh thực tế.
Các giáo viên và sinh viên tại các trường đại học ở các thành phố lớn nhất tại Afghanistan như Kabul, Kandahar và Herat chia sẻ với Reuters rằng các sinh viên nữ đã bị tách biệt trong lớp học, họ được dạy riêng hoặc bị hạn chế hoạt động ở một số khu vực nhất định trong khuôn viên trường.
“Việc treo rèm là không thể chấp nhận được. Tôi thực sự cảm thấy khủng khiếp khi bước vào lớp học… Cảm giác như thể quay trở lại 20 năm trước.”, Anjila, một sinh viên 21 tuổi tại Đại học Kabul nói với Reuters qua một cuộc gọi.
Ngay cả trước khi Taliban quay trở lại tiếp quản Afghanistan, Anjila cho biết các sinh viên nữ đã phải ngồi tách biệt với sinh viên nam. Nhưng các lớp học không bị ngăn chia bằng những tấm màn hay những tấm ván như thế này.
Một tài liệu hướng dẫn nội quy lớp học do một hiệp hội các trường đại học tư nhân ở Afghanistan lưu hành đã liệt kê các biện pháp như bắt buộc sinh viên nữ phải đeo khăn trùm đầu đi một lối riêng vào lớp học.
Tài liệu này cũng nói rằng giáo viên nữ sẽ dạy học cho sinh viên nữ và họ sẽ được dạy riêng trong một phòng học nhỏ hơn hoặc sẽ phải ngăn chia bởi một tấm màn.
Không rõ liệu tài liệu này có đại diện cho chính sách chính thức của Taliban hay không. Người phát ngôn của hiệp hội đã không đưa ra bất cứ bình luận nào về các bức ảnh chụp các lớp học bị ngăn chia cũng như cách các trường đại học sẽ được điều hành.
Tuần trước, Taliban cho biết việc học tập tại trường học sẽ được tiếp tục nhưng nam nữ nên tách biệt nhau.
Một quan chức cấp cao của Taliban nói với Reuters rằng các vách ngăn lớp học như màn che là “hoàn toàn có thể chấp nhận được” và do “nguồn lực và nhân lực hạn chế” của Afghanistan, tốt nhất nên “có cùng một giáo viên dạy cả hai phần của lớp học”.
Các bức ảnh được Đại học Avicenna ở Kabul chia sẻ và lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội cho thấy một bức màn xám chạy dọc giữa lớp học, các sinh viên nữ mặc áo choàng dài và trùm đầu kín mít nhưng vẫn được để lộ khuôn mặt.
Một số giáo viên cho biết có sự không chắc chắn về những quy tắc nào sẽ được áp đặt dưới sự cai trị của Taliban khi họ vẫn chưa thành lập chính phủ mới kể từ khi chiếm giữ Kabul hôm 15.8.
Việc Taliban trở lại nắm quyền đã khiến một số phụ nữ lo sợ rằng họ sẽ mất đi những quyền mà họ đã phải đấu tranh trong hai thập kỷ qua để có được trước sự phản kháng của nhiều gia đình và quan chức ở đất nước Hồi giáo cực kỳ bảo thủ.
Một giáo sư báo chí tại Đại học Herat ở phía tây đất nước chia sẻ với Reuters rằng ông quyết định chia lớp học ra làm hai và dạy trong vòng một giờ. Đầu tiên dạy nữ và sau đó là nam.
Trong số 120 sinh viên đã đăng ký khóa học của vị giáo sư này thì có chưa đến ¼ người đến trường vào ngày 6.8. Một số sinh viên và giáo viên đã bỏ trốn khỏi Afghanistan. “Các học sinh đi học ngày đầu cảm thấy rất lo lắng. Tôi đã nói với họ rằng hãy tiếp tục đến học và trong những ngày tới chính phủ mới sẽ đặt ra các quy định”, ông nói.
Sher Azam, một giáo viên 37 tuổi tại một trường đại học tư thục ở Kabul cho biết viện của ông đã cho các giáo viên lựa chọn tổ chức các lớp học riêng cho nam và nữ hoặc ngăn các lớp học bằng rèm và bảng. Nhưng ông cũng lo lắng về việc sẽ có bao nhiêu sinh viên đủ tự tin quay trở lại trường học trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế mà Taliban đã gây ra. “Tôi không biết có bao nhiêu sinh viên sẽ quay trở lại trường vì có những vấn đề tài chính và một số sinh viên đến từ các gia đình bị mất việc làm”, ông Azam cho biết.