Kiểm toán Nhà nước nêu các vấn đề tồn tại liên quan một số dự án điện mặt trời ở miền Trung

Theo VNE, sau khi thực hiện kiểm toán theo Quyết định số 1089 của Tổng Kiểm toán nhà nước trong 1,5 tháng (từ ngày 8.8 đến ngày 21.9), Kiểm toán Nhà nước cho rằng Bộ Công Thương đã phê duyệt dự án có ranh giới trùng với một số quy hoạch khác đã có. Số này gồm các dự án như Nhà máy điện mặt trời Phước Hữu - Điện lực 1; nhà máy điện mặt trời Adani Phước Minh; nhà máy điện mặt trời Thuận Nam Đức Long và dự án điện mặt trời SP Infra 1.

Việc phê duyệt bổ sung quy hoạch, theo đó xác định diện tích đất thực hiện dự án nhà máy điện mặt trời Phước Ninh 68,5 ha, công suất 45 MWp, vượt 14,5 ha so với quy định.

Bộ Công Thương cũng bị chỉ ra việc phê duyệt vị trí quy hoạch thực hiện dự án nhà máy điện mặt trời Long Sơn, điện mặt trời Trung Sơn có một phần diện tích trùng với quy hoạch 3 loại từng được duyệt, lần lượt hơn 54,5 ha và 8,6 ha thuộc quy hoạch rừng sản xuất.

Theo Kiểm toán Nhà nước, Bộ Công Thương cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung dự án nhà máy điện gió và điện mặt trời xanh Sông Cầu vào quy hoạch điện 7 điều chỉnh khi một phần ranh giới quy hoạch dự án trùng với dự án Trồng rừng phòng hộ ven biển tỉnh Phú Yên thuộc Chương trình ứng phó với biến đổi khí hậu...

Ngoài ra, Bộ Công Thương đã thẩm định, phê duyệt bổ sung dự án điện mặt trời Điện lực miền Trung vào quy hoạch phát triển điện lực tỉnh Khánh Hòa, giai đoạn 2011-2015, xét đến 2020, nhưng tại thời điểm phê duyệt, quy hoạch trên đã hết chu kỳ thực hiện. Tại quy hoạch giai đoạn sau đó của tỉnh Khánh Hòa (2016-2025, có xét đến 2035), danh mục dự án nguồn điện không có nhà máy điện mặt trời điện lực Miền Trung.

Theo Dân Trí, cơ quan kiểm toán nêu rõ: Bộ Công Thương thẩm định, phê duyệt bổ sung quy hoạch các dự án thủy điện nhỏ nhưng không nêu rõ tiến độ dự kiến hoặc thứ tự ưu tiên đầu tư xây dựng các dự án. Điều này dẫn đến không có cơ sở đánh giá sự phù hợp giữa kế hoạch thực hiện đầu tư xây dựng các công trình thủy điện với quy hoạch phát triển điện lực đã được Thủ tướng phê duyệt; cũng như tình hình phụ tải, lưới điện trong khu vực.

Kiểm toán nhà nước cũng nhắc đến những hệ lụy về trách nhiệm quản lý trong phát triển điện mặt trời mái nhà. Cơ quan này cho rằng có sự không thống nhất giữa các quyết định phát triển loại năng lượng này (Quyết định 11 và 13 của Thủ tướng) với các luật liên quan, như Luật Xây dựng...

Kiểm toán Nhà nước cũng lưu ý việc chưa có hướng dẫn cụ thể biện pháp xử lý chất thải nguy hại từ các tấm quang điện mặt trời khi hết tuổi thọ hoặc kết thúc vòng đời. Do vậy, việc xử lý chất thải là các tấm quang điện mặt trời là một trong những vướng mắc về bảo vệ môi trường cần giải pháp khắc phục thời gian tới...

Cơ quan kiểm toán cũng cho rằng cần có chính sách dài hạn để phát triển năng lượng tái tạo, trong đó có lộ trình phát triển phù hợp với điện mặt trời mái nhà, để giảm chi phí xã hội, tạo điều kiện tiếp cận nguồn năng lượng sạch...

Theo VNN, Kiểm toán Nhà nước đề nghị Bộ Công Thương kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân và xử lý theo quy định những vụ việc như: Phê duyệt quy mô công suất của Dự án nhà máy điện mặt trời Thuận Nam 19; phê duyệt quy hoạch 4 dự án tại tỉnh Ninh Thuận; ban hành văn bản số 7088 không phù hợp với quyết định số 13 của Thủ tướng Chính phủ; phê duyệt bổ sung quy hoạch vượt 14,5ha dự án nhà máy điện mặt trời Phước Ninh; phê duyệt quy hoạch dự án nhà máy điện mặt trời Long Sơn và dự án điện mặt trời Trung Sơn; bổ sung nhà máy điện mặt trời Miền Trung vào quy hoạch phát triển điện lực tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2011-2015.

Những vấn đề còn lại, được yêu cầu tổ chức rút kinh nghiệm tập thể, cá nhân liên quan.

Đồng thời là phối hợp với các bộ ban ngành ban hành văn bản hướng dẫn trong công tác kiểm tra nghiệm thu trước khi đấu nối tránh xảy ra tình trạng một số tồn tại về thủ tục pháp lý, quản lý đất đai, xây dựng cơ bản, chưa kịp thời kiểm tra công tác nghiệm thu của cấp có thẩm quyền.