Hình ảnh từ nhà cung cấp ảnh vệ tinh Planet Labs và từ mạng xã hội mà hãng Reuters lấy được cho thấy đang có một chiếc tàu ngầm neo đậu trong ụ ở cảng Hồ Lô Đảo (tỉnh Liêu Ninh).
Chưa rõ đây là mẫu tàu ngầm mới hay là bản nâng cấp của tàu ngầm hiện tại. Giới ngoại giao lẫn giới phân tích đang theo dõi rất chặt chẽ từ sau khi Lầu Năm Góc vào tháng 11.2021 công bố báo cáo xác định hải quân Trung Quốc trong vài năm tới có khả năng sẽ đóng một tàu ngầm tấn công mới với ống phóng thẳng đứng cho tên lửa hành trình.
Hình ảnh về tàu ngầm ở cảng Hồ Lô Đảo rất rõ ràng: phần tàu nổi trên mặt nước cùng đuôi tàu được phủ một lớp màu xanh lá, có thể ống phóng tên lửa và hệ thống đẩy mới hoạt động yên tĩnh hơn. Con tàu nổi lên mặt nước từ ngày 24.4 đến ngày 4.5, sau đó gần như lặn tại chỗ cũ do ụ tàu ngập trong nước.
Nhà nghiên cứu Collin Koh thuộc Học viện Quan hệ quốc tế S.Rajaratnam (Singapore) nói có thể là lớp tàu ngầm “sát thủ” Type 093 mới với ống phóng thẳng đứng cho tên lửa hành trình, nhưng số ảnh trên chưa đủ giúp xác định bất cứ điều gì.
Ông cho biết bản thân cùng nhiều nhà phân tích khác muốn biết liệu liệu tàu ngầm mới của Trung Quốc có chuyển sang dùng hệ thống đẩy phản lực êm hơn thay vì hệ thống đẩy cánh quạt thông thường hay không. Do đuôi tàu được che chắn nên không thể dựa vào hình ảnh xác định con tàu ở cảng Hồ Lô Đảo dùng loại máy nào.
Ngoài hệ thống đẩy phản lực hoạt động yên tĩnh, các ống phóng thẳng đứng cũng giúp tăng tính linh hoạt cho đội tàu ngầm Trung Quốc, cho phép chúng mang được nhiều tên lửa hành trình hơn.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc không đưa ra bình luận gì về thông tin đóng tàu ngầm mới. Tàu ngầm tấn công của nước này đang được phát triển nhằm phục vụ cho hàng loạt nhu cầu, từ bảo vệ tàu ngầm phóng tên lửa đạn đạo và các nhóm tác chiến tàu sân bay cho đến thực hiện nhiệm vụ theo dõi tàu đối phương.
Giáo sư Jeffrey Lewis thuộc Viện Nghiên cứu Middlebury nhận xét số hình ảnh nêu trên đem lại nhiều câu hỏi hơn là cung cấp câu trả lời về tàu ngầm mới của Trung Quốc: “Nó đã ở trong ụ rất lâu, không rõ họ đã tái thiết kế tàu này như thế nào”.