Mary Barra: Bóng hồng quyền lực trong làng xe

Bà Barra đã làm việc tại General Motors (GM) suốt 33 năm qua. Năm 18 tuổi, bà đến thực tập tại General Motors Institute với vai trò một kỹ sư nội bộ tại nhà máy Pontiac. Năm 1990, bà nhận bằng MBA từ Stanford, tiền đề để bà thăng tiến lên nhiều vị trí quan trọng trong công ty.

Trước khi được bổ nhiệm vào vị trí CEO, bà Barra là Phó chủ tịch phụ trách chuỗi cung ứng, mua bán và phát triển sản phẩm toàn cầu, đồng thời chịu trách nhiệm tái cấu trúc Opel, đơn giản hóa dòng sản phẩm này với các platform toàn cầu.

Bà Barra đã trả lời phóng viêntrong một buổi phỏng vấn: “Mục tiêu của chúng tôi là biến GM thành một nhà sản xuất xe hơi có giá trị nhất”. Để làm được điều đó, bà Barra muốn đẩy mạnh thương hiệu Cadillac và Chevrolet, đồng thời tiếp tục tăng trưởng thương hiệu nàytại Trung Quốc. Riêng đối với tương lai của Cadillac, bà Barra chia sẻ: “Chúng tôi có những sản phẩm đúng đắn và danh mục phù chuẩn, và chúng tôi cam kết tái khẳng định Cadillac như một thương hiệu sang trọng thực sự”.

Vào tháng 1.2014, Ban giám đốc của tập đoàn xe hơi lớn nhất nước Mỹ đã nhất trí lựa chọn bà Barra cho vị trí quan trọng trên, đồng thời nữ doanh nhân này sẽ tiếp tục đảm nhiệm chức vụ CEO hiện tại. Mary Barra chính thức thay thế người tiền nhiệm trở thành Giám đốc điều hành mới của GM.

Người tiền nhiệm của bà Mary Barra là ông Tim Solso sẽ tiếp tục làm việc tại GM với vai trò giám đốc chỉ đạo (Lead Director). "Trong thời điểm ngành công nghiệp đang thay đổi liên tục, Hội đồng quản trị đã đưa ra kết luận kết hợp vai trò của chủ tịch và giám đốc điều hành để định hướng hoạt động của cả tập đoàn hiệu quả nhất, phục vụ kế hoạch và tầm nhìn của chúng tôi trong tương lai" ông Solso cho hay.

Về phần mình, nữ lãnh đạo của GM bày tỏ sự vinh dự khi được lựa chọn, đồng thời cam kết tiếp tục nỗ lực để thúc đẩy hoạt động kinh doanh và bảo đảm vị thế dẫn đầu của GM.

Tuy nhiên, mọi thử thách và cam go đều chỉ mới bắt đầu. Chỉ 77 ngày sau khi bắt tay vào công việc mới như một Giám đốc điều hành của công ty, bà đã bị triệu tập đến làm chứng trước Quốc hội Hoa Kỳ. Một vấn đề đánh lửa kéo dài đã ảnh hưởng đến hàng triệu xe GM cùng với việc gây ra 13 ca tử vong. Nó có lẽ sẽ là một trong những lần xuất hiện đau đớn nhất của Barra tại thủ đô Washington của Hoa Kỳ.

Vào đầu năm 2014, 2,6 triệu mẫu xe nhỏ của GM bị thu hồi vì công tắc đánh lửa bị lỗi khiến xe tắt máy và túi khí không hoạt động khi xe đang chuyển động. Sự việc thậm chí còn nghiêm trọng hơn khi hãng xe tiếp tục bị phanh phui vì lừa dối khách hàng. Nhiều cuộc điều tra chỉ ra rằng GM đã biết về vấn đề công tắc đánh lửa từ năm 2001, nhưng bởi vì im lặng và đổ lỗi, hãng xe đã không có hành động nào để khắc phục. Từ đầu năm 2014, GM đã nộp phạt 900 triệu USD, triệu hồi gần 30 triệu xe và nhận vô số chỉ trích khi liên quan đến các vụ tai nạn khiến 124 người chết và 275 người bị thương.

Tuy nhiên, Mary Barra cho thấy khả năng lèo lái tài tình của mình và đưa con thuyền GM qua cơn sóng dữ. Trong suốt cuộc khủng hoảng, Barra không bao giờ e ngại xin lỗi cho những sai lầm, ngay cả khi bà không phải chịu tất cả trách nhiệm cho các hành vi sai trái trên. Bà luôn quả quyết: “Tôi sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi những vấn đề này được giải quyết”.

Mary Barra cũng khiến dư luận hài lòng khi lời nói của bà luôn đi kèm hành động. Bà cho sa thải 15 người chủ chốt gây nên vụ bê bối, tổ chức lại thực hành kiện tụng của GM và tạo ra chương trình "Speaking Up for Safety" dành cho các nhân viên của hãng. Không chỉ công khai xin lỗi, Mary Barra còn đến thăm gia đình các nạn nhân cũng như thiết lập quỹ bồi thường cho họ trước khi bất kỳ trách nhiệm pháp lý được quyết định.

Hơn một năm sau cuộc khủng hoảng, mọi người vẫn còn nhớ nhiều về hình ảnh của Mary Barra với hai từ “thay đổi”. Thay đổi những sai lầm, những khiếm khuyết và cả “nền văn hóa im lặng” ở GM. Hãng xe GM được biết đến như một tập đoàn xe hơi lâu đời, chính vì thế trong nó luôn có một điều luật bất thành văn về sự im lặng và thứ bậc. Nội bộ hãng xe luôn tôn trọng sự cao - thấp, vì vậy, các nhân viên bình thường không dễ dàng nói ra những sai lầm trong sản xuất (nếu có) với các cấp lãnh đạo.

Và bởi vì thế, cuộc khủng hoảng trên vẫn luôn có thể lặp lại. Mary Barra biết và đang cố thay đổi điều này. “Tôi không bao giờ bỏ cuộc khủng hoảng lại phía sau. Tôi muốn đưa kinh nghiệm đau đớn này vĩnh viễn tồn tại trong ký ức tập thể của chúng tôi”. Trong 30 năm qua, hầu hết những CEO tiền nhiệm của GM đều đã cố gắng và thất bại. Còn với Mary Barra, bà vẫn đang tin tưởng vào mình, vào việc mang lại một tương lai mới cho hãng xe lừng danh của đất nước cờ hoa.

Vào năm ngoái, Mary Barra được bình chọn là một trong "100 phụ nữ quyền lực nhất thế giới" của hai tờ báo lớn Time và Forbes. Trong năm nay, bà được xếp đầu tiên trong danh sách “50 phụ nữ quyền lực nhất trong kinh doanh” do tạp chíFortune bình chọn.

Minh Anh (tổng hợp)