Video clip dài 50 giây cho thấy tỷ phú Jack Ma tái xuất có thể giúp cổ phiếu của Tập đoàn Alibaba tăng giá, nhưng không giải quyết được nhiều mối quan hệ rắc rối giữa công ty thương mại điện tử Trung Quốc khổng lồ với các cơ quan quản lý. Điều này khiến một số nhà đầu tư ngần ngại về việc sở hữu cổ phiếu của Alibaba.
Chứng chỉ lưu kí tại Mỹ (ADR) của Alibaba đã tăng hơn 5% vào ngày 20.1, sau khi cổ phiếu công ty niêm yết ở Hồng Kông tăng 8,5% nhờ thông tin người sáng lập Jack Ma tái xuất lần đầu kể từ 24.10.2020.
ADR là chứng chỉ có thể thương lượng, được phát hành bởi một ngân hàng lưu kí của Mỹ đại diện cho số lượng cổ phần nhất định (hoặc ít nhất là một cổ phiếu đầu tư) vào cổ phiếu của một công ty nước ngoài. ADR giao dịch trên các thị trường ở Mỹ vì bất kì cổ phiếu nào cũng có thể giao dịch.
Jack Ma đã không xuất hiện trước công chúng kể từ ngày đó khi ông chỉ trích cơ quan quản lý tài chính và các ngân hàng quốc doanh Trung Quốc tại diễn đàn kinh tế Thượng Hải.
Những lời kêu gọi của Jack Ma về cải cách một hệ thống mà theo ông là đang kìm hãm sự đổi mới kinh doanh đã khiến các nhà lãnh đạo Chính phủ Trung Quốc vô cùng tức giận vì họ coi bài phát biểu này tấn công vào quyền lực của Đảng Cộng sản nước này.
Phát ngôn đụng chạm chính quyền ông Tập Cận Bình của Jack Ma khiến đợt phát hành cổ phiếu ra công chúng đầu tiên (IPO) trị giá 37 tỉ USD của Ant Group bị đình chỉ. Ant Group là chi nhánh công nghệ tài chính của Alibaba.
Một nguồn tin quen thuộc với vấn đề này cho biết tỷ phú Jack Ma đã bỏ lịch trình vào cuối năm 2020 để ẩn mình, thúc đẩy cuộc thảo luận tại Alibaba về thời điểm và cách thức ông nên tái xuất để các nhà đầu tư yên tâm. Jack Ma đã nên làm điều gì đó dường như là một phần của thói quen bình thường thay vì công khai bất cứ điều gì có thể khiến Chính phủ Trung Quốc khó chịu.
Trong đoạn video dài 50 giây, Jack Ma mặc áo pull màu xanh nước biển, nói chuyện trong cuộc hội thảo trực tuyến với hơn 100 giáo viên ở vùng nông thôn từ một căn phòng có tường màu xám, bức tranh lớn và các trang trí hoa văn. Không rõ căn phòng ở đâu.
Jack Ma nói rằng ông đã học hỏi, suy nghĩ và kết luận rằng sứ mệnh của doanh nhân phải phục vụ tầm nhìn đất nước về “sự hồi sinh ở vùng nông thôn và hướng tới sự thịnh vượng chung”.
“Tôi đã học hỏi và suy nghĩ trong những ngày qua cùng với các cộng sự. Tôi cam kết hơn bao giờ hết cho giáo dục và từ thiện”, tỷ phú 55 tuổi nói.
“Chúng ta sẽ còn gặp lại sau khi dịch bệnh chấm dứt”, Jack Ma ám chỉ việc không thể gặp gỡ trực tiếp các giáo viên do COVID-19.
Theo truyền thông địa phương, video này được ghi hình sáng 20.1.
Dù đã từ bỏ vị trí chủ tịch nhưng Jack Ma vẫn giữ được ảnh hưởng đáng kể với Alibaba và Ant Group.
Bất chấp việc cổ phiếu tăng giá hôm 20.1, vẫn có người cho rằng sự tái xuất của Jack Ma không có nghĩa là mọi thứ đều ổn.
Leland Miller, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn China Beige Book (Mỹ), cho biết: “Tình trạng thực tế của ông ấy sẽ hoàn toàn do Bắc Kinh tiết lộ cho chúng ta. Những gì chúng ta biết là liệu Jack Ma có đang chạy vòng quanh, đang trốn hay điều gì khác, Alibaba không nói rõ ràng. Vẫn còn rất nhiều câu chuyện khác để xem".
Hai nhà đầu tư đã bán hết cổ phiếu hoặc giảm bớt vị thế tại Alibaba cho biết cần được đảm bảo nhiều hơn từ phía công ty và môi trường pháp lý trước khi xem xét lại mua lại cổ phiếu.
“Một trong những tiêu chí hàng đầu của chúng tôi là khả năng lãnh đạo và chúng tôi đầu tư vào Alibaba vì thực sự tôn trọng Jack Ma với tư cách là người lãnh đạo. Tất cả chúng ta đều biết rằng ông ấy chỉ xuất hiện, giải thích những gì đang xảy ra”, William Huston, người sáng lập và Giám đốc dịch vụ thể chế của công ty tư vấn đầu tư độc lập Bay Street Capital Holdings (Mỹ), chia sẻ.
William Huston, người đã giảm vị thế của công ty mình tại Alibaba vào năm ngoái từ 8% danh mục đầu tư xuống còn dưới 1%, cho rằng việc đình chỉ IPO của Ant Group đã gây ra quá nhiều bất ổn.
Huston cho biết: “Tất cả những điều này đã khiến chúng tôi nghĩ rằng Alibaba không phải là một khoản đầu tư an toàn cho chúng tôi trong tương lai”.
David Kotok, Chủ tịch kiêm Giám đốc đầu tư của Cumberland Advisors (Mỹ), công ty có tài sản khoảng 4 tỉ USD, nói ông đã nắm giữ cổ phiếu Alibaba vào năm ngoái nhưng đã bán khi IPO của Ant Group bị đình chỉ.
“Khi không biết phải làm gì trong một tình huống đang phát triển như thế này, bạn không thể sử dụng phân tích chứng khoán truyền thống để đưa ra quyết định. Chúng tôi đang đứng sang một bên và quan sát”, David Kotok chia sẻ.
Sự không chắc chắn về Alibaba làm ảnh hưởng đến cổ phiếu, vốn vẫn thấp hơn khoảng 11% so với mức trước khi IPO của Ant Group bị hủy bỏ.
Dennis Dick, một nhà kinh doanh độc quyền tại Bright Trading (Mỹ) có nắm giữ cổ phiếu Alibaba, cho biết ông đã bảo vệ khỏi sự sụt giảm cổ phiếu tiềm năng khi suy đoán về nơi ở của Jack Ma bắt đầu bằng cách mua quyền chọn bán. Dennis Dick đã đề cập đến những điều đó vào đầu tháng 1.2021 trong một báo cáo rằng Jack Ma vẫn ổn và giữ được vị thế lâu dài trong cổ phần Alibaba.
Quyền chọn bán (put option) là hợp đồng giữa nhà môi giới hoặc công ty chứng khoán và người mua chứng khoán, cho phép người mua nó bán một số cổ phiếu nhất định với giá định trước vào thời điểm nhất định trong tương lai.
Một số người cho rằng sẽ tốt hơn cho Trung Quốc nếu Alibaba được phép phát triển thịnh vượng.
Harry Broadman, đối tác của công ty tư vấn Berkeley Research Group (Mỹ), nói: “Với phản ứng của các nhà đầu tư với giá cổ phiếu của Alibaba, sẽ là khôn ngoan nếu Bắc Kinh không đàn áp một trong những bông hoa hồng vàng của đất nước”.