Nhiều nông dân xuống giống bất chấp đợt hạn mặn sắp tới, chính quyền phải tăng cường tuyên truyền

Trước thực trạng trên, ngành chức năng và chính quyền các địa phương của tỉnh Sóc Trăng đã tăng cường công tác tuyên truyền, để người dân hiểu và không xuống giống lúa vụ 3. Điều này nhằm tránh thiệt hại trong những tháng mùa khô sắp tới được dự báo là khốc liệt, có thể gây ảnh hưởng nặng nề không kém đợt hạn mặn mùa khô 2019-2020 vừa qua.

Theo ngành nông nghiệp Sóc Trăng, trong đợt hạn mặn mùa khô 2019-2020 đã làm chết và ảnh hưởng hơn 4.000 héc-ta lúa của nông dân trên địa các địa phương vùng ven biển như Trần Đề, Long Phú… Hạn mặn cũng khiến cho diện tích vườn cây ăn trái của nông dân ở các địa phương như Kế Sách, Cù Lao Dung, Long Phú bị thiệt hại, chết cây hoặc giảm năng suất.

Theo ông Nguyễn Thanh Hùng, Bí thư Huyện ủy H.Long Phú, nhiệm vụ cấp thiết hiện nay của địa phương là tăng cường việc tuyên truyền đến người dân trên địa bàn, để làm sao hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng cố tình “xé rào” để làm lúa vụ đông xuân muộn. Nông dân nên thay bằng việc đưa màu xuống chân ruộng để vừa tránh thiệt hại, vừa đảm bảo thu nhập trong mùa khô. Thực tế là hiện nay đã bắt đầu có nông dân ở xã Trường Khánh đã xuống giống vụ 3, dù trước đó việc sản xuất lúa vụ 3 trên địa bàn H.Long Phú đã chịu thiệt hại rất là lớn.

Phó chủ tịch UBND H.Mỹ Xuyên - Đào Đắc Hùng cho biết, trên địa bàn huyện có trên 8.000 héc-ta lúa vụ đông xuân đang trong giai đoạn trổ chín đến thu hoạch. Năm nay giá lúa cao nên nông dân trên địa bàn huyện cũng đang tính sản xuất lúa vụ 3. Trước tình hình trên, chính quyền huyện đã tăng cường công tác chỉ đạo, phối hợp với các ban, ngành tuyên truyền đến người dân không được sản xuất vụ 3 nhằm tránh bị thiệt hại…

Đối với những hộ cố tình làm lúa vụ 3 thì quan điểm của huyện là tăng cường tuyên truyền, để người dân hiểu và nhận thức được. Nếu sản xuất không hiệu quả thì người dân sẽ chịu thiệt hại. Thực tế vùng đất của Mỹ Xuyên không thích hợp với việc sản xuất lúa vụ 3 cả về nguồn nước, thời tiết, lại thường xuyên chịu ảnh hưởng xâm nhập mặn.

Thực tế từ ảnh hưởng sâu rộng của 2 đợt hạn hán và xâm nhập mặn khốc liệt 2015-2016 và 2019-2020 vừa qua, nhận thức của đa phần người dân ở Sóc Trăng - nhất là các địa phương ở vùng ven biển của tỉnh Sóc Trăng đã được nâng lên rõ rệt. Nhiều hộ dân chỉ sản xuất 2 vụ lúa ăn chắc, mùa khô phơi đất để chờ sản xuất vụ sau, chứ không “xé rào” làm lúa vụ 3.

Ông Lê Văn Long ở xã Long Đức, H.Long Phú cho biết, giá lúa vụ đông xuân năm nay vừa trúng mùa, vừa có giá, nông dân thu lãi lớn trong vụ sản xuất. Tuy nhiên gia đình ông và các hộ dân xung quanh đều chắc chắn sẽ không sản xuất lúa vụ 3 để tránh những thiệt hại đã được dự báo trước. Ông Long nói: “Dù hiện giờ thấy nước trong kênh nội đồng nhiều vậy nhưng mùa khô tới sẽ cạn nhanh lắm. Không làm lúa vụ 3 được đâu. Nước mặn mà gay gắt như năm trước mà đưa lúa xuống thì mất sạch luôn. Nếu mình rảnh thì trồng thêm bắp hay hoa màu gì thêm thôi”.

Theo bản tin dự báo đột xuất về nguồn nước vùng ĐBSCL phục vụ chỉ đạo sản xuất và điều hành cấp nước mùa khô năm 2020-2021 của Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, vùng ven biển ĐBSCL bao gồm ven biển các tỉnh ven biển Long An, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau và tỉnh Kiên Giang dự báo 2021 là năm mặn hạn cao.

Lúa đông xuân được thu hoạch tại xã Long Đức, H.Long Phú - Ảnh: Vũ Phong

Dự báo tiềm năng nguồn nước mùa khô năm 2020-2021: nước về thấp ngay từ đầu mùa khô và mặn bất thường có thể xảy ra sớm ngay từ các tháng đầu mùa khô, tháng 12, tháng 1 và kéo dài tới tháng 5. Có thể còn xảy ra những biến động bất thường ở bất cứ thời điểm nào theo vận hành thủy điện và các thời tiết cực đoan, triều cường, gió chướng.

Với các diễn biến dòng chảy cập nhật về đồng bằng đến hiện nay, dự báo nguồn nước mùa kiệt 2020-2021 về đồng bằng thấp hơn đáng kể so với trung bình nhiều năm, chỉ tương đương với các năm kiệt gần đây 2015-2016 hoặc 2019-2020. Vì vậy, các địa phương chủ động các biện pháp phòng chống hạn mặn từ bây giờ như bố trí sản xuất hợp lý, hạn chế sản xuất ở vùng có nguy cơ cao đã bị ảnh hưởng ở năm 2020, chủ động các biện pháp trữ nước phục vụ sản xuất, bảo vệ các vườn cây và cấp nước sinh hoạt ngay từ bây giờ khi nguồn nước chưa bị ảnh hưởng mặn.

Ông Phạm Tấn Đạo, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Sóc Trăng thông tin, theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn tỉnh thì độ mặn tại tỉnh có khả năng xuất hiện trong tháng 1. Do vậy người dân ở vùng Long Phú-Tiếp Nhựt cũng như các vùng có nguy cơ cao bị ảnh hưởng của hạn mặn nên tận dụng các cơ sở, thiết bị trữ nước sẵn có trong gia đình như ao, hồ, kênh, rạch để tích nước phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt trong thời gian sắp tới.

Ông Đạo cũng chia sẻ thêm, hiện nay người dân thấy các kênh trong nội đồng vẫn còn nhiều nước ngọt nên nghĩ có thể sản xuất lúa vụ 3. Tuy nhiên, nguồn nước ngọt hiện nay đang có chủ yếu để phục vụ cho các trà lúa vụ đông xuân. Nếu người dân vẫn “liều” làm vụ 3, nhất là các địa phương vùng ven biển, khả năng đáp ứng nước tại các kênh sẽ không đảm bảo khi mùa khô 2021 tới được dự báo sẽ rất khốc liệt. Khuyến cáo người dân tốt nhất không sản xuất lúa vụ 3 để tránh thiệt hại.

Trước sức hấp dẫn từ giá cả đã khiến cho những hộ dân thu hoạch lúa vụ đông xuân sớm tại Sóc Trăng bỏ ngoài tai những khuyến cáo của ngành chức năng và chính quyền địa phương, sẵn sàng đánh liều làm lúa vụ 3. Hy vọng với những cảnh báo kịp thời và sự tăng cường công tác tuyên truyền của cả hệ thống chính quyền tỉnh Sóc Trăng sẽ giúp người dân cân nhắc lại việc xuống giống lúa vụ 3, vốn được dự báo và đánh giá là sẽ tác động sâu rộng không kém gì đợt hạn hán và xâm nhập mặn lịch sử trong mùa khô 2019-2020 vừa qua.