Nhiều nước đồng minh của Mỹ hoan nghênh hành động của Washington

Giáo sư Ben Saul thuộc Đại học Sydney cho biết hành động không kích vào căn cứ quân sự của Syria là hoàn toàn sai luật pháp quốc tế.

Thủ tướng Úc, một trong những người ủng hộ hành động của Mỹ cho rằng cuộc không kích của Mỹ đã gửi "một thông điệp vô cùng quan trọng là chúng tôi sẽ không dung thứ cho việc sử dụng vũ khí hóa học".

Tuy nhiên theo giáo sư Saul, việc dùng nhân quyền hay sự trả thù không thể là cái cớ để Mỹ thực hiện một cuộc không kích nhắm vào Syria.

Cụ thể, theo đúng công pháp quốc tếđược soạn trong Hiến chương Liên Hợp Quốc năm 1945, một cuộc chiến chỉ hợp pháp trong 2 trường hợp là tự vệ hoặc được sự cho phép của Hội đồng Bảo An LHQ.

"Thật không may, không có ngoại lệ dùng vũ lực nào khác trong các tình huống như chặn một quốc gia sử dụng vũ khí hóa học hoặc ngăn chặn các tội như thanh lọc sắc tộc mà chúng ta từng thấy ở Kosovo hồi năm 1999", ông Saul nói.

Trên thực tế, Syria không tấn công quốc gia nào khác và cũng không có bất kỳ nghị quyết nào của LHQ cho phép tấn công nước này. Nga, đồng minh của Tổng thống Bashar al-Assad đã dùng quyền phủ quyết 7 lần để bảo vệ chính quyền Syria, lần gần đây nhất là hồi tháng 2.2017.

"Rất tiếc dù hành động này có thể là vì lý do tốt để ngăn chặn việc sử dụng vũ khí hóa học một cách tàn bạo nhắm lại dân thường Syria nhưng nó vi phạm công pháp quốc tế", Giáo sư Saul cho biết.

Dù vậy, Mỹ sẽ gần như không bị trừng phạt nào vì quyết định vi phạm pháp luật quốc tế của họ do Washington quá mạnh, Giáo sư Saul khẳng định.

"Rõ ràng, HĐBA LHQ được lập nên để đối phó với những kẻ vi phạm công pháp quốc tế. Nhưng nếu một trong 5 cường quốc là thành viên thường trực của HĐBA vi phạm luật thì cơ hội xử lý là rất yếu", ông Saul nhấn mạnh việc Mỹ là "nước lớn" nên sẽ không thể bị trừng phạt vì phạm luật.

Cả Nga, Syria và Iran đều cáo buộc Mỹvi phạm công pháp quốc tế khi thực hiện cuộc tấn công nhắm vào quân đội Syria. Dù vậy, nhiều nước đồng minh của Mỹ hoan nghênh hành động của Washington.

Ngày 7.4, Mỹ thực hiện đợt không kích nhắm vào một căn cứ không quân của quân đội Syria tại thành phố Homs. Hải quân Mỹ bắn tổng cộng 59 tên lửa hành trình Tomahawk nhắm vào các vị trí tại sân bay mà họ cho rằng là nơi quân đội Syria xuất kích thực hiện một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học nhắm vào thường dân trong khu vực do phe đối lập kiểm soát khiến 80 người thiệt mạng hôm 4.4.

Cả Nga và Syria đều bác bỏ cáo buộc rằng quân đội chính phủ nước này thực hiện cuộc tấn công hóa học hôm 4.4, Nga tuyên bố máy bay của quân đội Syria đã không kích trúng một cơ sở sản xuất vũ khí hóa học của phe đối lập và vô tình gây nên thảm kịch.