Tổng thống Mỹ mới đắc cử Donald Trump đã có cuộc điện đàm với lãnh đạo Đài Loan (Trung Quốc) Thái Anh Văn. Động thái này có thể chọc giận Bắc Kinh và làm suy giảm mối quan hệ Mỹ - Trung.
Văn phòng của Tổng thống Mỹ mớiđắc cử Donald Trump thông báo ông đã điện đàm với nhà lãnh đạo Thái Anh Văn của Đài Loan vào ngày 2.12. Bà Thái Anh Văn đã chúc mừng ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
"Trong cuộc thảo luận, họ ghi nhận và nhấn mạnh quan hệ an ninh chặt chẽ giữa hai bên", tuyên bố cho biết thêm. "Tổng thống mới đắc cử Donald Trumpcũng đã chúc mừng bà Tháiđã thắng trong cuộc bầu cử lập pháp tại Đài Loan hồi đầu năm nay".
Trên Twitter cá nhân của ông Trump viết: "Tổng thống Đài Loan đã gọi điện cho tôi ngày hôm nay để chúc mừng chiến thắng của tôi".
Hành động của ông Trump có thể gây sốc khi lần đầu tiên trong năm qua một tổng thống Mỹ nói chuyện trực tiếp với lãnh đạo Đài Loan. Nhà Trắng cho biết họ chỉ biết thông tinsau khi cuộc điện đàm đã diễn ra.
Từ năm 1979, Mỹ đình chỉ quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan và công nhận quan điểm "một Trung Quốc" của Bắc Kinh khi cố gắng thiết lập lại quan hệ ngoại giao với đại lục.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh của nước này, dù hòn đảo có một hệ thống chính trị và bầu cử riêng, khiến cho quan hệ giữa hai bờ eo biển thêm phức tạp.
"Không có sự thay đổi trong chính sách lâu nay của chúng tôi về vấn đề xuyên eo biển", Ned Price, phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia của Nhà Trắng cho biết.
"Chúng tôi vẫn cam kết chắc chắn về chính sách "một Trung Quốc" dựa trên các thông cáo chung 3 bên và Đạo luật quan hệ Đài Loan. Lợi ích căn bản của chúng tôi là giữ quan hệ giữa hai bờ eo biển ổn định", ông Price nói thêm.
Nhiều chuyên gia quan hệ quốc tế đánh giá cuộc gọi của ông Trump sẽ chọc giận Trung Quốc, bất chấp nội dung cuộcđiện đàm.
"Ông Trump gọi điện với lãnh đạoĐài Loan, 1 đối 1 lần đầu tiên kể từ năm 1979. Bắc Kinh chắc chắn sẽ nổi giận", chuyên gia địa chính trị Ian Bremmer, Chủ tịch Eurasia Group viết.
"Ông Trump gần như chắc chắn không biết gì về quan hệ nhạy cảm của Trung Quốc với Đài Loan trước cuộc điện đàm. Đội ngũ của ông ta chưa có một chuyên gia an ninh châu Á nào", ông Bremmer nói thêm.
Evan Medeiros, cựu cố vấn châu Á của Hội đồng an ninh quốc gia Nhà Trắng, nói với tờ Financial Times rằng "các lãnh đạo Trung Quốc sẽ xem đây là một hành động khiêu khích cao độ, chưa có tiền lệ trong lịch sử".
"Bất kể cuộc điện đàm là cố tình hay vôý, về cơ bản đối với Trung Quốc điều này là tiêu cực. Với động thái này, ông Trump sẽ gây rasự mất lòng tin và cạnh tranh chiến lược trong ngoại giao giữa Mỹ - Trung Quốc", ông Medeios bình luận.
Có thể cuộc điện đàm chủ yếu xuất pháttừ việc ông Trump vốn định đầu tư xây dựng một chuỗi khách sạn sang trọng tại Đào Viên, một thành phố ở Đài Loan. Tất nhiên, dù hành động của ông Trump là thế nào thì cũng sẽ khiến nhiều người "đau tim" vì hồi hộp.
Thiên Hà (theo Business Insider)