Ngoại trưởng Mike Pompeo ngày 9.1 thông báo dỡ bỏ những hạn chế trong tiếp xúc giữa quan chức Mỹ và những người đồng cấp Đài Loan – động thái chắc chắn làm gia tăng căng thẳng với Trung Quốc.
Trong tuyên bố của mình, Ngoại trưởng Pompeo nói rằng Bộ Ngoại giao Mỹ vài thập kỷ qua đơn phương đặt ra nhiều hạn chế phức tạp cho nhà ngoại giao cùng quan chức khác trong tương tác với đối tác Đài Loan. Theo ông Pompeo, việc này để tỏ ý nhân nhượng với chính quyền Bắc Kinh nhưng nay ông quyết định dỡ bỏ chúng.
“Thông báo hôm nay thừa nhận rằng quan hệ Mỹ và Đài Loan không cần, cũng không nên bị trói buộc bởi những hạn chế tự áp đặt bởi bộ máy hành chính”.
Động thái trên được thực hiện khi Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Kelly Craft chuẩn bị thăm Đài Loan từ ngày 13 đến 15.1. Trung Quốc cảnh báo Mỹ “đang chơi với lửa”.
Văn phòng Kinh tế - Văn hóa Đài Bắc tại Washington ngay lập tức lên tiếng hoan nghênh động thái dỡ bỏ hạn chế, xem đây là minh chứng sức mạnh và chiều sâu của quan hệ giữa hai bên.
Đại diện ngoại giao Đài Loan tại Mỹ Tiêu Mỹ Cầm viết trên Twitter: “Hàng thập kỷ chịu phân biệt đối xử đã qua đi. Một ngày quan trọng đối với quan hệ song phương. Tôi sẽ trân trọng từng cơ hội”.
Dỡ bỏ hạn chế trong tiếp xúc quan chức Đài Loan dường như là một động thái nữa trong nỗ lực củng cố cách tiếp cận cứng rắn với Trung Quốc, trước lúc Tổng thống đắc cử Joe Biden chính thức nhậm chức.
Chuyên gia Bonnie Glaser thuộc Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) nhận xét chính quyền Biden sẽ không hài lòng trước một quyết định chính sách đưa ra vào thời gian cuối nhiệm kỳ của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Nhà lãnh đạo tương lai từng tuyên bố ủng hộ giải pháp hòa bình cho vấn đề eo biển Đài Loan, phù hợp mong muốn và lợi ích người dân Đài Loan.
Bà Glaser cũng tiết lộ một trong nhiều hạn chế hạn chế tiếp xúc mà Mỹ áp đặt lâu nay là quan chức Đài Loan không thể đi vào Bộ Ngoại Mỹ mà hai bên chỉ có thể gặp ở khách sạn.