Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Bennie Thompson ngày 16.2 đệ đơn kiện cựu Tổng thống Donald Trump, luật sư riêng của ông Trump là Rudy Giuliani cùng 2 nhóm cánh hữu kích động cuộc bạo loạn tòa nhà Quốc hội Mỹ tháng trước.
Trong đơn kiện gửi lên Tòa án liên bang tại Washington, Hạ nghị sĩ Thompson - Chủ tịch Ủy ban An ninh nội địa thuộc Hạ viện - xác định các bị đơn vi phạm Đạo luật Ku Klux Klan (thông qua năm 1871 để xử lý chủ nghĩa thượng tôn da trắng).
“Cuộc bạo loạn là kết quả của một kế hoạch được sắp xếp cẩn thận bởi Trump, Giuliani và hai nhóm cực đoan Oath Keepers, Proud Boys. Tất cả đều có chung mục tiêu là sử dụng hành vi uy hiếp, quấy rối, đe dọa ngăn chặn chứng nhận phiếu đại cử tri”, theo thông cáo báo chí về vụ kiện.
Đơn kiện không đề xuất mức phạt tiền nhưng yêu cầu tòa án cấm các bị đơn tái phạm. Hạ nghị sĩ Thompson cho biết ông nghe thấy lời đe dọa lẫn tiếng súng khi bạo loạn xảy ra.
Luật sư Giuliani chưa đưa ra bình luận. Jason Miller - cố vấn của ông Trump - bác bỏ cáo buộc. Vụ kiện trích dẫn những hoạt động cựu tổng thống thực hiện trước bạo loạn, chẳng hạn như sự kiện phát biểu trước công chúng kêu gọi “đấu tranh” chống gian lận bầu cử.
Giáo sư luật Gerard Magliocca thuộc Đại học Indiana đánh giá vụ kiện trên khó lòng thành công vì Tòa án tối cao Mỹ năm 1982 từng ra một phán quyết bảo vệ tổng thống khỏi những vụ kiện về hoạt động lúc tổng thống còn nắm quyền. “Bài phát biểu của Trump nằm trong phạm vi quyền hạn”, theo Giáo sư Magliocca.
Động thái từ Hạ nghị sĩ Thompson diễn ra chỉ 3 ngày sau cuộc bỏ phiếu luận tội cựu Tổng thống Trump. Thượng viện tha bổng cho ông vì chỉ có 7 nghị sĩ đảng Cộng hòa đứng về phe Dân chủ kết tội cựu tổng thống – không đạt đủ mức 2/3 số phiếu.
Nhiều thành viên hai nhóm cực đoan Oath Keepers, Proud Boys đã bị khởi tố với cáo buộc cản trở Quốc hội, tấn công cảnh sát. Bộ Tư pháp thậm chí còn đang cân nhắc viện dẫn đạo luật chuyên dùng xử lý tội phạm có tổ chức để trừng trị các nhóm cực hữu.