Ngay sau khi cả nước ghi nhận có 64 trường hợp mắc viêm não trong tháng 4 và có trường hợp đầu tiên tử vong trong năm tại Bến Tre, Bộ Y tế đã ra khuyến cáo khẩn tới người dân.
Bộ Y tế cho biết từ đầu năm đến nay cả nước ghi nhận 145 trường hợp mắc viêm não vi rút, tương đương với cùng kỳ năm 2020. Di chứng nặng nề nhất của trẻ khi mắc viêm não là ảnh hưởng đến vận động và thần kinh, hoặc hô hấp.
Trong tháng 4 cũng ghi nhận 2 trường hợp mắc viêm màng não do não mô cầu nhưng không có trường hợp tử vong. Tính từ đầu năm, cả nước ghi nhận 8 trường hợp mắc viêm màng não do não mô cầu (tăng 4 ca so với cùng kỳ năm trước), trong đó có 1 trường hợp tử vong.
Ngày 23.4, Bộ Y tế đã gửi thông tin khuyến cáo chủ động phòng chống bệnh viêm não vi rút, trong đó có viêm não Nhật Bản, cụ thể:
- Đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ và và đúng lịch.
- Thực hiện tốt vệ sinh môi trường, nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại chăn nuôi, chuồng gia súc phải xa nhà, diệt muỗi tại các chuồng trại gia súc, loại bỏ các ổ bọ gậy.
- Nằm màn kể cả ban ngày và ban đêm, thường xuyên sử dụng các biện pháp xua, diệt muỗi; không để trẻ em chơi gần chuồng gia súc.
- Thường xuyên rửa tay với xà phòng, đảm bảo an toàn thực phẩm, ăn chín, uống chín.
- Hạn chế tiếp xúc với người bệnh và đeo khẩu trang khi chăm sóc người bệnh.
- Nếu có các dấu hiệu sốt cao và kèm theo những rối loạn ở hệ thống thần kinh trung ương (co giật, rối loạn vận động, lơ mơ, hôn mê…) phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Theo các chuyên gia y tế, hiện nay tình trạng trẻ tiêm thiếu các mũi vắc xin viêm não vẫn còn khá nhiều, trong khi đó việc tiêm vắc xin là cách phòng bệnh hữu hiệu nhất.
Thông thường, bệnh viêm não có thời gian ủ bệnh từ 5 - 14 ngày, trung bình là khoảng 1 tuần, trong giai đoạn này, người bệnh không có triệu chứng gì. Nguyên nhân gây bệnh thường là các loài động vật mang mầm bệnh gia súc như lợn, trâu bò, ngựa… và chim hoang dã. Muỗi sẽ bị nhiễm vi rút gây bệnh viêm não Nhật Bản sau khi hút máu từ các loài động vật bị bệnh, sau đó truyền sang người thông qua vết muỗi đốt. Vì vậy, viêm não Nhật Bản là một bệnh có ổ dịch thiên nhiên ở khắp nơi. Ở nước ta, loài muỗi Culex truyền bệnh này xuất hiện đa số ở miền Bắc, tăng nhiều vào những tháng thuộc mùa nóng. Muỗi Culex có mật độ cao ở các vùng đồng bằng và trung du, sinh sản mạnh nhất là vào mùa hè (chủ yếu từ tháng 3 đến tháng 7) và hoạt động mạnh vào buổi tối. Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh viêm não Nhật Bản là trẻ em do có hệ miễn dịch yếu hơn người lớn và chưa được tiêm vắc xin phòng bệnh viêm não Nhật Bản đầy đủ.
Theo PGS-TS Bùi Vũ Huy - nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương, giảng viên cao cấp bộ môn truyền nhiễm, Trường đại học Y Hà Nội: "Để chủ động phòng bệnh viêm não Nhật Bản nói riêng và các loại bệnh khác nói chung, cần tiêm đầy đủ các loại vắc xin để đảm bảo đủ lượng kháng thể để bảo vệ sức khỏe trước sự tấn công của nhiều loại bệnh khác nhau. Người dân không nên vì một vài trường hợp có tác dụng phụ mà quên đi hiệu quả vắc xin mang lại cho loài người".
Người dân cũng nên vệ sinh môi trường sạch sẽ, định kỳ dọn dẹp nhà ở, làm sạch chuồng gia súc để hạn chế nơi trú đậu của muỗi. Nếu có thể, nên dời chuồng gia súc ra xa nhà, xa nơi vui chơi sinh hoạt của trẻ em, loại bỏ các ổ bọ gậy, bãi nước tồn đọng. Nên cho trẻ ngủ mùng để tránh muỗi đốt, thường xuyên sử dụng các biện pháp để phòng chống và tiêu diệt muỗi trong các hộ gia đình. Ngoài bệnh viêm não do vi rút gây ra thì sốt xuất huyết và tay chân miệng cũng là bệnh truyền nhiễm có nguy cơ bùng phát trong mùa hè.